ปัญหาและเฉลยวินัยบัญญัติ
นักธรรมชั้นตรี
อนุศาสน์
ถาม. อะไรเรียกว่าอนุศาสน์ เหตุไรจึงเรียกอย่างนั้น ?
ตอบ. นิสัย 4 มีเที่ยวบิณฑบาตเป็นต้น อกรณียกิจ 4 มีเสพ
เมถุนเป็นต้น รวมเรียกว่าอนุศาสน์ เพราะเป็นกิจที่พระอุปัชฌาย์จะ
พึงรีบสอนให้ผู้อุปสมบทใหม่รู้ไว้ในเบื้องต้น มิฉะนั้นผู้อุปสมบทใหม่
ไม่รู้ อาจไปพลาดพลั้งถึงกับขาดจากความเป็นภิกษุก็ได้ และเพื่อให้
สมกับที่ว่าเป็นคำสั่งสอนในเบื้องต้น จึงเรียกชื่อว่าอนุศาสน์ แปลวาส
ความตามสอน.
ส. ป.
ถ. พออุปสมบทแล้ว อุปัชฌาย์บอกอนุศาสน์ ข้อนี้ความว่า
กระไร ?
ต. อนุศาสน์ 8 อย่าง คือ เที่ยวบิณฑบาต 1 นุ่งห่มผ้าบังสุกุล 1
อยู่โคนต้นไม้ 1 ฉันยาดองด้วยน้ำมูตรเน่า 1, 4 อย่างนี้เรียกว่านิสัย
หมวด 1 และอกรณียกิจ คือ เสพเมถุน 1 ฆ่าสัตว์ 1 ลัก
ทรัพย์ 1 อวดคุณพิเศษที่ไม่มีในตน 1, 4 อย่างนี้เป็นกิจที่ภิกษุ
ทำไม่ได้หมวด 1. 2 หมวดนี้เป็นสิ่งสำคัญที่ภิกษุจะต้องทราบเสียแต่
แรก เพราะว่านิสัย 4 ก็เป็นของจำเป็นที่ภิกษุต้องอาศัยตั้งแต่แรกไป