คือ จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่เป็นนิยยานิกธรรม และ
มหาภูตรูปทั้งหลาย.

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[818] ในนเหตุปัจจัย มี 1 วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี 3 วาระ
ในนอธิปติปัจจัย มี 2 วาระ ในนอนันตรปัจจัย มี 3 วาระ ในนอุปนิสสยปัจจัย
มี 3 วาระ ในนปุเรชาตปัจจัย มี 9 วาระ ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี 5 วาระ
ในนอาเสวนปัจจัย มี 3 วาระ ในนกัมมปัจจัย มี 2 วาระ ในนวิปากปัจจัย
มี 5 วาระ ในนอาหารปัจจัย มี 1 วาระ ในนอินทริยปัจจัย มี 1 วาระ ใน
นฌานปัจจัย มี 1 วาระ ในนมัคคปัจจัย มี 1 วาระ ในนสัมปยุตตปัจจัย
มี 3 วาระ ในนวิปปยุตตปัจจัย มี 2 วาระ ในโนนัตถิปัจจัย มี 3 วาระ ใน
โนวิคตปัจจัย มี 3 วาระ.
การนับทั้งสองนัยนอกนี้ก็ดี สหชาตวาระก็ดี พึงกระทำ.

ปัจจยวาระ

อนุโลมนัย

1. เหตุปัจจัย

[809] 1. นิยยานิกธรรม อาศัยนิยยานิกธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย มี 3 วาระ เหมือนกับปฏิจจวาระ.
2. อนิยยานิกธรรม อาศัยอนิยยานิกธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย
คือ ขันธ์ 3 และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นอนิยยานิก-
ธรรม ฯลฯ ขันธ์ 2 อาศัยขันธ์ 2 ฯลฯ ตลอดถึงอัชฌัตติกมหาภูตรูป.
ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นอนิยยานิกธรรม อาศัยหทยวัตถุ.
3. นิยยานิกธรรม อาศัยอนิยยานิกธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย
คือ ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นนิยยานิกธรรม อาศัยหทยวัตถุ.
4. นิยยานิกธรรม และอนิยยานิกธรรม อาศัย
อนิยยานิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
คือ ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นนิยยานิกธรรม อาศัยหทยวัตถุ จิตตสมุฏ-
ฐานรูป อาศัยมหาภูตรูปทั้งหลาย.
5. นิยยานิกธรรม อาศัยนิยยานิกธรรม และอนิยยา-
นิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย