เมนู

ปัจจยวาระ


อนุโลมนัย


1. เหตุปัจจัย


[707] 1. อุเบกขาสหคตธรรม อาศัยอุเบกขาสหคตธรรม
เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

คือ ขันธ์ 2 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม ฯลฯ ขันธ์ 2,
ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ
เหมือนกับสวิตักกทุกะในปัจจยวาระ ต่างกันที่คำว่า อุเบกขา.
พึงกระทำ 9 วาระทั้งปวง ทั้งปฏิสนธิ, ปวัตติ และหทยวัตถุ.

การนับจำนวนวาระในอนุโลม


[708] ในเหตุปัจจัย มี 9 วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี 9 วาระ
ฯลฯ ในปุเรชาตปัจจัย มี 9 วาระ ในอาเสวนปัจจัย มี 9 วาระ ในปัจจัย
ทั้งปวง มี 9 วาระ ในอวิคตปัจจัย มี 9 วาระ.

ปัจจนียนัย


1. นเหตุปัจจัย


[709] 1. อุเบกขาสหคตธรรม อาศัยอุเบกขาสหคตธรรม
เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย

คือ ขันธ์ 2 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม ซึ่งเป็น
อเหตุกะ ฯลฯ ขันธ์ 2.
ในอเหตุกปฏิสนธิขณะ โมหะ ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ที่สหรคตด้วย
อุทธัจจะ อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ.
พึงกระทำทั้ง 9 วาระ โดยนัยดังกล่าวมานี้, ปวัตติ และปฏิสนธิ
พึงกระทำเหมือนสวิตักกทุกะ โมหะ มี 3 นัยเหมือนกัน แม้หทยวัตถุ ก็พึง
กระทำในปวัตติ.

การนับจํานวนวาระในปัจจนียะ


[710] ในนเหตุปัจจัย มี 9 วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี 3 วาระ
ในนอธิปติปัจจัย มี 9 วาระ ในนอนันตรปัจจัย มี 3 วาระ ในนสมนันตร-
ปัจจัย มี 3 วาระ ในนอุปนิสสยปัจจัย มี 3 วาระ ในนปุเรชาตปัจจัย มี 9
วาระ ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี 9 วาระ ในนอาเสวนปัจจัย มี 9 วาระ ใน
นกัมมปัจจัย มี 4 วาระ ในนวิปากปัจจัย มี 9 วาระ ในนอาหารปัจจัย มี 1
วาระ ในนอินทริยปัจจัย มี 1 วาระ ในนฌานปัจจัย มี 1 วาระ ในนมัคค-
ปัจจัย มี 9 วาระ ในนสัมปยุตตปัจจัย มี 3 วาระ ในนวิปปยุตตปัจจัย มี 6
วาระ ในโนนัตถิปัจจัย มี 3 วาระ ในโนวิคตปัจจัย มี 3 วาระ.
การนับทั้งสองนัยนอกนี้ก็ดี นิสสยวาระก็ดี พึงกระทำอย่างนี้.