เมนู

3. อิทฺธิปาทวาโร

[42] ‘‘‘อยํ ฉนฺทสมาธิปธานสงฺขารสมนฺนาคโต อิทฺธิปาโท’ติ เม , ภิกฺขเว ปุพฺเพ อนนุสฺสุเตสุ ธมฺเมสุ จกฺขุํ อุทปาทิ…เป.… อาโลโก อุทปาทิฯ ‘โส โข ปนายํ ฉนฺทสมาธิปธานสงฺขารสมนฺนาคโต อิทฺธิปาโท ภาเวตพฺโพ’ติ เม, ภิกฺขเว…เป.… ภาวิโตติ เม, ภิกฺขเว, ปุพฺเพ อนนุสฺสุเตสุ ธมฺเมสุ จกฺขุํ อุทปาทิ…เป.… อาโลโก อุทปาทิฯ

‘‘อยํ วีริยสมาธิ…เป.… อยํ จิตฺตสมาธิ…เป.… อยํ วีมํสาสมาธิปธานสงฺขารสมนฺนาคโต อิทฺธิปาโทติ เม, ภิกฺขเว, ปุพฺเพ อนนุสฺสุเตสุ ธมฺเมสุ จกฺขุํ อุทปาทิ…เป.… อาโลโก อุทปาทิฯ โส โข ปนายํ วีมํสาสมาธิปธานสงฺขารสมนฺนาคโต อิทฺธิปาโท ภาเวตพฺโพติ เม, ภิกฺขเว…เป.… ภาวิโตติ เม, ภิกฺขเว, ปุพฺเพ อนนุสฺสุเตสุ ธมฺเมสุ จกฺขุํ อุทปาทิ…เป.… อาโลโก อุทปาทิ’’ฯ

อยํ ฉนฺทสมาธิปธานสงฺขารสมนฺนาคโต อิทฺธิปาโทติ ปุพฺเพ อนนุสฺสุเตสุ ธมฺเมสุ จกฺขุํ อุทปาทิ…เป.… อาโลโก อุทปาทิ…เป.… โส โข ปนายํ ฉนฺทสมาธิปธานสงฺขารสมนฺนาคโต อิทฺธิปาโท ภาเวตพฺโพติ…เป.… ภาวิโตติ ปุพฺเพ อนนุสฺสุเตสุ ธมฺเมสุ จกฺขุํ อุทปาทิ, ญาณํ อุทปาทิ, ปญฺญา อุทปาทิ, วิชฺชา อุทปาทิ, อาโลโก อุทปาทิฯ

จกฺขุํ อุทปาทีติ – เกนฏฺเฐน? ญาณํ อุทปาทีติ – เกนฏฺเฐน? ปญฺญา อุทปาทีติ – เกนฏฺเฐน? วิชฺชา อุทปาทีติ – เกนฏฺเฐน? อาโลโก อุทปาทีติ – เกนฏฺเฐน? จกฺขุํ อุทปาทีติ – ทสฺสนฏฺเฐนฯ ญาณํ อุทปาทีติ – ญาตฏฺเฐนฯ ปญฺญา อุทปาทีติ – ปชานนฏฺเฐนฯ วิชฺชา อุทปาทีติ – ปฏิเวธฏฺเฐนฯ อาโลโก อุทปาทีติ – โอภาสฏฺเฐนฯ

จกฺขุํ ธมฺโม, ทสฺสนฏฺโฐ อตฺโถฯ ญาณํ ธมฺโม, ญาตฏฺโฐ อตฺโถฯ ปญฺญา ธมฺโม, ปชานนฏฺโฐ อตฺโถฯ วิชฺชา ธมฺโม, ปฏิเวธฏฺโฐ อตฺโถฯ อาโลโก ธมฺโม, โอภาสฏฺโฐ อตฺโถฯ อิเม ปญฺจ ธมฺมา ปญฺจ อตฺถา ฉนฺทวตฺถุกา อิทฺธิปาทวตฺถุกา อิทฺธิปาทารมฺมณา อิทฺธิปาทโคจรา อิทฺธิปาทสงฺคหิตา อิทฺธิปาทปริยาปนฺนา อิทฺธิปาเท สมุทาคตา อิทฺธิปาเท ฐิตา อิทฺธิปาเท ปติฏฺฐิตาฯ

ธมฺมจกฺกนฺติ เกนฏฺเฐน ธมฺมจกฺกํ? ธมฺมญฺจ ปวตฺเตติ จกฺกญฺจาติ – ธมฺมจกฺกํฯ จกฺกญฺจ ปวตฺเตติ ธมฺมญฺจาติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธมฺเมน ปวตฺเตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ

ธมฺมจริยาย ปวตฺเตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธมฺเม ฐิโต ปวตฺเตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธมฺเม ปติฏฺฐิโต ปวตฺเตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธมฺเม ปติฏฺฐาเปนฺโต ปวตฺเตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธมฺเม วสิปฺปตฺโต ปวตฺเตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธมฺเม วสิํ ปาเปนฺโต ปวตฺเตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธมฺเม ปารมิปฺปตฺโต ปวตฺเตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธมฺเม ปารมิํ ปาเปนฺโต ปวตฺเตตีติ – ธมฺมจกฺกํ…เป.… ธมฺมํ อปจายมาโน ปวตฺเตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธมฺมทฺธโช ปวตฺเตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธมฺมเกตุ ปวตฺเตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธมฺมาธิปเตยฺโย ปวตฺเตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ตํ โข ปน ธมฺมจกฺกํ อปฺปฏิวตฺติยํ สมเณน วา พฺราหฺมเณน วา เทเวน วา มาเรน วา พฺรหฺมุนา วา เกนจิ วา โลกสฺมินฺติ – ธมฺมจกฺกํฯ

สทฺธินฺทฺริยํ ธมฺโมฯ ตํ ธมฺมํ ปวตฺเตตีติ – ธมฺมจกฺกํ…เป.… อมโตคธํ นิพฺพานํ ปริโยสานฏฺเฐน ธมฺโมฯ ตํ ธมฺมํ ปวตฺเตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ

อยํ วีริยสมาธิปธานสงฺขารสมนฺนาคโต อิทฺธิปาโทติ ปุพฺเพ อนนุสฺสุเตสุ ธมฺเมสุ จกฺขุํ อุทปาทิ…เป.… อาโลโก อุทปาทิ…เป.… โส โข ปนายํ วีริยสมาธิปธานสงฺขารสมนฺนาคโต อิทฺธิปาโท ภาเวตพฺโพติ…เป.… ภาวิโตติ ปุพฺเพ อนนุสฺสุเตสุ ธมฺเมสุ จกฺขุํ อุทปาทิ…เป.… อาโลโก อุทปาทิฯ

จกฺขุํ อุทปาทีติ – เกนฏฺเฐน…เป.… อาโลโก อุทปาทีติ – เกนฏฺเฐน? จกฺขุํ อุทปาทีติ – ทสฺสนฏฺเฐน…เป.… อาโลโก อุทปาทีติ – โอภาสฏฺเฐนฯ

จกฺขุํ ธมฺโม, ทสฺสนฏฺโฐ อตฺโถ…เป.… อาโลโก ธมฺโม, โอภาสฏฺโฐ อตฺโถฯ อิเม ปญฺจ ธมฺมา ปญฺจ อตฺถา วีริยวตฺถุกา อิทฺธิปาทวตฺถุกา…เป.… จิตฺตวตฺถุกา อิทฺธิปาทวตฺถุกา… วีมํสาวตฺถุกา อิทฺธิปาทวตฺถุกา อิทฺธิปาทารมฺมณา อิทฺธิปาทโคจรา อิทฺธิปาทสงฺคหิตา อิทฺธิปาทปริยาปนฺนา อิทฺธิปาเท สมุทาคตา อิทฺธิปาเท ฐิตา อิทฺธิปาเท ปติฏฺฐิตา

ธมฺมจกฺกนฺติ เกนฏฺเฐน ธมฺมจกฺกํ? ธมฺมญฺจ ปวตฺเตติ จกฺกญฺจาติ – ธมฺมจกฺกํฯ จกฺกญฺจ ปวตฺเตติ ธมฺมญฺจาติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธมฺเมน ปวตฺเตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธมฺมจริยาย ปวตฺเตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธมฺเม ฐิโต ปวตฺเตตีติ – ธมฺมจกฺกํฯ ธมฺเม ปติฏฺฐิโต ปวตฺเตตีติ – ธมฺมจกฺกํ…เป.… อมโตคธํ นิพฺพานํ ปริโยสานฏฺเฐน ธมฺโมฯ ตํ ธมฺมํ ปวตฺเตตีติ – ธมฺมจกฺกนฺติฯ

ธมฺมจกฺกกถา นิฏฺฐิตาฯ

8. โลกุตฺตรกถา