อนุพุทธประวัติ
1. ประวัติแห่งพระอัญญาโกณฑัญญะ
ดังได้สดับมา พระอัญญาโกณฑัญญะนั้น ได้เกิดในสกุล
พราหมณ์มหาศาล ในบ้านพราหมณ์ชื่อโทณวัตถุ ไม่ห่างจากกบิล-
วัตถุนคร มีชื่อว่า โกณฑัญญะ เจริญวัยขึ้น ได้เรียนจบไตรเพท
และรู้ลักษณะมนตร์ คือตำราทายลักษณะ ในคราวที่สมเด็จพระบรม-
ศาสดาประสูติใหม่ พระเจ้าสุทโธทนะตรัสให้เชิญพราหมณ์ 108 คน
มาเลี้ยงโภชนาหาร ในการทำพิธีทำนายลักษณะตามราชประเพณี
แล้วเลือกพราหมณ์ 8 คน จากพวกนั้นเป็นผู้ตรวจและทำนายลักษณะ.
ครั้งนั้น โกณฑัญญพราหมณ์ยังเป็นหนุ่ม ได้รับเชิญไปในงานเลี้ยง
ด้วย ทั้งได้รับเลือกเข้าในพวกพราหมณ์ 8 คน ผู้ตรวจและทำนายพระ
ลักษณะ เป็นผู้อ่อนอายุกว่าเพื่อน. พราหมณ์ 8 คนนั้น ตรวจลักษณะ
แล้ว 7 คน ทำนายคติแห่งพระมหาบุรุษเป็น 2 ทางว่า ถ้าทรงดำรง
ฆราวาส จักเป็นพระเจ้าจักรพรรดิ ถ้าเสด็จออกผนวช จักเป็นพระ
สัมมาสัมพุทธเจ้า ส่วนโกณฑัญญพราหมณ์เห็นแน่แก่ใจแล้ว จึง
ทำนายเฉพาะทางเดียวว่า จักเสด็จออกผนวช แล้วได้ตรัสรู้เป็นพระ
สัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นแน่. ตั้งแต่นั้นมา ได้ตั้งใจว่า เมื่อถึงคราวเป็น
อย่างนั้นขึ้นและตนยังมีชีวิตอยู่ จักออกบวชตามเสด็จ.