ตํ ญาตฏฺเฐน ญาณํ, ปชานนฏฺเฐน ปญฺญาฯ เตน วุจฺจติ – ‘‘อตฺถปฏิสมฺภิเท ญาณํ, ธมฺมปฏิสมฺภิเท ญาณํ, นิรุตฺติปฏิสมฺภิเท ญาณํ, ปฏิภานปฏิสมฺภิเท ญาณํ’’ฯ

สุทฺธิกปฏิสมฺภิทาญาณนิทฺเทโส สตฺตสฏฺฐิโมฯ

68. อินฺทฺริยปโรปริยตฺตญาณนิทฺเทโส

[111] กตมํ ตถาคตสฺส อินฺทฺริยปโรปริยตฺต ญาณํ? อิธ ตถาคโต สตฺเต ปสฺสติ อปฺปรชกฺเข มหารชกฺเข ติกฺขินฺทฺริเย มุทินฺทฺริเย สฺวากาเร ทฺวากาเร สุวิญฺญาปเย ทุวิญฺญาปเย อปฺเปกจฺเจ ปรโลกวชฺชภยทสฺสาวิโน อปฺเปกจฺเจ น ปรโลกวชฺชภยทสฺสาวิโนฯ

อปฺปรชกฺเข มหารชกฺเขติ สทฺโธ ปุคฺคโล อปฺปรชกฺโข, อสฺสทฺโธ ปุคฺคโล มหารชกฺโขฯ อารทฺธวีริโย ปุคฺคโล อปฺปรชกฺโข, กุสีโต ปุคฺคโล มหารชกฺโขฯ อุปฏฺฐิตสฺสติ ปุคฺคโล อปฺปรชกฺโข, มุฏฺฐสฺสติ ปุคฺคโล มหารชกฺโขฯ สมาหิโต ปุคฺคโล อปฺปรชกฺโข, อสมาหิโต ปุคฺคโล มหารชกฺโขฯ ปญฺญวา ปุคฺคโล อปฺปรชกฺโข, ทุปฺปญฺโญ ปุคฺคโล มหารชกฺโขฯ

ติกฺขินฺทฺริเย มุทินฺทฺริเยติ สทฺโธ ปุคฺคโล ติกฺขินฺทฺริโย, อสฺสทฺโธ ปุคฺคโล มุทินฺทฺริโยฯ อารทฺธวีริโย ปุคฺคโล ติกฺขินฺทฺริโย, กุสีโต ปุคฺคโล มุทินฺทฺริโยฯ อุปฏฺฐิตสฺสติ ปุคฺคโล ติกฺขินฺทฺริโย, มุฏฺฐสฺสติ ปุคฺคโล มุทินฺทฺริโยฯ สมาหิโต ปุคฺคโล ติกฺขินฺทฺริโย, อสมาหิโต ปุคฺคโล มุทินฺทฺริโยฯ ปญฺญวา ปุคฺคโล ติกฺขินฺทฺริโย, ทุปฺปญฺโญ ปุคฺคโล มุทินฺทฺริโยฯ

สฺวากาเร ทฺวากาเรติ สทฺโธ ปุคฺคโล สฺวากาโร, อสฺสทฺโธ ปุคฺคโล ทฺวากาโรฯ อารทฺธวีริโย ปุคฺคโล สฺวากาโร, กุสีโต ปุคฺคโล ทฺวากาโรฯ อุปฏฺฐิตสฺสติ ปุคฺคโล สฺวากาโร, มุฏฺฐสฺสติ ปุคฺคโล ทฺวากาโรฯ สมาหิโต ปุคฺคโล สฺวากาโร, อสมาหิโต ปุคฺคโล ทฺวากาโรฯ ปญฺญวา ปุคฺคโล สฺวากาโร, ทุปฺปญฺโญ ปุคฺคโล ทฺวากาโรฯ

สุวิญฺญาปเย ทุวิญฺญาปเยติ สทฺโธ ปุคฺคโล สุวิญฺญาปโย, อสฺสทฺโธ ปุคฺคโล ทุวิญฺญาปโยฯ อารทฺธวีริโย ปุคฺคโล สุวิญฺญาปโย, กุสีโต ปุคฺคโล ทุวิญฺญาปโยฯ อุปฏฺฐิตสฺสติ ปุคฺคโล สุวิญฺญาปโย, มุฏฺฐสฺสติ ปุคฺคโล ทุวิญฺญาปโยฯ