ปัจจนียนัย
1. นเหตุปัจจัย
[507] 1. สังกิลิฏฐธรรม อาศัยสังกิลิฏฐธรรม เกิดขึ้น
เพราะนเหตุปัจจัย
คือ โมหะที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ อาศัยขันธ์
ทั้งหลายที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ.
2. อสังกิลิฏฐธรรม อาศัยอสังกิลิฏฐธรรม เกิดขึ้น
เพราะนเหตุปัจจัย
คือ ฯลฯ ขันธ์ที่เป็นอสังกิลิฏฐธรรม ซึ่งเป็นอเหตุกะ ฯลฯ ตลอด
ถึงอสัญญสัตว์.
จักขุวิญญาณ อาศัยจักขายตนะ ฯลฯ กายวิญญาณ อาศัยกายายตนะ.
ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นอสังกิลิฏฐธรรม ซึ่งเป็นอเหตุกะ อาศัยหทยวัตถุ.
3. สังกิลิฏฐธรรม อาศัยอสังกิลิฏฐธรรม เกิดขึ้น
เพราะนเหตุปัจจัย
คือ โมหะ ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ อาศัย
หทยวัตถุ.
4. สังกิลิฏฐธรรม อาศัยสังกิลิฏฐธรรม และอสัง-
กิลิฏฐธรรม เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย
คือ โมหะ ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ อาศัยขันธ์
ทั้งหลาย ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ และหทยวัตถุ.
การนับจํานวนวาระในปัจจนียะ
[518] ในนเหตุปัจจัย มี 4 วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี 3 วาระ
ในนอธิปติปัจจัย มี 9 วาระ ในนอนันตรปัจจัย มี 3 วาระ ในนสมนันตร-
ปัจจัย มี 3 วาระ ในนอัญญมัญญปัจจัย มี 3 วาระ ในนอุปนิสสยปัจจัย มี
3 วาระ ในนปุเรชาตปัจจัย มี 4 วาระ ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี 9 วาระ
ในนอาเสวนปัจจัย มี 9 วาระ ในนกัมมปัจจัย มี 4 วาระ ในนวิปากปัจจัย
มี 9 วาระ ในนอาหารปัจจัย มี 1 วาระ ในนอินทริยปัจจัย มี 1 วาระ ใน
นฌานปัจจัย มี 1 วาระ ในนมัคคปัจจัย มี 1 วาระ ในนสัมปยุตตปัจจัย มี
3 วาระ ในนวิปปยุตตปัจจัย มี 2 วาระ ในโนนัตถิปัจจัย มี 3 วาระ ใน
โนวิคตปัจจัย มี 3 วาระ.
การนับสองนัยนอกนี้ก็ดี นิสสยวาระก็ดี พึงกระทำอย่างนี้.