เมนู

5. สสฺสตทิฏฺฐินิทฺเทโส

[138] สกฺกายวตฺถุกาย สสฺสตทิฏฺฐิยา กตเมหิ ปนฺนรสหิ อากาเรหิ อภินิเวโส โหติ? อิธ อสฺสุตวา ปุถุชฺชโน อริยานํ อทสฺสาวี อริยธมฺมสฺส อโกวิโท อริยธมฺเม อวินีโต สปฺปุริสานํ อทสฺสาวี สปฺปุริสธมฺมสฺส อโกวิโท สปฺปุริสธมฺเม อวินีโต รูปวนฺตํ วา อตฺตานํ อตฺตนิ วา รูปํ รูปสฺมิํ วา อตฺตานํฯ เวทนาวนฺตํ วา อตฺตานํ…เป.… สญฺญาวนฺตํ วา อตฺตานํ… สงฺขารวนฺตํ วา อตฺตานํ… วิญฺญาณวนฺตํ วา อตฺตานํ อตฺตนิ วา วิญฺญาณํ วิญฺญาณสฺมิํ วา อตฺตานํฯ

กถํ รูปวนฺตํ อตฺตานํ สมนุปสฺสติ? อิเธกจฺโจ เวทนํ… สญฺญํ… สงฺขาเร… วิญฺญาณํ อตฺตโต สมนุปสฺสติฯ ตสฺส เอวํ โหติ – ‘‘อยํ โข เม อตฺตาฯ โส โข ปน เม อยํ อตฺตา อิมินา รูเปน รูปวา’’ติฯ รูปวนฺตํ อตฺตานํ สมนุปสฺสติฯ เสยฺยถาปิ รุกฺโข ฉายาสมฺปนฺโน อสฺสฯ ตเมนํ ปุริโส เอวํ วเทยฺย – ‘‘อยํ รุกฺโข, อยํ ฉายา; อญฺโญ รุกฺโข, อญฺญา ฉายาฯ โส โข ปนายํ รุกฺโข อิมาย ฉายาย ฉายาวา’’ติฯ ฉายาวนฺตํ รุกฺขํ สมนุปสฺสติฯ เอวเมวํ อิเธกจฺโจ เวทนํ…เป.… อยํ ปฐมา สกฺกายวตฺถุกา สสฺสตทิฏฺฐิฯ สสฺสตทิฏฺฐิ มิจฺฉาทิฏฺฐิ…เป.… อิมานิ สญฺโญชนานิ, น จ ทิฏฺฐิโยฯ เอวํ รูปวนฺตํ อตฺตานํ สมนุปสฺสติ…เป.… สกฺกายวตฺถุกาย สสฺสตทิฏฺฐิยา อิเมหิ ปนฺนรสหิ อากาเรหิ อภินิเวโส โหติฯ

สสฺสตทิฏฺฐินิทฺเทโส ปญฺจโมฯ

6. อุจฺเฉททิฏฺฐินิทฺเทโส

[139] สกฺกายวตฺถุกาย อุจฺเฉททิฏฺฐิยา กตเมหิ ปญฺจหิ อากาเรหิ อภินิเวโส โหติ? อิธ อสฺสุตวา ปุถุชฺชโน อริยานํ อทสฺสาวี อริยธมฺมสฺส อโกวิโท อริยธมฺเม อวินีโต สปฺปุริสานํ อทสฺสาวี สปฺปุริสธมฺมสฺส อโกวิโท สปฺปุริสธมฺเม อวินีโต รูปํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ, เวทนํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ, สญฺญํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ, สงฺขาเร อตฺตโต สมนุปสฺสติ, วิญฺญาณํ อตฺตโต สมนุปสฺสติฯ

กถํ รูปํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ? อิเธกจฺโจ ปถวีกสิณํ…เป.… โอทาตกสิณํ อตฺตโต สมนุปสฺสติฯ