เมนู

ในนิสสยปัจจัย มี 5 วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี 3 วาระ ในปุเรชาตปัจจัย
มี 3 วาระ ในอาเสวนปัจจัย มี 3 วาระ ในกัมมปัจจัย มี 5 วาระ พึงนับ
อย่างนี้ ในอวิคตปัจจัย มี 5 วาระ.
พึงนับอย่างนี้.

ปัจจนียนัย


1. นเหตุปัจจัย


[313] 1. ธรรมที่ไม่ใช่อุปาทาธรรม อาศัยอุปทาธรรม
เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย

คือ จักขุวิญญาณ อาศัยจักขายตนะ ฯลฯ กายวิญญาณ อาศัย
กายายตนะ.
ขันธ์ทั้งหลายที่ไม่ใช่อุปาทาธรรม ซึ่งเป็นอเหตุกะ อาศัยหทยวัตถุ.
ในอเหตุกปฏิสนธิขณะ โมหะ ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ที่สหรคตด้วย
อุทธัจจะ อาศัยหทยวัตถุ.
2. ธรรมที่ไม่ใช่อุปาทาธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่
อุปาทาธรรม เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย

คือ ขันธ์ 3 และจิตตสมุฏฐานรูปที่ไม่ใช่อุปาทาธรรม อาศัยขันธ์ 1
ที่ไม่ใช่อุปาทาธรรม ซึ่งเป็นอเหตุกะ ฯลฯ ขันธ์ 2 ฯลฯ
ในอเหตุกปฏิสนธิขณะ ฯลฯ มหาภูตรูป 1 ตลอดถึงอสัญญสัตว์ โมหะ
ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่สหรคตด้วย
วิจิกิจฉา ที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ เหมือนกับปฏิจจวาระ ทั้ง 3 วาระ ไม่มี
แตกต่างกัน.

3. ธรรมที่ไม่ใช่อุปาทาธรรม อาศัยอุปาทาธรรม
และธรรมที่ไม่ใช่อุปาทาธรรม เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย

คือ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่สหรคตด้วยจักขุวิญญาณ และ
จักขายตนะ ฯลฯ ขันธ์ 2 ฯลฯ ที่สหรคตด้วยกายวิญญาณ ฯลฯ
ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่ไม่ใช่อุปาทาธรรม ซึ่งเป็นอเหตุกะ และ
หทยวัตถุ ฯลฯ ขันธ์ 2.
ในปฏิสนธิขณะ โมหะ ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ
อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ และ
หทยวัตถุ ฯลฯ

2. นอารัมมณปัจจัย ฯลฯ 10. นอาเสวนปัจจัย


ฯลฯ เพราะนอารัมมณปัจจัย

มี 3 วาระ.
ฯลฯ เพราะนอาเสวนปัจจัย มี 5 วาระ.

11. นกัมมปัจจัย


[314] 1. ธรรมที่ไม่ใช่อุปาทาธรรม อาศัยอุปาทาธรรม
เกิดขึ้น เพราะนกัมมปัจจัย

คือ เจตนาที่ไม่ใช่อุปาทาธรรม อาศัยหทยวัตถุ.
2. ธรรมที่ไม่ใช่อุปาทาธรรม อาศัยธรรมที่ไม่ใช่
อุปาทาธรรม เกิดขึ้น เพราะนกัมมปัจจัย