วินัยมุข เล่ม 1

กัณฑ์ที่ 1
อุปสัมปทา
ตั้งแต่ครั้งโบราณกาลมาจนบัดนี้ มีคนจำพวกหนึ่ง พอใจจะชัก
จูงคนให้ประพฤติธรรม ด้วยเข้าใจว่าได้ยังประโยชน์ใหญ่ให้สำเร็จแก่
มหาชน ทำความเกิดของตนไม่ให้ไร้ผลเปล่า. คนจำพวกนี้ที่อุกฤษฏ์
ได้ยอมสละโภคสมบัติยศศักดิ์ และความสุขส่วนตัวเสีย ประพฤติเป็น
นักบวชเที่ยวสั่งสอนมหาชน ชักจูงให้ประพฤติธรรมที่ตนนับถือว่า
เป็นดี มีคนนับถือมาก ได้รับความยกย่องเป็นศาสดา. คำสอนที่พวก
คนเป็นอันมากนิยมนับถือสืบมา จัดว่าเป็นลัทธิหรือศาสนาอย่างหนึ่ง ๆ.
พระศาสดาของพวกเรา ก็เป็นพระองค์หนึ่งแห่งคนจำพวกนั้น.
พระองค์มีพระกรุณาใหญ่ในหมู่ชนฝังอยู่ในพระสันดาน แม้พระองค์
ประสูติในสกุลกษัตริย์ และเป็นรัชทายาท ผู้จะได้รับราชสมบัติสืบ
พระวงศ์ มีทางที่จะได้ทรงทำประโยชน์ให้แก่มหาชนผู้อยู่ใต้ปกครอง
ถึงอย่างนั้น ก็ยังพอพระหฤทัยในทางเป็นผู้สั่งสอนมหาชนมากกว่าครอง
แผ่นดิน ข้อนี้เป็นเหตุให้พระองค์ทรงผนวช. เป็นธรรมดาของท่าน
ผู้บวชด้วยความประสงค์เช่นนั้น จงลงสันนิษฐานว่า จะเข้าพวกเป็น
ผู้ช่วยท่านผู้อื่นหรือจะทำเองตามลำพัง. ในชั้นแรก พระองค์น้อม