ในหนหลัง. บรรดาฆฏนาที่มีอธิบดี 3 ฆฏนาข้างต้น ตรัสไว้ด้วยอำนาจ
แห่งเหตุทั้งที่เป็นวิบากและไม่เป็นวิบากโดยสามัญ.
บรรดาฆฏนาเหล่านั้น ใน ฆฏนาที่ 1 มี 4 วาระ มีนัยดังกล่าว
แล้วนั่นแล.
ใน ฆฏนาที่ 2 ไม่มีรูป.
ใน ฆฏนาที่ 3 ไม่มีอรูป. 3 ฆฏนานอกจากนั้นตรัสไว้ด้วยอำนาจ
แห่งเหตุฝ่ายวิบาก.
บรรดาฆฏนาเหล่านั้น ฆฏนาที่ 1 ได้ทั้งรูปและนาม.
ฆฏนาที่ 2 ได้แต่นามเท่านั้น.
ฆฏนาที่ 3 ได้เฉพาะรูปแล.
ผู้ศึกษา ครั้นทราบวิธีคำนวณที่ได้ในการประกอบร่วมแห่งปัจจัย
นั้น ๆ ดังพรรณนามาแล้ว พึงขยายวิธีคำนวณในติมูลกนัยเป็นต้น
ต่อไป.
เหตุมุลกนัย จบ

อารัมมณมูลกนัย

พึงทราบวินิจฉัย ในฆฏนาที่มีอารมณ์เป็นมูล ต่อไป. ปัจจัย 7 มี
อธิปติปัจจัยเป็นต้น เป็นสภาคะกับอารัมมณปัจจัย ที่เหลือ 16 ปัจจัย
เป็นวิสภาคะ เพราะฉะนั้น อย่าประกอบปัจจัย16เหล่านั้น (กับอารัมมณ-
ปัจจัย) ประกอบเฉพาะ 7 ปัจจัยเท่านั้น. บรรดาบทเหล่านั้น สองบทว่า
อธิปติยา สตฺต ความว่า ในอธิปติปัจจัย มีวิสัชนา 7 วาระ คือ