ปัจจนียนัย

1. นเหตุปัจจัย

[641] 1. มัชฌิมธรรมที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยมัชฌิมธรรมที่
ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[642] ในนเหตุปัจจัย มี 1 วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี 3 วาระ
ในนอธิปติปัจจัย มี 9 วาระ ฯลฯ ในโนวิคตปัจจัย มี 3 วาระ.

อนุโลมปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ

[643] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี 3 วาระ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม

[644] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี 3 วาระ... ฯลฯ
สหชาตวาระก็ดี ปัจจยวาระก็ดี นิสสยวาระก็ดี สังสัฏฐวาระก็ดี
สัมปยุตตวาระก็ดี พึงให้พิสดารเหมือนปฏิจจวาระ.

มัชฌิมบทปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

1. เหตุปัจจัย

[645] 1. มัชฌิมธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่มัชฌิมธรรม
ที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย มี 3 วาระ.

2. อารัมมณปัจจัย 3. อธิปติปัจจัย

[646] 1. มัชฌิมธรรมที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่มัชฌิมธรรม
ที่เป็นเหตุ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย ฯลฯ
ฯลฯ เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย
มี 2 อย่าง คือที่เป็น อารัมมณาธิปติ และ สหชาตาธิปติ ฯลฯ

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[647] ในเหตุปัจจัย มี 3 วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี 9 วาระ
ในอธิปติปัจจัย มี 9 วาระ ในอนันตรปัจจัย มี 9 วาระ ในสมนันตรปัจจัย
มี 9 วาระ ฯลฯ ในกัมมปัจจัย มี 3 วาระ ในวิปากปัจจัย มี 9 วาระ ใน
อาหารปัจจัย มี 3 วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี 9 วาระ.