เมนู

ปัจจนียนัย


1. นเหตุปัจจัย


[644] 1. สวิตักกธรรม อาศัยสวิตักกธรรม เกิดขึ้น
เพราะนเหตุปัจจัย

คือ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นสวิตักกธรรม ซึ่งเป็นอเหตุกะ ฯลฯ
ขันธ์ 2.
ในอเหตุกปฏิสนธิขณะ ฯลฯ โมหะ ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ที่สหรคต
ด้วยอุทธัจจะ อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ.
ธรรมที่มีสวิตักกธรรมเป็นมูล ที่เหลือ 2 วาระ (วาระที่ 2-3)
พึงกระทำอเหตุกะด้วย ไม่มีแตกต่างกัน.
4. อวิตักกธรรม อาศัยอวิตักกธรรม เกิดขึ้น เพราะ
นเหตุปัจจัย

คือ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นอวิตักกธรรม ซึ่งเป็นอเหตุกะ
ฯลฯ ขันธ์ 2.
จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยวิตก ที่เป็นอเหตุกะ.
ในอเหตุกปฏิสนธิขณะ กฏัตตารูป อาศัยวิตก.
หทยวัตถุ อาศัยวิตก, วิตก อาศัยหทยวัตถุ.
ฯลฯ อาศัยมหาภูตรูป 1 ฯลฯ
5. สวิตักกธรรม อาศัยอวิตักกธรรม เกิดขึ้น เพราะ
นเหตุปัจจัย

คือ สัมปยุตตขันธ์ทั้งหลาย อาศัยวิตก ที่เป็นอเหตุกะ.
ในอเหตุกปฏิสนธิขณะ สัมปยุตตขันธ์ทั้งหลาย อาศัยวิตก.

โมหะที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ อาศัยวิตักก-
ธรรม.
6. สวิตักกธรรม และอวิตักกธรรม อาศัยอวิตักก-
ธรรม เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย ฯลฯ

เหมือนกับเหตุปัจจัย พึงกำหนดว่า เป็นอเหตุกะ.
7. สวิตักกธรรม อาศัยสวิตักกธรรม และอวิตักก-
ธรรม เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย

คือ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นสวิตักกธรรม ซึ่งเป็นอเหตุกะ
และวิตก ฯลฯ ขันธ์ 2.
ในอเหตุกปฏิสนธิขณะ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์1 ที่เป็นสวิตักกธรรม
และวิตก ฯลฯ ขันธ์ 2.
ในอเหตุกปฏิสนธิขณะ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นสวิตักกธรรม
หทยวัตถุ, และวิตก ฯลฯ ขันธ์ 2.
โมหะ ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ อาศัยขันธ์
ทั้งหลายที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ และวิตก.
ส่วนที่เหลือ 2 วาระ (วาระที่ 8-9) เหมือนกับเหตุปัจจัย ไม่มี
แตกต่างกัน พึงกำหนดว่า เป็นอเหตุกะ.

การนับจํานวนวาระในปัจจนียะ


[645] ในนเหตุปัจจัย มี 9 วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี 3 วาระ
ในนอธิปติปัจจัย มี 9 วาระ ในนอนันตรปัจจัย มี 3 วาระ ฯลฯ ใน