เมนู

อธิบายการนับวาระในอนุโลม


ในฆฏนานัยแห่งปัญหาวาระ


เหตุมูกนัย


บัดนี้ เพื่อจะแสดงวิสัชนาคามที่ได้ในปัญหาวาระนี้ ด้วยอำนาจ
การนับ พระผู้มีพระภาคเจ้าจึงตรัส คำว่า เหตุยา สตฺต ในเหตุปัจจัย
มี 7 วาระ
เป็นต้น บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า สตฺต คือ มีวิสัชนา 7
วาระอย่างนี้ คือ วิสัชนา 3 วาระ คือ กุศลกับกุศล, อัพยากตะกับกุศล,
กุสลาพยากตะกับกุศล. อกุศลมี 3 วาระ เช่นเดียวกับกุศล, อัพยากตะ
กับอัพยากตะ มี 1 วาระเท่านั้น.
สองบทว่า อารมฺมเณ นว คือ ในอารัมมณปัจจัย มีวิสัชนา 9
วาระ
ซึ่งแต่ละวาระมีบทต้น 1 บท บทอวสาน 1 บท. สองบทว่า
อธิปติยา ทส คือ ในอธิปติ มีวิสัชนา 10 วาระ อย่างนี้คือ วิสัชนา
4 วาระ อันมีกุศลเป็นมูล คือ กุศลเป็นปัจจัยแก่กุศล โดยสหชาตปัจจัย
และอารัมมณปัจจัย เป็นปัจจัยแก่กุศลโดยอารัมมณปัจจัยเท่านั้น เป็นปัจจัย
แก่อัพยากตะโดยเป็นสหชาตปัจจัย และโดยอารัมมณปัจจัย เป็นปัจจัยแก่
กุสลาพยากตะ โดยเป็นสหชาตปัจจัยเท่านั้น. วิสัชนา 3 ข้อ ซึ่งมีอกุศล
เป็นมูล คือ อกุศลเป็นปัจจัยแก่อกุศลโดยสหชาตปัจจัยและอารัมมณปัจจัย
เป็นปัจจัยแก่อัพยากตะโดยสหชาตปัจจัยเท่านั้น เป็นปัจจัยแก่อกุสลาพยา-
กตะโดยเป็นสหชาตปัจจัยเท่านั้น (และ) วิสัชนา 3 ข้อ ซึ่งมีอัพยากตะ
เป็นมูล คือ อัพยากตะเป็นปัจจัยแก่อัพยากตะโดยสหชาตปัจจัยและ
อารัมมณปัจจัย เป็นปัจจัยแก่กุศลโดยอารัมมณปัจจัยเท่านั้น เป็นปัจจัยแก่