เมนู

8. อทฺธานสมุฏฺฐานํ

[265]

อทฺธานนาวํ ปณีตํ, มาตุคาเมน สํหเร;

ธญฺญํ นิมนฺติตา เจว, อฏฺฐ จ ปาฏิเทสนีฯ

สิกฺขา ปนฺนรส เอเต, กายา น วาจา น มนา;

กายวาจาหิ ชายนฺติ, น เต จิตฺเตน ชายเรฯ

กายจิตฺเตน ชายนฺติ, น เต ชายนฺติ วาจโต;

กายวาจาหิ จิตฺเตน, สมุฏฺฐานา จตุพฺพิธาฯ

ปญฺญตฺตา พุทฺธญาเณน, อทฺธาเนน สหา สมา [สมานยา (สฺยา.)]

อทฺธานสมุฏฺฐานํ นิฏฺฐิตํฯ

9. เถยฺยสตฺถสมุฏฺฐานํ

[266]

เถยฺยสตฺถํ อุปสฺสุติ, สูปวิญฺญาปเนน จ;

รตฺติฉนฺนญฺจ โอกาสํ, เอเต พฺยูเหน สตฺตมาฯ

กายจิตฺเตน ชายนฺติ, น เต ชายนฺติ วาจโต;

ตีหิ ทฺวาเรหิ ชายนฺติ, ทฺวิสมุฏฺฐานิกา อิเมฯ

เถยฺยสตฺถสมุฏฺฐานา, เทสิตาทิจฺจพนฺธุนาฯ

เถยฺยสตฺถสมุฏฺฐานํ นิฏฺฐิตํฯ

10. ธมฺมเทสนาสมุฏฺฐานํ

[267]

ฉตฺตปาณิสฺส สทฺธมฺมํ, น เทเสนฺติ ตถาคตา;

เอวเมว [ตเถว (สี. สฺยา.)] ทณฺฑปาณิสฺส, สตฺถอาวุธปาณินํฯ

ปาทุกุปาหนา ยานํ, เสยฺยปลฺลตฺถิกาย จ;

เวฐิโตคุณฺฐิโต เจว, เอกาทสมนูนกาฯ

วาจาจิตฺเตน ชายนฺติ, น เต ชายนฺติ กายโต;

สพฺเพ เอกสมุฏฺฐานา, สมกา ธมฺมเทสเนฯ

ธมฺมเทสนาสมุฏฺฐานํ นิฏฺฐิตํฯ

11. ภูตาโรจนสมุฏฺฐานํ

[268]

ภูตํ กาเยน ชายติ, น วาจา น จ จิตฺตโต;

วาจโต จ สมุฏฺฐาติ, น กายา น จ จิตฺตโตฯ

กายวาจาย ชายติ, น ตุ ชายติ จิตฺตโต;

ภูตาโรจนกา นาม, ตีหิ ฐาเนหิ ชายติฯ

ภูตาโรจนสมุฏฺฐานํ นิฏฺฐิตํฯ

12. โจริวุฏฺฐาปนสมุฏฺฐานํ

[269]

โจรี วาจาย จิตฺเตน, น ตํ ชายติ กายโต;

ชายติ ตีหิ ทฺวาเรหิ, โจริวุฏฺฐาปนํ อิทํ;

อกตํ ทฺวิสมุฏฺฐานํ, ธมฺมราเชน ภาสิตํ [ฐปิตํ (สฺยา.)]

โจริวุฏฺฐาปนสมุฏฺฐานํ นิฏฺฐิตํฯ

13. อนนุญฺญาตสมุฏฺฐานํ

[270]

อนนุญฺญาตํ วาจาย, น กายา น จ จิตฺตโต;

ชายติ กายวาจาย, น ตํ ชายติ จิตฺตโตฯ

ชายติ วาจาจิตฺเตน, น ตํ ชายติ กายโต;

ชายติ ตีหิ ทฺวาเรหิ, อกตํ จตุฐานิกํฯ

อนนุญฺญาตสมุฏฺฐานํ นิฏฺฐิตํฯ

สมุฏฺฐานญฺหิ สงฺเขปํ, ทส ตีณิ สุเทสิตํ;

อสมฺโมหกรํ ฐานํ, เนตฺติธมฺมานุโลมิกํ;

ธารยนฺโต อิมํ วิญฺญู, สมุฏฺฐาเน น มุยฺหตีติฯ

สมุฏฺฐานสีสสงฺเขโป นิฏฺฐิโตฯ