‘‘ยํ โอทาตกสิณํ, โส อหํ ; โย อหํ, ตํ โอทาตกสิณ’’นฺติ – โอทาตกสิณญฺจ อตฺตญฺจ อทฺวยํ สมนุปสฺสติฯ เสยฺยถาปิ เตลปฺปทีปสฺส ฌายโต…เป.… อยํ ปฐมา สกฺกายวตฺถุกา อุจฺเฉททิฏฺฐิฯ อุจฺเฉททิฏฺฐิ มิจฺฉาทิฏฺฐิ…เป.… อิมานิ สญฺโญชนานิ, น จ ทิฏฺฐิโยฯ เอวํ รูปํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ…เป.… สกฺกายวตฺถุกาย อุจฺเฉททิฏฺฐิยา อิเมหิ ปญฺจหิ อากาเรหิ อภินิเวโส โหติฯ
อุจฺเฉททิฏฺฐินิทฺเทโส ฉฏฺโฐฯ
7. อนฺตคฺคาหิกาทิฏฺฐินิทฺเทโส
[140] อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา กตเมหิ ปญฺญาสาย อากาเรหิ อภินิเวโส โหติ? ‘‘สสฺสโต โลโก’’ติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา กติหากาเรหิ อภินิเวโส โหติ? ‘‘อสสฺสโต โลโก’’ติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา กติหากาเรหิ อภินิเวโส โหติ? ‘‘อนฺตวา โลโก’’ติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา… ‘‘อนนฺตวา โลโก’’ติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา… ‘‘ตํ ชีวํ ตํ สรีร’’นฺติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา… ‘‘อญฺญํ ชีวํ อญฺญํ สรีร’’นฺติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา… ‘‘โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’’ติ…เป.… น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’’ติ… ‘‘โหติ จ น จ โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’’ติ… ‘‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’’ติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา กติหากาเรหิ อภินิเวโส โหติ?
‘‘สสฺสโต โลโก’’ติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติ…เป.… ‘‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’’ติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติฯ
[ก] ‘‘สสฺสโต โลโก’’ติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา กตเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติ? รูปํ โลโก เจว สสฺสตํ จาติ – อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺฐิฯ ตาย ทิฏฺฐิยา โส อนฺโต คหิโตติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ ทิฏฺฐิ น วตฺถุ, วตฺถุ น ทิฏฺฐิฯ อญฺญา ทิฏฺฐิ, อญฺญํ วตฺถุฯ ยา จ ทิฏฺฐิ ยญฺจ วตฺถุ – อยํ ปฐมา ‘‘สสฺสโต โลโก’’ติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิ มิจฺฉาทิฏฺฐิ …เป.… อิมานิ สญฺโญชนานิ, น จ ทิฏฺฐิโยฯ
เวทนา โลโก เจว สสฺสตา จาติ…เป.… สญฺญา โลโก เจว สสฺสตา จาติ…เป.… สงฺขารา โลโก เจว สสฺสตา จาติ…เป.… วิญฺญาณํ โลโก เจว สสฺสตญฺจาติ – อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺฐิฯ ตาย ทิฏฺฐิยา โส อนฺโต คหิโตติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ ทิฏฺฐิ น วตฺถุ, วตฺถุ น ทิฏฺฐิฯ อญฺญา ทิฏฺฐิ, อญฺญํ วตฺถุฯ ยา จ ทิฏฺฐิ ยญฺจ วตฺถุ – อยํ ปญฺจมี สสฺสโต โลโกติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิ มิจฺฉาทิฏฺฐิ…เป.… อิมานิ สญฺโญชนานิ, น จ ทิฏฺฐิโยฯ ‘‘สสฺสโต โลโก’’ติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา อิเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติฯ
[ข] ‘‘อสสฺสโต โลโก’’ติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา กตเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติ? รูปํ โลโก เจว อสสฺสตญฺจาติ – อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺฐิฯ ตาย ทิฏฺฐิยา โส อนฺโต คหิโตติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิ…เป.… อยํ ปฐมา ‘‘อสสฺสโต โลโก’’ติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิ มิจฺฉาทิฏฺฐิ ทิฏฺฐิวิปตฺติ…เป.… อิมานิ สญฺโญชนานิ, น จ ทิฏฺฐิโยฯ
เวทนา โลโก เจว อสสฺสตา จาติ…เป.… สญฺญา โลโก เจว อสสฺสตา จาติ…เป.… สงฺขารา โลโก เจว อสสฺสตา จาติ…เป.… วิญฺญาณํ โลโก เจว อสสฺสตญฺจาติ – อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺฐิฯ ตาย ทิฏฺฐิยา โส อนฺโต คหิโตติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิ มิจฺฉาทิฏฺฐิ…เป.… อิมานิ สญฺโญชนานิ, น จ ทิฏฺฐิโย ฯ ‘‘อสสฺสโต โลโก’’ติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา อิเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติฯ
[ค] ‘‘อนฺตวา โลโก’’ติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา กตเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติ? อิเธกจฺโจ ปริตฺตํ โอกาสํ นีลกโต ผรติฯ ตสฺส เอวํ โหติ – ‘‘อนฺตวา อยํ โลโก ปริวฏุโม’’ติฯ อนฺตสญฺญี โหติฯ ยํ ผรติ, ตํ วตฺถุ เจว โลโก จฯ เยน ผรติ, โส อตฺตา เจว โลโก จาติ – อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺฐิฯ ตาย ทิฏฺฐิยา โส อนฺโต คหิโตติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ ทิฏฺฐิ น วตฺถุ, วตฺถุ น ทิฏฺฐิฯ อญฺญา ทิฏฺฐิ, อญฺญํ วตฺถุฯ ยา จ ทิฏฺฐิ ยญฺจ วตฺถุ – อยํ ปฐมา ‘‘อนฺตวา โลโก’’ติ อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิ มิจฺฉาทิฏฺฐิ…เป.… อิมานิ สญฺโญชนานิ, น จ ทิฏฺฐิโยฯ
อิเธกจฺโจ ปริตฺตํ โอกาสํ ปีตกโต ผรติ… โลหิตกโต ผรติ… โอทาตกโต ผรติ… โอภาสกโต ผรติฯ ตสฺส เอวํ โหติ – ‘‘อนฺตวา อยํ โลโก ปริวฏุโม’’ติฯ อนฺตสญฺญี โหติฯ ยํ ผรติ ตํ วตฺถุ เจว โลโก จฯ เยน ผรติ โส อตฺตา เจว โลโก จาติ – อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺฐิฯ ตาย ทิฏฺฐิยา โส อนฺโต คหิโตติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิ…เป.… อนฺตวา โลโกติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา อิเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติฯ
[ฆ] ‘‘อนนฺตวา โลโก’’ติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา กตเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติ? อิเธกจฺโจ วิปุลํ โอกาสํ นีลกโต ผรติฯ ตสฺส เอวํ โหติ – ‘‘อนนฺตวา อยํ โลโก อปริยนฺโต’’ติฯ อนนฺตสญฺญี โหติฯ ยํ ผรติ ตํ วตฺถุ เจว โลโก จ; เยน ผรติ โส อตฺตา เจว โลโก จาติ – อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺฐิฯ ตาย ทิฏฺฐิยา โส อนฺโต คหิโตติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ ทิฏฺฐิ น วตฺถุ, วตฺถุ น ทิฏฺฐิฯ อญฺญา ทิฏฺฐิ, อญฺญํ วตฺถุฯ ยา จ ทิฏฺฐิ ยญฺจ วตฺถุ – อยํ ปฐมา ‘‘อนนฺตวา โลโก’’ติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิ มิจฺฉาทิฏฺฐิ…เป.… อิมานิ สญฺโญชนานิ, น จ ทิฏฺฐิโยฯ
อิเธกจฺโจ วิปุลํ โอกาสํ ปีตกโต ผรติ… โลหิตกโต ผรติ… โอทาตกโต ผรติ… โอภาสกโต ผรติฯ ตสฺส เอวํ โหติ – ‘‘อนนฺตวา อยํ โลโก อปริยนฺโต’’ติฯ อนนฺตสญฺญี โหติฯ ยํ ผรติ ตํ วตฺถุ เจว โลโก จ; เยน ผรติ โส อตฺตา เจว โลโก จาติ – อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺฐิฯ ตาย ทิฏฺฐิยา โส อนฺโต คหิโตติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิ…เป.… อนนฺตวา โลโกติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา อิเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติฯ
[ง] ‘‘ตํ ชีวํ ตํ สรีร’’นฺติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา กตเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติ? รูปํ ชีวญฺเจว สรีรญฺจ; ยํ ชีวํ ตํ สรีรํ, ยํ สรีรํ ตํ ชีวนฺติ – อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺฐิฯ ตาย ทิฏฺฐิยา โส อนฺโต คหิโตติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ ทิฏฺฐิ น วตฺถุ, วตฺถุ น ทิฏฺฐิฯ อญฺญา ทิฏฺฐิ, อญฺญํ วตฺถุฯ ยา จ ทิฏฺฐิ ยญฺจ วตฺถุ – อยํ ปฐมา ‘‘ตํ ชีวํ ตํ สรีร’’นฺติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิ มิจฺฉาทิฏฺฐิ…เป.… อิมานิ สญฺโญชนานิ, น จ ทิฏฺฐิโยฯ
เวทนา ชีวา เจว สรีรํ จ… สญฺญา ชีวา เจว สรีรํ จ… สงฺขารา ชีวา เจว สรีรํ จ… วิญฺญาณํ ชีวญฺเจว สรีรญฺจ; ยํ ชีวํ ตํ สรีรํ, ยํ สรีรํ ตํ ชีวนฺติ – อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺฐิฯ ตาย ทิฏฺฐิยา โส อนฺโต คหิโตติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิ…เป.… ‘‘ตํ ชีวํ ตํ สรีร’’นฺติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา อิเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติฯ
[จ] ‘‘อญฺญํ ชีวํ อญฺญํ สรีร’’นฺติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา กตเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติ? รูปํ สรีรํ, น ชีวํ; ชีวํ น สรีรํฯ อญฺญํ ชีวํ อญฺญํ สรีรนฺติ – อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺฐิฯ ตาย ทิฏฺฐิยา โส อนฺโต คหิโตติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ ทิฏฺฐิ น วตฺถุ, วตฺถุ น ทิฏฺฐิฯ อญฺญา ทิฏฺฐิ, อญฺญํ วตฺถุฯ ยา จ ทิฏฺฐิ ยญฺจ วตฺถุ – อยํ ปฐมา ‘‘อญฺญํ ชีวํ อญฺญํ สรีร’’นฺติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิ มิจฺฉาทิฏฺฐิ…เป.… อิมานิ สญฺโญชนานิ, น จ ทิฏฺฐิโยฯ
เวทนา สรีรํ, น ชีวํ… สญฺญา สรีรํ, น ชีวํ… สงฺขารา สรีรํ, น ชีวํ… วิญฺญาณํ สรีรํ, น ชีวํ; ชีวํ น สรีรํฯ อญฺญํ ชีวํ, อญฺญํ สรีรนฺติ – อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺฐิฯ ตาย ทิฏฺฐิยา โส อนฺโต คหิโตติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิ…เป.… อญฺญํ ชีวํ, อญฺญํ สรีรนฺติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา อิเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติฯ
[ฉ] ‘‘โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’’ติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา กตเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติ? รูปํ อิเธว มรณธมฺมํฯ ตถาคโต กายสฺส เภทา โหติปิ ติฏฺฐติปิ อุปฺปชฺชติปิ นิพฺพตฺตติปีติ – อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺฐิฯ ตาย ทิฏฺฐิยา โส อนฺโต คหิโตติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ ทิฏฺฐิ น วตฺถุ, วตฺถุ น ทิฏฺฐิฯ อญฺญา ทิฏฺฐิ, อญฺญํ วตฺถุฯ ยา จ ทิฏฺฐิ ยญฺจ วตฺถุ – อยํ ปฐมา ‘‘โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’’ติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิ มิจฺฉาทิฏฺฐิ…เป.… อิมานิ สญฺโญชนานิ, น จ ทิฏฺฐิโยฯ
เวทนา อิเธว มรณธมฺมา…เป.… สญฺญา อิเธว มรณธมฺมา… สงฺขารา อิเธว มรณธมฺมา… วิญฺญาณํ อิเธว มรณธมฺมํฯ ตถาคโต กายสฺส เภทา โหติปิ ติฏฺฐติปิ อุปฺปชฺชติปิ นิพฺพตฺตติปีติ – อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺฐิฯ
ตาย ทิฏฺฐิยา โส อนฺโต คหิโตติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิ…เป.… ‘‘โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’’ติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา อิเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติฯ
[ช] ‘‘น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’’ติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา กตเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติ? รูปํ อิเธว มรณธมฺมํฯ ตถาคโตปิ กายสฺส เภทา อุจฺฉิชฺชติ วินสฺสติ; น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณาติ – อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺฐิฯ ตาย ทิฏฺฐิยา โส อนฺโต คหิโตติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ ทิฏฺฐิ น วตฺถุ, วตฺถุ น ทิฏฺฐิฯ อญฺญา ทิฏฺฐิ, อญฺญํ วตฺถุฯ ยา จ ทิฏฺฐิ ยญฺจ วตฺถุ – อยํ ปฐมา ‘‘น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’’ติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิ มิจฺฉาทิฏฺฐิ…เป.… อิมานิ สญฺโญชนานิ, น จ ทิฏฺฐิโยฯ
เวทนา อิเธว มรณธมฺมา…เป.… สญฺญา อิเธว มรณธมฺมา… สงฺขารา อิเธว มรณธมฺมา… วิญฺญาณํ อิเธว มรณธมฺมํฯ ตถาคโตปิ กายสฺส เภทา อุจฺฉิชฺชติ วินสฺสติฯ ‘‘น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’’ติ – อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺฐิฯ ตาย ทิฏฺฐิยา โส อนฺโต คหิโตติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิ…เป.… ‘‘น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’’ติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา อิเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติฯ
[ฌ] ‘‘โหติ จ น จ โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’’ติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา กตเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติ? รูปํ อิเธว มรณธมฺมํฯ ตถาคโต กายสฺส เภทา โหติ จ น จ โหตีติ – อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺฐิฯ ตาย ทิฏฺฐิยา โส อนฺโต คหิโตติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ ทิฏฺฐิ น วตฺถุ, วตฺถุ น ทิฏฺฐิฯ อญฺญา ทิฏฺฐิ, อญฺญํ วตฺถุฯ ยา จ ทิฏฺฐิ ยญฺจ วตฺถุ – อยํ ปฐมา ‘‘โหติ จ น จ โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’’ติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิ มิจฺฉาทิฏฺฐิ…เป.… อิมานิ สญฺโญชนานิ น จ ทิฏฺฐิโยฯ
เวทนา อิเธว มรณธมฺมา…เป.… สญฺญา อิเธว มรณธมฺมา… สงฺขารา อิเธว มรณธมฺมา… วิญฺญาณํ อิเธว มรณธมฺมํฯ ตถาคโต กายสฺส เภทา โหติ จ น จ โหตีติ – อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺฐิฯ ตาย ทิฏฺฐิยา โส อนฺโต คหิโตติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิ…เป.… ‘‘โหติ จ น จ โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’’ติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา อิเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติฯ
[ญ] ‘‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’’ติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา กตเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติ? รูปํ อิเธว มรณธมฺมํฯ ตถาคโต กายสฺส เภทา ปรํ มรณา เนว โหติ น น โหตีติ – อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺฐิฯ ตาย ทิฏฺฐิยา โส อนฺโต คหิโตติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ ทิฏฺฐิ น วตฺถุ, วตฺถุ น ทิฏฺฐิ, อญฺญา ทิฏฺฐิ, อญฺญํ วตฺถุฯ ยา จ ทิฏฺฐิ ยญฺจ วตฺถุ – อยํ ปฐมา ‘‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’’ติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิ มิจฺฉาทิฏฺฐิ…เป.… อิมานิ สญฺโญชนานิ, น จ ทิฏฺฐิโยฯ
เวทนา อิเธว มรณธมฺมา…เป.… สญฺญา อิเธว มรณธมฺมา… สงฺขารา อิเธว มรณธมฺมา… วิญฺญาณํ อิเธว มรณธมฺมํฯ ตถาคโต กายสฺส เภทา ปรํ มรณา เนว โหติ น น โหตีติ – อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺฐิฯ ตาย ทิฏฺฐิยา โส อนฺโต คหิโตติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ ทิฏฺฐิ น วตฺถุ, วตฺถุ น ทิฏฺฐิฯ อญฺญา ทิฏฺฐิ, อญฺญํ วตฺถุฯ ยา จ ทิฏฺฐิ ยญฺจ วตฺถุ – อยํ ปญฺจมี ‘‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’’ติ – อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิฯ อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิ มิจฺฉาทิฏฺฐิ…เป.… อิมานิ สญฺโญชนานิ, น จ ทิฏฺฐิโยฯ ‘‘เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณา’’ติ – อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา อิเมหิ ปญฺจหากาเรหิ อภินิเวโส โหติฯ อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา อิเมหิ ปญฺญาสาย อากาเรหิ อภินิเวโส โหติฯ
อนฺตคฺคาหิกาทิฏฺฐินิทฺเทโส สตฺตโมฯ
8. ปุพฺพนฺตานุทิฏฺฐินิทฺเทโส
[141] ปุพฺพนฺตานุทิฏฺฐิยา กตเมหิ อฏฺฐารสหิ อากาเรหิ อภินิเวโส โหติ? จตฺตาโร สสฺสตวาทา, จตฺตาโร เอกจฺจสสฺสติกา, จตฺตาโร อนฺตานนฺติกา, จตฺตาโร อมราวิกฺเขปิกา, ทฺเว อธิจฺจสมุปฺปนฺนิกา – ปุพฺพนฺตานุทิฏฺฐิยา อิเมหิ อฏฺฐารสหิ อากาเรหิ อภินิเวโส โหติฯ
ปุพฺพนฺตานุทิฏฺฐินิทฺเทโส อฏฺฐโมฯ