มี 2 อย่าง คือที่เป็น อารัมมณาธิปติ และ สหชาตาธิปติ มี 3
วาระ (วาระที่ 4-5-6)

4. สหชาตปัจจัย

[761] 1. ปัจจุปปันนธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่ปัจจุป-
ปันนธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของสหชาตปัจจัย ฯลฯ

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[762] ในเหตุปัจจัย มี 3 วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี 3 วาระ
ในอธิปติปัจจัย มี 6 วาระ ในสหชาตปัจจัย มี 9 วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย
มี 9 วาระ ในนิสสยปัจจัย มี 9 วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี 9 วาระ ใน
ปุเรชาตปัจจัย มี 3 วาระ ในปัจฉาชาตปัจจัย มี 3 วาระ ในกัมมปัจจัย มี 3
วาระ ในวิปากปัจจัย มี 9 วาระ ในอาหารปัจจัย มี 3 วาระ ในอินทริยปัจจัย
มี 9 วาระ ในฌานปัจจัย มี 3 วาระ ในมัคคปัจจัย มี 9 วาระ ในสัมปยุตต-
ปัจจัย มี 9 วาระ ในวิปปยุตตปัจจัย มี 5 วาระ ในอัตถิปัจจัย มี 9 วาระ
ในอวิคตปัจจัย มี 9 วาระ.

ปัจจนียนัย

การยกปัจจัยในปัจจนียะ

[763] 1. ปัจจุปปันนธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่ปัจจุป-
ปันนธรรมที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของสหชาตปัจจัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[764] ในนเหตุปัจจัย มี 9 วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี 9 วาระ
ฯลฯ

อนุโลมปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ

[765] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี 3 วาระ. . . ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม

[766] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี 3 วาระ... ฯลฯ
อนุโลมนัยก็ดี ปัจจนียนัยก็ดี อนุโลมปัจจนียนัยก็ดี ปัจจนียานุโลม-
นัยก็ดี แห่งปัญหาวาระ ในกุสลติกะ ท่านนับไว้อย่างไร พึงนับอย่างนั้น.
ในทุกะนี้ ปฎิจจวาระก็ดี สหชาตวาระก็ดี ปัจจยวาระก็ดี นิสสย-
วาระก็ดี สัมปยุตตวาระก็ดี อตีตธรรมก็ดี อนาคตธรรมก็ดี ไม่มี.
เหตุทุกอตีตติกะ จบ