เมนู

16. สํสฏฺฐวาโร

[306] อธิกรณนฺติ วา สมถาติ วา อิเม ธมฺมา สํสฏฺฐา อุทาหุ วิสํสฏฺฐา? ลพฺภา จ ปนิเมสํ ธมฺมานํ วินิพฺภุชิตฺวา วินิพฺภุชิตฺวา [วินิพฺภุชฺชิตฺวา วินิพฺภุชฺชิตฺวา (ก.), ฏีกายํ เอกปทเมว ทิสฺสติ] นานากรณํ ปญฺญาเปตุนฺติ?

อธิกรณนฺติ วา สมถาติ วา อิเม ธมฺมา วิสํสฏฺฐา, โน สํสฏฺฐาฯ ลพฺภา จ ปนิเมสํ ธมฺมานํ วินิพฺภุชิตฺวา วินิพฺภุชิตฺวา นานากรณํ ปญฺญาเปตุนฺติฯ โส – ‘‘มา เหว’’นฺติสฺส วจนีโยฯ อธิกรณนฺติ วา สมถาติ วา อิเม ธมฺมา สํสฏฺฐา, โน วิสํสฏฺฐาฯ โน จ ลพฺภา [น จ ลพฺภา (ก.)] อิเมสํ ธมฺมานํ วินิพฺภุชิตฺวา วินิพฺภุชิตฺวา นานากรณํ ปญฺญาเปตุํฯ ตํ กิสฺส เหตุ? นนุ วุตฺตํ ภควตา – ‘‘จตฺตาริมานิ, ภิกฺขเว, อธิกรณานิ, สตฺต สมถาฯ อธิกรณา สมเถหิ สมฺมนฺติ, สมถา อธิกรเณหิ สมฺมนฺติฯ เอวํ, อิเม ธมฺมา สํสฏฺฐา โน วิสํสฏฺฐา; โน จ ลพฺภา อิเมสํ ธมฺมานํ วินิพฺภุชิตฺวา วินิพฺภุชิตฺวา นานากรณํ ปญฺญาเปตุ’’นฺติฯ

สํสฏฺฐวาโร นิฏฺฐิโต โสฬสโมฯ

17. สมฺมติวาโร

[307] วิวาทาธิกรณํ กติหิ สมเถหิ สมฺมติ? อนุวาทาธิกรณํ กติหิ สมเถหิ สมฺมติ? อาปตฺตาธิกรณํ กติหิ สมเถหิ สมฺมติ? กิจฺจาธิกรณํ กติหิ สมเถหิ สมฺมติ?

[จูฬว. 228, 236 อาทโย] วิวาทาธิกรณํ ทฺวีหิ สมเถหิ สมฺมติ – สมฺมุขาวินเยน จ เยภุยฺยสิกาย จฯ

[จูฬว. 228, 236 อาทโย] อนุวาทาธิกรณํ จตูหิ สมเถหิ สมฺมติ – สมฺมุขาวินเยน จ สติวินเยน จ อมูฬฺหวินเยน จ ตสฺสปาปิยสิกาย จฯ

[จูฬว. 239, 242 อาทโย] อาปตฺตาธิกรณํ ตีหิ สมเถหิ สมฺมติ – สมฺมุขาวินเยน จ ปฏิญฺญาตกรเณน จ ติณวตฺถารเกน จฯ

[จูฬว. 239, 242 อาทโย] กิจฺจาธิกรณํ เอเกน สมเถน สมฺมติ – สมฺมุขาวินเยนฯ