ชรามรณํ สิยา ทุกฺขสจฺจํ, สิยา สมุทยสจฺจํ, อุภินฺนมฺปิ นิสฺสรณํ นิโรธสจฺจํ, นิโรธปฺปชานนา มคฺคสจฺจํฯ ชาติ สิยา ทุกฺขสจฺจํ , สิยา สมุทยสจฺจํ…เป.… ภโว สิยา ทุกฺขสจฺจํ, สิยา สมุทยสจฺจํ, อุภินฺนมฺปิ นิสฺสรณํ นิโรธสจฺจํ, นิโรธปฺปชานนา มคฺคสจฺจนฺติฯ
ภาณวาโรฯ
สจฺจกถา นิฏฺฐิตาฯ
3. โพชฺฌงฺคกถา
[17] สาวตฺถินิทานํฯ ‘‘สตฺติเม , ภิกฺขเว [สํ. นิ. 5.200], โพชฺฌงฺคาฯ กตเม สตฺต? สติสมฺโพชฺฌงฺโค , ธมฺมวิจยสมฺโพชฺฌงฺโค, วีริยสมฺโพชฺฌงฺโค, ปีติสมฺโพชฺฌงฺโค, ปสฺสทฺธิสมฺโพชฺฌงฺโค, สมาธิสมฺโพชฺฌงฺโค, อุเปกฺขาสมฺโพชฺฌงฺโค – อิเม โข, ภิกฺขเว, สตฺต โพชฺฌงฺคา’’ฯ
โพชฺฌงฺคาติ เกนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา? โพธาย สํวตฺตนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ พุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อนุพุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปฏิพุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สมฺพุชฺฌนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ
พุชฺฌนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, อนุพุชฺฌนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, ปฏิพุชฺฌนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, สมฺพุชฺฌนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคาฯ
โพเธนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ อนุโพเธนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ ปฏิโพเธนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ สมฺโพเธนฺตีติ – โพชฺฌงฺคาฯ
โพธนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, อนุโพธนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, ปฏิโพธนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, สมฺโพธนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคาฯ
โพธิปกฺขิยฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, อนุโพธิปกฺขิยฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, ปฏิโพธิปกฺขิยฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, สมฺโพธิปกฺขิยฏฺเฐน โพชฺฌงฺคาฯ
พุทฺธิลภนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, พุทฺธิปฏิลภนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, พุทฺธิโรปนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, พุทฺธิอภิโรปนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, พุทฺธิปาปนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคา, พุทฺธิสมฺปาปนฏฺเฐน โพชฺฌงฺคาฯ