อรูปธรรมทั้งหลายเท่านั้น เป็นปัจจัยใน ฆฏนาที่ 12.
ใน ฆฏนาที่ 13 มีวัตถุที่เป็นอารมณ์เป็นปัจจัย.
ใน ฆฏนาที่ 14 มีวัตถุเท่านั้นเป็นปัจจัย.
ใน ฆฏนาที่ 15 มีอารมณ์เท่านั้น เป็นปัจจัย.
ใน ฆฏนาที่ 16 มีวัตถุเท่านั้นเป็นอารมณ์.
ใน ฆฏนาที่ 17 วัตถุนั้นเองเป็นอารมณ์ ด้วยอำนาจเป็น
อารัมมณาธิปติ.
ใน ฆฏนาที่ 18 วัตถุนั้นเองเป็นอารมณ์ด้วยอำนาจอารัมมณูป-
นิสสยปัจจัย.
จักขุเป็นต้นเท่านั้นเป็นปัจจัย ใน ฆฏนาที่ 19.
ฆฏนาที่ 19 เหล่านี้ ชื่อว่า ปกิณณกฆฏนา อันพระองค์ตรัสไว้
โดยไม่ถือเองซึ่งสหชาตะ. 10 ฆฏนา ต่อจากนั้น ตรัสด้วยอำนาจสหชาต-
ฆฏนา.

นัตถิ-วิคตมูลกนัย

ในนัยที่มี นัตถิและวิคตปัจจัยเป็นมูล มีฆฏนา 3 ด้วยอำนาจ
อุปนิสสยปัจจัย อาเสวนปัจจัย และกัมมปัจจัย เหมือนในนัยที่มีอนันตระ
และสมนันตรปัจจัยเป็นมูล.

อวิคตมูลกนัย

เหมือนกับที่มีอัตถิปัจจัยเป็นมูล
นั่นเอง.
ก็ฆฏนาที่กล่าวไว้ในปัญหาวาระนี้ทั้งหมด มี 2 อย่างเท่านั้น
คือ ปกิณณกฆฏนาและสหชาตฆฏนา.
บรรดาปกิณณกฆฏนาและสหชาตฆฏนาเหล่านั้น ฆฏนาที่ท่านกล่าว
ไว้ตั้งต้นแต่ฆฏนาที่มี อารัมมณปัจจัยเป็นมูล เป็นต้นทั้งหมด ไม่รวม
สหชาตะ ชื่อ ปกิณณกฆฏนา.
ปกิณณฆฏนาเหล่านั้น แม้ในฆฏนาที่มี อารัมมณปัจจัยเป็นมูล
มี 5 ฆฏนา.
ในฆฏนาที่มี อธิปิติปัจจัยเป็นมูล มี 6 ฆฏนา.
ในฆฏนาที่มี อนันตรปัจจัยเป็นมูล มี 3 ฆฏนา.
ในฆฏนาที่มี สมนันตรปัจจัยเป็นมูล มี 3 ฆฏนา.
ในฆฏนาที่มี นิสสยปัจจัยเป็นมูล มี 10 ฆฏนา.
ในฆฏินาที่มี อุปนิสสยปัจจัยเป็นมูล มี 7 ฆฏนา.
ในฆฏนาที่มี ปุเรชาตปัจจัยเป็นมูล มี 7 ฆฏนา.
ในฆฏนาที่มี ปัจฉาชาตปัจจัยเป็นมูล และ อาเสวนปัจจัยเป็นมูล
มีอย่างละ 1 ฆฏนาเท่านั้น.
ในฆฏนาที่มี กัมมปัจจัยเป็นมูล มี 2 ฆฏนา.
ที่มี อาหารเป็นมูล มี 1 ฆฏนา.
ที่มี อินทริย์เป็นมูล มี 4 ฆฏนา. ที่มี วิปปยุตตปัจจัยเป็นมูล มี
9 ฆฏนา. ที่มี อัตถิปัจจัยเป็นมูล มี 19 ฆฏนา. ที่มี นัตถิปัจจัยเป็น