อุทฺธจฺจํ นิยฺยานาวรณํ ฯ เตน จ อุทฺธจฺเจน นิวุตตฺตา อวิกฺเขปํ อริยานํ นิยฺยานํ นปฺปชานาตีติ – อุทฺธจฺจํ นิยฺยานาวรณํฯ ธมฺมววตฺถานํ อริยานํ นิยฺยานํฯ เตน จ ธมฺมววตฺถาเนน อริยา นิยฺยนฺติฯ วิจิกิจฺฉา นิยฺยานาวรณํฯ ตาย จ วิจิกิจฺฉาย นิวุตตฺตา ธมฺมววตฺถานํ อริยานํ นิยฺยานํ นปฺปชานาตีติ – วิจิกิจฺฉา นิยฺยานาวรณํฯ ญาณํ อริยานํ นิยฺยานํฯ เตน จ ญาเณน อริยา นิยฺยนฺติฯ อวิชฺชา นิยฺยานาวรณํฯ ตาย จ อวิชฺชาย นิวุตตฺตา ญาณํ อริยานํ นิยฺยานํ นปฺปชานาตีติ – อวิชฺชา นิยฺยานาวรณํฯ ปาโมชฺชํ อริยานํ นิยฺยานํฯ เตน จ ปาโมชฺเชน อริยา นิยฺยนฺติฯ อรติ นิยฺยานาวรณํฯ ตาย จ อรติยา นิวุตตฺตา ปาโมชฺชํ อริยานํ นิยฺยานํ นปฺปชานาตีติ – อรติ นิยฺยานาวรณํฯ สพฺเพปิ กุสลา ธมฺมา อริยานํ นิยฺยานํฯ เตหิ จ กุสเลหิ ธมฺเมหิ อริยา นิยฺยนฺติฯ สพฺเพปิ อกุสลา ธมฺมา นิยฺยานาวรณาฯ เตหิ จ อกุสเลหิ ธมฺเมหิ นิวุตตฺตา กุสเล ธมฺเม อริยานํ นิยฺยานํ นปฺปชานาตีติ – สพฺเพปิ อกุสลา ธมฺมา นิยฺยานาวรณาฯ อิเมหิ จ ปน นีวรเณหิ วิสุทฺธจิตฺตสฺส โสฬสวตฺถุกํ อานาปานสฺสติสมาธิํ ภาวยโต ขณิกสโมธานาฯ

โสฬสญาณนิทฺเทโส ทุติโยฯ

3. อุปกฺกิเลสญาณนิทฺเทโส

ปฐมจฺฉกฺกํ

[154] อิเมหิ จ ปน นีวรเณหิ วิสุทฺธจิตฺตสฺส โสฬสวตฺถุกํ อานาปานสฺสติสมาธิํ ภาวยโต ขณิกสโมธานา กตเม อฏฺฐารส อุปกฺกิเลสา อุปฺปชฺชนฺติ? อสฺสาสาทิมชฺฌปริโยสานํ สติยา อนุคจฺฉโต อชฺฌตฺตวิกฺเขปคตํ จิตฺตํ สมาธิสฺส ปริปนฺโถฯ ปสฺสาสาทิมชฺฌปริโยสานํ สติยา อนุคจฺฉโต พหิทฺธาวิกฺเขปคตํ จิตฺตํ สมาธิสฺส ปริปนฺโถฯ อสฺสาสปฏิกงฺขนา นิกนฺติ ตณฺหาจริยา สมาธิสฺส ปริปนฺโถฯ ปสฺสาสปฏิกงฺขนา นิกนฺติ ตณฺหาจริยา สมาธิสฺส ปริปนฺโถฯ อสฺสาเสนาภิตุนฺนสฺส ปสฺสาสปฏิลาเภ มุจฺฉนา สมาธิสฺส ปริปนฺโถฯ ปสฺสาเสนาภิตุนฺนสฺส อสฺสาสปฏิลาเภ มุจฺฉนา สมาธิสฺส ปริปนฺโถฯ