เมนู

อรรถกถาทัสสเนนปหาตัพพเหตุกติกะ


ใน ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกติกะ ผู้ศึกษาพึงทราบการจำแนก
ธรรมที่มีเหตุอันพึงละด้วยทัสสนะ โดยนัยที่ท่านกล่าวไว้ในอรรถกถากัณฑ์ (ใน
ธัมมสังคณีบาลี) โมหะที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉาและอุทธัจจะ จัดเข้าในหมวดที่ 3
เพราะไม่มีเหตุ. ในอธิการนี้ธรรมเหล่าใดมีเหตุที่พึงละด้วยทัสสนะและภาวนา
ดังกล่าวมาแล้วนั้น ธรรมเหล่านั้นชื่อว่ามีเหตุที่พึงละ. ธรรมเหล่าใดไม่มีเหตุ
ธรรมเหล่านั้นชื่อว่าไม่มีเหตุที่พึงละด้วยทัสสนะและภาวนา ผู้ศึกษาพึงทราบ
วิภาคแห่ง ปหาตัพพเหตุกธรรม และ นปหาตัพพเหตุกธรรม ดังนี้แล้ว
พึงทราบคำที่เหลือ ตามแนวแห่งลักษณะที่แสดงไว้ในทัสสเนนปหาตัพพติกะ
และกุสลติกะ.
อรรถกถาทัสสเนนปหาตัพพเหตุติกะ จบ

10. อาจยคามิติกะ


ปฏิจจวาระ


อนุโลมนัย


1. เหตุปัจจัย


[1016] 1. อาจยคามิธรรม อาศัยอาจคามิธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย

คือ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นอาจยคามิธรรม ฯลฯ ขันธ์ 2 อาศัย
ขันธ์ 2.
2. เนวาจยคามินาปจยคามิธรรม อาศัยอาจยคามิ-
ธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

คือ จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่เป็นอาจยคามิธรรม
3. อาจยคามิธรรม และเนวาจยคามินาปจยคามิธรรม
อาศัยอาจยคามิธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

คือ ขันธ์ 3 และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นอาจยคามิ-
ธรรม ฯลฯ ขันธ์ 2 และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ 2.
[1017] 4. อปจยคามิธรรม อาศัยอปจยคามิธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย