12. นิพฺพานสนฺนิหิตปญฺโห

[12] ‘‘ภนฺเต นาคเสน, อตฺถิ โส ปเทโส ปุรตฺถิมาย วา ทิสาย ทกฺขิณาย วา ทิสาย ปจฺฉิมาย วา ทิสาย อุตฺตราย วา ทิสาย อุทฺธํ วา อโธ วา ติริยํ วา, ยตฺถ นิพฺพานํ สนฺนิหิต’’นฺติ? ‘‘นตฺถิ, มหาราช, โส ปเทโส ปุรตฺถิมาย วา ทิสาย ทกฺขิณาย วา ทิสาย ปจฺฉิมาย วา ทิสาย อุตฺตราย วา ทิสาย อุทฺธํ วา อโธ วา ติริยํ วา, ยตฺถ นิพฺพานํ สนฺนิหิต’’นฺติฯ

‘‘ยทิ, ภนฺเต นาคเสน, นตฺถิ นิพฺพานสฺส สนฺนิหิโตกาโส, เตน หิ นตฺถิ นิพฺพานํ? เยสญฺจ ตํ นิพฺพานํ สจฺฉิกตํ, เตสมฺปิ สจฺฉิกิริยา มิจฺฉา, การณํ ตตฺถ วกฺขามิ, ยถา, ภนฺเต นาคเสน, มหิยา ธญฺญุฏฺฐานํ เขตฺตํ อตฺถิ, คนฺธุฏฺฐานํ ปุปฺผํ อตฺถิ, ปุปฺผุฏฺฐานํ คุมฺโพ อตฺถิ, ผลุฏฺฐานํ รุกฺโข อตฺถิ, รตนุฏฺฐานํ อากโร อตฺถิ, ตตฺถ โย โกจิ ยํ ยํ อิจฺฉติ, โส ตตฺถ คนฺตฺวา ตํ ตํ หรติ, เอวเมว โข, ภนฺเต นาคเสน, ยทิ นิพฺพานํ อตฺถิ, ตสฺส นิพฺพานสฺส อุฏฺฐาโนกาโสปิ อิจฺฉิตพฺโพ, ยสฺมา จ โข, ภนฺเต นาคเสน, นิพฺพานสฺส อุฏฺฐาโนกาโส นตฺถิ, ตสฺมา นตฺถิ นิพฺพานนฺติ พฺรูมิ, เยสญฺจ นิพฺพานํ สจฺฉิกตํ, เตสมฺปิ สจฺฉิกิริยา มิจฺฉา’’ติฯ

‘‘นตฺถิ , มหาราช, นิพฺพานสฺส สนฺนิหิโตกาโส, อตฺถิ เจตํ นิพฺพานํ, สมฺมาปฏิปนฺโน โยนิโส มนสิกาเรน นิพฺพานํ สจฺฉิกโรติฯ ยถา ปน, มหาราช, อตฺถิ อคฺคิ นาม, นตฺถิ ตสฺส สนฺนิหิโตกาโส, ทฺเว กฏฺฐานิ สงฺฆฏฺเฏนฺโต อคฺคิํ อธิคจฺฉติฯ เอวเมว โข, มหาราช, อตฺถิ นิพฺพานํ, นตฺถิ ตสฺส สนฺนิหิโตกาโส, สมฺมาปฏิปนฺโน โยนิโส มนสิกาเรน นิพฺพานํ สจฺฉิกโรติฯ

‘‘ยถา วา ปน, มหาราช, อตฺถิ สตฺต รตนานิ นามฯ เสยฺยถิทํ, จกฺกรตนํ หตฺถิรตนํ อสฺสรตนํ มณิรตนํ อิตฺถิรตนํ คหปติรตนํ ปริณายกรตนํฯ น จ เตสํ รตนานํ สนฺนิหิโตกาโส อตฺถิ, ขตฺติยสฺส ปน สมฺมาปฏิปนฺนสฺส ปฏิปตฺติพเลน ตานิ รตนานิ อุปคจฺฉนฺติฯ เอวเมว โข, มหาราช, อตฺถิ นิพฺพานํ, นตฺถิ ตสฺส สนฺนิหิโตกาโส, สมฺมาปฏิปนฺโน โยนิโส มนสิกาเรน นิพฺพานํ สจฺฉิกโรตี’’ติฯ