อรรถกถาปริตตารัมมณติกะ

สองบทว่า อปฺปมาณารมฺมณา เจตนา ใน ปริตตารัมมณติกะ
คือ เจตนาในโคตรภู เป็นปัจจัยแก่เสกขธรรม จะกล่าวว่า ปัจจเวกขณเจตนา
ก็ได้. สองบทว่า วิปากานํ ปริตฺตารมฺมณานํ คือวิบากที่มีกรรมเป็น
อารมณ์เกิดขึ้นในปฏิสนธิกาล มีรูปเป็นต้นเป็นอารมณ์ เกิดขึ้นด้วยอำนาจ
จักขุวิญญาณเป็นต้น มีปริตตารมณ์ที่ชวนะรับมาเกิดขึ้นด้วยอำนาจตทารัมมณะ
ในปวัตติกาล ก็อาจารย์เหล่าใดกล่าวว่า ปฏิสนธิย่อมไม่มี เพราะโคตรภูจิต
เป็นปัจจัย อาจารย์เหล่านั้น พึงถูกคัดค้านด้วยสูตรนี้. คำที่เหลือในอธิการนี้พึง
ทราบตามนัยแห่งบาลีนั่นเอง
หีนติกะเช่นเดียวกับสังกิลิฏฐติกะ
อรรถกถาปริตตารัมมณติกะ จบ

14. หีนติกะ

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

1. เหตุปัจจัย

[1627] 1. หีนธรรม อาศัยหีนธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ-
ปัจจัย
คือ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นหีนธรรม ฯลฯ ขันธ์ 2 อาศัย
ขันธ์ 2.
2. มัชฌิมธรรม อาศัยหีนธรรม เกิดขึ้น เพราะ
เหตุปัจจัย
คือ จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่เป็นหีนธรรม.
3. หีนธรรม และมัชฌิมธรรม อาศัยหีนธรรม เกิด
ขึ้น เพราะเหตุปัจจัย
คือ ขันธ์ 3 และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นหีนธรรม ฯลฯ
ขันธ์ 2 ฯลฯ
[1628] 4. มัชฌิมธรรม อาศัยมัชฌิมธรรม ฯลฯ
คือ ขันธ์ 3 และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นมัชฌิมธรรม
ฯลฯ ขันธ์ 2 ฯลฯ
1 อรรถกถาแก้ว่า หีนติกะ เหมือนกับสังกิลิฏฐติกะ.