มูลมูลกาทิทสกํ

[18] มูลฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, มูลจริยฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, มูลปริคฺคหฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, มูลปริวารฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา , มูลปริปูรณฏฺเฐน [มูลปริปูรฏฺเฐน (สฺยา. ก.) เอวมุปริปิ] โพชฺฌงฺคา, มูลปริปากฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, มูลปฏิสมฺภิทฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, มูลปฏิสมฺภิทาปาปนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, มูลปฏิสมฺภิทาย วสีภาวฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, มูลปฏิสมฺภิทาย วสีภาวปฺปตฺตานมฺปิ โพชฺฌงฺคาฯ

เหตุฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, เหตุจริยฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, เหตุปริคฺคหฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, เหตุปริวารฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, เหตุปริปูรณฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, เหตุปริปากฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, เหตุปฏิสมฺภิทฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, เหตุปฏิสมฺภิทาปาปนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, เหตุปฏิสมฺภิทาย วสีภาวฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, เหตุปฏิสมฺภิทาย วสีภาวปฺปตฺตานมฺปิ โพชฺฌงฺคาฯ

ปจฺจยฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, ปจฺจยจริยฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, ปจฺจยปริคฺคหฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, ปจฺจยปริวารฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, ปจฺจยปริปูรณฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, ปจฺจยปริปากฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, ปจฺจยปฏิสมฺภิทฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, ปจฺจยปฏิสมฺภิทาปาปนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, ปจฺจยปฏิสมฺภิทาย วสีภาวฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, ปจฺจยปฏิสมฺภิทาย วสีภาวปฺปตฺตานมฺปิ โพชฺฌงฺคาฯ

วิสุทฺธฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิสุทฺธิจริยฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิสุทฺธิปริคฺคหฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิสุทฺธิปริวารฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิสุทฺธิปริปูรณฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิสุทฺธิปริปากฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิสุทฺธิปฏิสมฺภิทฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิสุทฺธิปฏิสมฺภิทาปาปนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิสุทฺธิปฏิสมฺภิทาย วสีภาวฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิสุทฺธิปฏิสมฺภิทาย วสีภาวปฺปตฺตานมฺปิ โพชฺฌงฺคาฯ

อนวชฺชฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, อนวชฺชจริยฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, อนวชฺชปริคฺคหฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, อนวชฺชปริวารฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, อนวชฺชปริปูรณฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, อนวชฺชปริปากฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, อนวชฺชปฏิสมฺภิทฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, อนวชฺชปฏิสมฺภิทาปาปนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, อนวชฺชปฏิสมฺภิทาย วสีภาวฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, อนวชฺชปฏิสมฺภิทาย วสีภาวปฺปตฺตานมฺปิ โพชฺฌงฺคาฯ

เนกฺขมฺมฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, เนกฺขมฺมจริยฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, เนกฺขมฺมปริคฺคหฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, เนกฺขมฺมปริวารฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, เนกฺขมฺมปริปูรณฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, เนกฺขมฺมปริปากฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, เนกฺขมฺมปฏิสมฺภิทฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, เนกฺขมฺมปฏิสมฺภิทาปาปนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, เนกฺขมฺมปฏิสมฺภิทาย วสีภาวฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, เนกฺขมฺมปฏิสมฺภิทาย วสีภาวปฺปตฺตานมฺปิ โพชฺฌงฺคาฯ

วิมุตฺตฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิมุตฺติจริยฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิมุตฺติปริคฺคหฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิมุตฺติปริวารฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิมุตฺติปริปูรณฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิมุตฺติปริปากฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิมุตฺติปฏิสมฺภิทฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิมุตฺติปฏิสมฺภิทาปาปนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิมุตฺติปฏิสมฺภิทาย วสีภาวฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิมุตฺติปฏิสมฺภิทาย วสีภาวปฺปตฺตานมฺปิ โพชฺฌงฺคาฯ

อนาสวฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, อนาสวจริยฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, อนาสวปริคฺคหฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, อนาสวปริวารฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, อนาสวปริปูรณฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, อนาสวปริปากฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา , อนาสวปฏิสมฺภิทฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, อนาสวปฏิสมฺภิทาปาปนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, อนาสวปฏิสมฺภิทาย วสีภาวฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, อนาสวปฏิสมฺภิทาย วสีภาวปฺปตฺตานมฺปิ โพชฺฌงฺคาฯ

วิเวกฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิเวกจริยฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิเวกปริคฺคหฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิเวกปริวารฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิเวกปริปูรณฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิเวกปริปากฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิเวกปฏิสมฺภิทฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิเวกปฏิสมฺภิทาปาปนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิเวกปฏิสมฺภิทาย วสีภาวฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, วิเวกปฏิสมฺภิทาย วสีภาวปฺปตฺตานมฺปิ โพชฺฌงฺคาฯ

โวสคฺคฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, โวสคฺคจริยฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, โวสคฺคปริคฺคหฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, โวสคฺคปริวารฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, โวสคฺคปริปูรณฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, โวสคฺคปริปากฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, โวสคฺคปฏิสมฺภิทฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, โวสคฺคปฏิสมฺภิทาปาปนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, โวสคฺคปฏิสมฺภิทาย วสีภาวฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, โวสคฺคปฏิสมฺภิทาย วสีภาวปฺปตฺตานมฺปิ โพชฺฌงฺคาฯ

[19] มูลฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เหตุฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปจฺจยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วิสุทฺธฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อนวชฺชฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เนกฺขมฺมฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วิมุตฺตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อนาสวฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วิเวกฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา ฯ โวสคฺคฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ

มูลจริยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เหตุจริยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปจฺจยจริยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วิสุทฺธิจริยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อนวชฺชจริยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เนกฺขมฺมจริยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วิมุตฺติจริยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อนาสวจริยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วิเวกจริยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ โวสคฺคจริยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ

มูลปริคฺคหฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา…เป.… โวสคฺคปริคฺคหฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ มูลปริวารฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา…เป.… โวสคฺคปริวารฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ มูลปริปูรณฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา…เป.… โวสคฺคปริปูรฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ มูลปริปากฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา…เป.… โวสคฺคปริปากฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ มูลปฏิสมฺภิทฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา…เป.… โวสคฺคปฏิสมฺภิทฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ มูลปฏิสมฺภิทาปาปนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา…เป.… โวสคฺคปฏิสมฺภิทาปาปนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ มูลปฏิสมฺภิทาย วสีภาวฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา…เป.… โวสคฺคปฏิสมฺภิทาย วสีภาวฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา…เป.…ฯ

ปริคฺคหฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปริวารฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปริปูรณฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกคฺคฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อวิกฺเขปฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปคฺคหฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อวิสารฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อนาวิลฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อนิญฺชนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺตุปฏฺฐานวเสน จิตฺตสฺส ฐิตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อารมฺมณฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ โคจรฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปหานฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปริจฺจาคฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วุฏฺฐานฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วิวฏฺฏนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สนฺตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปณีตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วิมุตฺตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อนาสวฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ตรณฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อนิมิตฺตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อปฺปณิหิตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สุญฺญตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกรสฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อนติวตฺตนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ยุคนทฺธฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ นิยฺยานฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เหตุฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ทสฺสนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อาธิปเตยฺยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ

สมถสฺส อวิกฺเขปฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วิปสฺสนาย อนุปสฺสนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สมถวิปสฺสนานํ เอกรสฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ยุคนทฺธสฺส อนติวตฺตนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ

สิกฺขาย สมาทานฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อารมฺมณสฺส โคจรฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ลีนสฺส จิตฺตสฺส ปคฺคหฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อุทฺธตสฺส จิตฺตสฺส นิคฺคหฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อุโภวิสุทฺธานํ อชฺฌุเปกฺขนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วิเสสาธิคมฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อุตฺตริ ปฏิเวธฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สจฺจาภิสมยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ นิโรเธ ปติฏฺฐาปกฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ

สทฺธินฺทฺริยสฺส อธิโมกฺขฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา…เป.… ปญฺญินฺทฺริยสฺส ทสฺสนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สทฺธาพลสฺส อสฺสทฺธิเย อกมฺปิยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา…เป.… ปญฺญาพลสฺส อวิชฺชาย อกมฺปิยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สติสมฺโพชฺฌงฺคสฺส อุปฏฺฐานฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา…เป.… อุเปกฺขาสมฺโพชฺฌงฺคสฺส ปฏิสงฺขานฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สมฺมาทิฏฺฐิยา ทสฺสนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา…เป.… สมฺมาสมาธิสฺส อวิกฺเขปฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ

อินฺทฺริยานํ อาธิปเตยฺยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ พลานํ อกมฺปิยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ นิยฺยานฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ มคฺคสฺส เหตุฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สติปฏฺฐานานํ อุปฏฺฐานฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สมฺมปฺปธานานํ ปทหนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อิทฺธิปาทานํ อิชฺฌนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สจฺจานํ ตถฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปโยคานํํํํํ ปฏิปฺปสฺสทฺธฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ผลานํ สจฺฉิกิริยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ

วิตกฺกสฺส อภินิโรปนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วิจารสฺส อุปวิจารฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปีติยา ผรณฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สุขสฺส อภิสนฺทนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ จิตฺตสฺส เอกคฺคฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ

อาวชฺชนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วิชานนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปชานนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สญฺชานนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอโกทฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อภิญฺญาย ญาตฏฺฐํ [อภิญฺเญยฺยตฺถํ (สฺยา.)] พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปริญฺญาย ตีรณฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปหานสฺส ปริจฺจาคฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ภาวนาย เอกรสฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา ฯ สจฺฉิกิริยาย ผสฺสนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา ฯ ขนฺธานํ ขนฺธฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ธาตูนํ ธาตุฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อายตนานํ อายตนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สงฺขตานํ สงฺขตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อสงฺขตสฺส อสงฺขตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ

จิตฺตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ จิตฺตานนฺตริยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ จิตฺตสฺส วุฏฺฐานฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ จิตฺตสฺส วิวฏฺฏนฏฺฐํ [วิวชฺชนฏฺฐํ (สฺยา.)] พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ จิตฺตสฺส เหตุฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ จิตฺตสฺส ปจฺจยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ จิตฺตสฺส วตฺถุฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ จิตฺตสฺส ภูมฏฺฐํ [ภุมฺมฏฺฐํ (สฺยา.) ปฏิ. ม. 1.14 ปสฺสิตพฺพา] พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ จิตฺตสฺส อารมฺมณฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ จิตฺตสฺส โคจรฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ จิตฺตสฺส จริยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ จิตฺตสฺส คตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ จิตฺตสฺส อภินีหารฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ จิตฺตสฺส นิยฺยานฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ จิตฺตสฺส นิสฺสรณฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ

เอกตฺเต อาวชฺชนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต วิชานนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต ปชานนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต สญฺชานนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต เอโกทฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ( ) [(เอกตฺเต อุปนิพนฺธนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา) (สพฺพตฺถ)]ฯ เอกตฺเต ปกฺขนฺทนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต ปสีทนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต สนฺติฏฺฐนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต วิมุจฺจนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต เอตํ สนฺตนฺติ ปสฺสนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต ยานีกตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต วตฺถุกตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต อนุฏฺฐิตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต ปริจิตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต สุสมารทฺธฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา ฯ เอกตฺเต ปริคฺคหฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต ปริวารฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต ปริปูรณฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต สโมธานฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต อธิฏฺฐานฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต อาเสวนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต ภาวนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต พหุลีกมฺมฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต สุสมุคฺคตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต สุวิมุตฺตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต พุชฺฌนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต อนุพุชฺฌนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต ปฏิพุชฺฌนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต สมฺพุชฺฌนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต โพธนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต อนุโพธนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต ปฏิโพธนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต สมฺพุชฺฌนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต โพธิปกฺขิยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต อนุโพธิปกฺขิยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต ปฏิโพธิปกฺขิยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต สมฺโพธิปกฺขิยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ

เอกตฺเต โชตนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต อุชฺโชตนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต อนุโชตนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต ปฏิโชตนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เอกตฺเต สญฺโชตนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ

ปตาปนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วิโรจนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา ฯ กิเลสานํ สนฺตาปนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อมลฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วิมลฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ นิมฺมลฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สมฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สมยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วิเวกฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วิเวกจริยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วิราคฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วิราคจริยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ นิโรธฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ นิโรธจริยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ โวสคฺคฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ โวสคฺคจริยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วิมุตฺตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วิมุตฺติจริยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ

ฉนฺทฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ฉนฺทสฺส มูลฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ฉนฺทสฺส ปาทฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ฉนฺทสฺส ปธานฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ฉนฺทสฺส อิชฺฌนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ฉนฺทสฺส อธิโมกฺขฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ฉนฺทสฺส ปคฺคหฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ฉนฺทสฺส อุปฏฺฐานฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ฉนฺทสฺส อวิกฺเขปฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ฉนฺทสฺส ทสฺสนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ

วีริยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา…เป.… จิตฺตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา…เป.… วีมํสฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วีมํสาย มูลฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วีมํสาย ปาทฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วีมํสาย ปธานฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วีมํสาย อิชฺฌนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วีมํสาย อธิโมกฺขฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วีมํสาย ปคฺคหฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วีมํสาย อุปฏฺฐานฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วีมํสาย อวิกฺเขปฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วีมํสาย ทสฺสนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ

ทุกฺขฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ทุกฺขสฺส ปีฬนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ทุกฺขสฺส สงฺขตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ทุกฺขสฺส สนฺตาปฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ทุกฺขสฺส วิปริณามฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สมุทยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สมุทยสฺส อายูหนฏฺฐํ นิทานฏฺฐํ สญฺโญคฏฺฐํ ปลิโพธฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ นิโรธฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ นิโรธสฺส นิสฺสรณฏฺฐํ วิเวกฏฺฐํ อสงฺขตฏฺฐํ อมตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ มคฺคฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ มคฺคสฺส นิยฺยานฏฺฐํ เหตุฏฺฐํ ทสฺสนฏฺฐํ อาธิปเตยฺยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ

ตถฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อนตฺตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สจฺจฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปฏิเวธฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อภิชานนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปริชานนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ธมฺมฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ธาตุฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ญาตฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สจฺฉิกิริยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ผสฺสนฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อภิสมยฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ

เนกฺขมฺมํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อพฺยาปาทํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อาโลกสญฺญํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อวิกฺเขปํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ธมฺมววตฺถานํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ญาณํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปาโมชฺชํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปฐมํ ฌานํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา…เป.… อรหตฺตมคฺคํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อรหตฺตผลสมาปตฺติํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ

อธิโมกฺขฏฺเฐน สทฺธินฺทฺริยํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา…เป.… ทสฺสนฏฺเฐน ปญฺญินฺทฺริยํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อสฺสทฺธิเย อกมฺปิยฏฺเฐน สทฺธาพลํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา…เป.… อวิชฺชาย อกมฺปิยฏฺเฐน ปญฺญาพลํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อุปฏฺฐานฏฺเฐน สติสมฺโพชฺฌงฺคํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา…เป.… ปฏิสงฺขานฏฺเฐน อุเปกฺขาสมฺโพชฺฌงฺคํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ

ทสฺสนฏฺเฐน สมฺมาทิฏฺฐิํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคา…เป.… อวิกฺเขปฏฺเฐน สมฺมาสมาธิํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อาธิปเตยฺยฏฺเฐน อินฺทฺริยํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อกมฺปิยฏฺเฐน พลํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ นิยฺยานฏฺฐํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เหตุฏฺเฐน มคฺคํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อุปฏฺฐานฏฺเฐน สติปฏฺฐานํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปทหนฏฺเฐน สมฺมปฺปธานํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อิชฺฌนฏฺเฐน อิทฺธิปาทํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ตถฏฺเฐน สจฺจํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อวิกฺเขปฏฺเฐน สมถํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อนุปสฺสนฏฺเฐ วิปสฺสนํ …เป.… เอกรสฏฺเฐน สมถวิปสฺสนํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อนติวตฺตนฏฺเฐน ยุคนทฺธํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สํวรฏฺเฐน สีลวิสุทฺธิํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อวิกฺเขปฏฺเฐน จิตฺตวิสุทฺธิํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ทสฺสนฏฺเฐน ทิฏฺฐิวิสุทฺธิํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ มุตฺตฏฺเฐน วิโมกฺขํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปฏิเวธฏฺเฐน วิชฺชํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปริจฺจาคฏฺเฐน วิมุตฺติํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สมุจฺเฉทฏฺเฐน ขเย ญาณํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปฏิปฺปสฺสทฺธฏฺเฐน อนุปฺปาเท ญาณํ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ

ฉนฺทํ มูลฏฺเฐน พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ มนสิการํ สมุฏฺฐานฏฺเฐน พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ผสฺสํ สโมธานฏฺเฐน พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ เวทนํ สโมสรณฏฺเฐน พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สมาธิํ ปมุขฏฺเฐน พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ

สติํ อาธิปเตยฺยฏฺเฐน พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปญฺญํ ตตุตฺตรฏฺเฐน พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ วิมุตฺติํ สารฏฺเฐน พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อมโตคธํ นิพฺพานํ ปริโยสานฏฺเฐน พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ

[20] สาวตฺถินิทานํฯ ตตฺร โข อายสฺมา สาริปุตฺโต ภิกฺขู อามนฺเตสิ – ‘‘อาวุโส ภิกฺขโว’’ติ [อาวุโสติ (สฺยา.) สํ. นิ. 5.185 ปสฺสิตพฺพา]ฯ ‘‘อาวุโส’’ติ โข เต ภิกฺขู อายสฺมโต สาริปุตฺตสฺส ปจฺจสฺโสสุํฯ อายสฺมา สาริปุตฺโต เอตทโวจ –

‘‘สตฺติเม, อาวุโส, โพชฺฌงฺคา ฯ กตเม สตฺต? สติสมฺโพชฺฌงฺโค, ธมฺมวิจยสมฺโพชฺฌงฺโค…เป.… อุเปกฺขาสมฺโพชฺฌงฺโค – อิเม โข, อาวุโส, สตฺต โพชฺฌงฺคาฯ อิเมสํ ขฺวาหํ, อาวุโส, สตฺตนฺนํ โพชฺฌงฺคานํ เยน เยน โพชฺฌงฺเคน อากงฺขามิ ปุพฺพณฺหสมยํ วิหริตุํ, เตน เตน โพชฺฌงฺเคน ปุพฺพณฺหสมยํ วิหรามิฯ เยน เยน โพชฺฌงฺเคน อากงฺขามิ มชฺฌนฺหิกสมยํ…เป.… สายนฺหสมยํ วิหริตุํ, เตน เตน โพชฺฌงฺเคน สายนฺหสมยํ วิหรามิฯ สติสมฺโพชฺฌงฺโค อิติ เจ เม, ‘อาวุโส, โหติ, อปฺปมาโณ’ติ เม โหติ, ‘สุสมารทฺโธ’ติ เม โหติฯ ติฏฺฐนฺตญฺจ นํ [ติฏฺฐนฺตํ จรํ (สฺยา.) สํ. นิ. 5.185 ปสฺสิตพฺพา] ‘ติฏฺฐตี’ติ ปชานามิฯ สเจปิ เม จวติ, ‘อิทปฺปจฺจยา เม จวตี’ติ ปชานามิฯ ธมฺมวิจยสมฺโพชฺฌงฺโค…เป.… อุเปกฺขาสมฺโพชฺฌงฺโค อิติ เจ เม, อาวุโส, โหติ, ‘อปฺปมาโณ’ติ เม โหติ, ‘สุสมารทฺโธ’ติ เม โหติฯ ติฏฺฐนฺตญฺจ นํ ‘ติฏฺฐตี’ติ ปชานามิฯ สเจปิ เม จวติ, ‘อิทปฺปจฺจยา เม จวตี’ติ ปชานามิฯ

‘‘เสยฺยถาปิ, อาวุโส, รญฺโญ วา ราชมหามตฺตสฺส วา นานารตฺตานํ ทุสฺสานํ ทุสฺสกรณฺฑโก ปูโร อสฺสฯ โส ยญฺญเทว ทุสฺสยุคํ อากงฺเขยฺย ปุพฺพณฺหสมยํ ปารุปิตุํ, ตํ ตเทว ทุสฺสยุคํ ปุพฺพณฺหสมยํ ปารุเปยฺยฯ ยญฺญเทว ทุสฺสยุคํ อากงฺเขยฺย มชฺฌนฺหิกสมยํ…เป.… สายนฺหสมยํ ปารุปิตุํ, ตํ ตเทว ทุสฺสยุคํ สายนฺหสมยํ ปารุเปยฺยฯ เอวเมว ขฺวาหํ, อาวุโส, อิเมสํ สตฺตนฺนํ โพชฺฌงฺคานํ เยน เยน โพชฺฌงฺเคน อากงฺขามิ ปุพฺพณฺหสมยํ วิหริตุํ, เตน เตน โพชฺฌงฺเคน ปุพฺพณฺหสมยํ วิหรามิฯ

เยน เยน โพชฺฌงฺเคน อากงฺขามิ มชฺฌนฺหิกสมยํ…เป.… สายนฺหสมยํ วิหริตุํ, เตน เตน โพชฺฌงฺเคน สายนฺหสมยํ วิหรามิฯ สติสมฺโพชฺฌงฺโค อิติ เจ เม, อาวุโส, โหติ, ‘อปฺปมาโณ’ติ เม โหติ, ‘สุสมารทฺโธ’ติ เม โหติฯ ติฏฺฐนฺตญฺจ นํ ‘ติฏฺฐตี’ติ ปชานามิฯ สเจปิ เม จวติ, ‘อิทปฺปจฺจยา เม จวตี’ติ ปชานามิ…เป.… อุเปกฺขาสมฺโพชฺฌงฺโค อิติ เจ เม, อาวุโส, โหติ, ‘อปฺปมาโณ’ติ เม โหติ, ‘สุสมารทฺโธ’ติ เม โหติฯ ติฏฺฐนฺตญฺจ นํ ‘ติฏฺฐตี’ติ ปชานามิฯ สเจปิ เม จวติ, ‘อิทปฺปจฺจยา เม จวตี’ติ ปชานามิ’’ฯ

สุตฺตนฺตนิทฺเทโส

[21] กถํ สติสมฺโพชฺฌงฺโค อิติ เจ เม โหตีติ โพชฺฌงฺโค? ยาวตา นิโรธูปฏฺฐาติ ตาวตา สติสมฺโพชฺฌงฺโคฯ อิติ เจ เม โหตีติ โพชฺฌงฺโคฯ เสยฺยถาปิ เตลปฺปทีปสฺส ฌายโต ยาวตา อจฺจิ ตาวตา วณฺโณ, ยาวตา วณฺโณ ตาวตา อจฺจิฯ เอวเมว ยาวตา นิโรธูปฏฺฐาติ ตาวตา สติสมฺโพชฺฌงฺโคฯ อิติ เจ เม โหตีติ โพชฺฌงฺโคฯ

กถํ อปฺปมาโณ อิติ เจ เม โหตีติ โพชฺฌงฺโค? ปมาณพทฺธา [ปมาณวนฺตา (สฺยา.), อฏฺฐกถา โอโลเกตพฺพา] กิเลสา, สพฺเพ จ ปริยุฏฺฐานา, เย จ สงฺขารา โปโนภวิกา อปฺปมาโณ นิโรโธ อจลฏฺเฐน อสงฺขตฏฺเฐนฯ ยาวตา นิโรธูปฏฺฐาติ ตาวตา อปฺปมาโณฯ อิติ เจ เม โหตีติ โพชฺฌงฺโคฯ

กถํ สุสมารทฺโธ อิติ เจ เม โหตีติ – โพชฺฌงฺโค? วิสมา กิเลสา, สพฺเพ จ ปริยุฏฺฐานา, เย จ สงฺขารา โปโนภวิกา, สมธมฺโม นิโรโธ สนฺตฏฺเฐน ปณีตฏฺเฐนฯ ยาวตา นิโรธูปฏฺฐาติ ตาวตา สุสมารทฺโธ อิติ เจ เม โหตีติ โพชฺฌงฺโคฯ

กถํ ‘‘ติฏฺฐนฺตญฺจ นํ ติฏฺฐตี’’ติ ปชานามิ; สเจปิ จวติ ‘‘อิทปฺปจฺจยา จวตี’’ติ ปชานามิ? กติหากาเรหิ สติสมฺโพชฺฌงฺโค ติฏฺฐติ? กติหากาเรหิ สติสมฺโพชฺฌงฺโค จวติ? อฏฺฐหากาเรหิ สติสมฺโพชฺฌงฺโค ติฏฺฐติฯ อฏฺฐหากาเรหิ สติสมฺโพชฺฌงฺโค จวติฯ