8. สมุจฺจยวาโร

[256] กายสํสคฺคํ สาทิยนปจฺจยา กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? กายสํสคฺคํ สาทิยนปจฺจยา ปญฺจ อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อวสฺสุตา ภิกฺขุนี อวสฺสุตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อธกฺขกํ อุพฺภชาณุมณฺฑลํ คหณํ สาทิยติ, อาปตฺติ ปาราชิกสฺส; ภิกฺขุ กาเยน กายํ อามสติ, อาปตฺติ สงฺฆาทิเสสสฺส; กาเยน กายปฏิพทฺธํ อามสติ, อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส ; กายปฏิพทฺเธน กายปฏิพทฺธํ อามสติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; องฺคุลิปโตทเก ปาจิตฺติยํ – กายสํสคฺคํ สาทิยนปจฺจยา อิมา ปญฺจ อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ

ตา อาปตฺติโย จตุนฺนํ วิปตฺตีนํ กติ วิปตฺติโย ภชนฺติ? สตฺตนฺนํ อาปตฺติกฺขนฺธานํ กติหิ อาปตฺติกฺขนฺเธหิ สงฺคหิตา? ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ กติหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐนฺติ? จตุนฺนํ อธิกรณานํ กตมํ อธิกรณํ? สตฺตนฺนํ สมถานํ กติหิ สมเถหิ สมฺมนฺติ? ตา อาปตฺติโย จตุนฺนํ วิปตฺตีนํ ทฺเว วิปตฺติโย ภชนฺติ – สิยา สีลวิปตฺติํ, สิยา อาจารวิปตฺติํฯ สตฺตนฺนํ อาปตฺติกฺขนฺธานํ ปญฺจหิ อาปตฺติกฺขนฺเธหิ สงฺคหิตา – สิยา ปาราชิกาปตฺติกฺขนฺเธน, สิยา สงฺฆาทิเสสาปตฺติกฺขนฺเธน, สิยา ถุลฺลจฺจยาปตฺติกฺขนฺเธน, สิยา ปาจิตฺติยาปตฺติกฺขนฺเธน, สิยา ทุกฺกฏาปตฺติกฺขนฺเธนฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ เอเกน สมุฏฺฐาเนน สมุฏฺฐนฺติ – กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐนฺติ, น วาจโตฯ จตุนฺนํ อธิกรณานํ อาปตฺตาธิกรณํฯ สตฺตนฺนํ สมถานํ ตีหิ สมเถหิ สมฺมนฺติ – สิยา สมฺมุขาวินเยน จ ปฏิญฺญาตกรเณน จ, สิยา สมฺมุขาวินเยน จ ติณวตฺถารเกน จ…เป.…ฯ

ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนปจฺจยา กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนปจฺจยา ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ภุญฺชิสฺสามีติ ปฏิคฺคณฺหาติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส; อชฺโฌหาเร อชฺโฌหาเร อาปตฺติ ปาฏิเทสนียสฺส – ทธิํ วิญฺญาเปตฺวา ภุญฺชนปจฺจยา อิมา ทฺเว อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ

ตา อาปตฺติโย จตุนฺนํ วิปตฺตีนํ กติ วิปตฺติโย ภชนฺติ? สตฺตนฺนํ อาปตฺติกฺขนฺธานํ กติหิ อาปตฺติกฺขนฺเธหิ สงฺคหิตา? ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ กติหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐนฺติ? จตุนฺนํ อธิกรณานํ กตมํ อธิกรณํ ? สตฺตนฺนํ สมถานํ กติหิ สมเถหิ สมฺมนฺติ? ตา อาปตฺติโย จตุนฺนํ วิปตฺตีนํ เอกํ วิปตฺติํ ภชนฺติ – อาจารวิปตฺติํฯ สตฺตนฺนํ อาปตฺติกฺขนฺธานํ ทฺวีหิ อาปตฺติกฺขนฺเธหิ สงฺคหิตา – สิยา ปาฏิเทสนียาปตฺติกฺขนฺเธน, สิยา ทุกฺกฏาปตฺติกฺขนฺเธนฯ ฉนฺนํ อาปตฺติสมุฏฺฐานานํ จตูหิ สมุฏฺฐาเนหิ สมุฏฺฐนฺติ – สิยา กายโต สมุฏฺฐนฺติ, น วาจโต น จิตฺตโต; สิยา กายโต จ วาจโต จ สมุฏฺฐนฺติ, น จิตฺตโต; สิยา กายโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐนฺติ น วาจโต; สิยา กายโต จ วาจโต จ จิตฺตโต จ สมุฏฺฐนฺติฯ จตุนฺนํ อธิกรณานํ, อาปตฺตาธิกรณํฯ สตฺตนฺนํ สมถานํ ตีหิ สมเถหิ สมฺมนฺติ – สิยา สมฺมุขาวินเยน จ ปฏิญฺญาตกรเณน จ, สิยา สมฺมุขาวินเยน จ ติณวตฺถารเกน จาติฯ

สมุจฺจยวาโร นิฏฺฐิโต อฏฺฐโมฯ [อิมสฺสานนฺตรํ โปราณสีหฬโปตฺถเก เอวมฺปิ§ทิสฺสติ –§‘‘เตสมุทฺทานํ –§กติวาโร จ วิปตฺติวาโร จ, สงฺคหวาโร จ สมุฏฺฐานวาโรฯ อธิกรณวาโร จ สมถวาโร จ, สมุจฺจยวาโร จ อิเม สตฺต วาราฯ อาทิโต ปญฺญตฺติวาเรน สห อฏฺฐวาราติ’’อิติฯ]

อฏฺฐ ปจฺจยวารา นิฏฺฐิตาฯ

ภิกฺขุนีวิภงฺเค โสฬส มหาวารา นิฏฺฐิตาฯ

สมุฏฺฐานสีสสงฺเขโป