เป็นสูตรมีอยู่จริงหรือ ?
ป. ถูกแล้ว.
ส. หากว่า คำว่า อาศัยจักษุและรูป จึงเกิดจักขุวิญญาณ
ขึ้น ดังนี้ เป็นสูตรมีอยู่จริง ก็ต้องไม่กล่าวว่า อาศัยจักษุและกายกรรม
จึงเกิดจักขุวิญญาณขึ้น.
[1126] ป. ไม่พึงกล่าวว่า กายกรรมเป็นสนิทัสสนะ หรือ ?
ส. ถูกแล้ว.
ป. ท่านเห็นอาการก้าวไปข้างหน้า ถอยกลับ แลเหลียว
คู้แขน เหยียดแขน มิใช่หรือ ?
ส. ถูกแล้ว.
ป. หากว่า ท่านเห็นอาการก้าวไปข้างหน้า ถอยกลับ
แลเหลียว คู้แขน เหยียดแขน ด้วยเหตุนั้นนะท่านจึงต้องกล่าวว่า กายกรรม
เป็นสนิทัสสนะ.
กายกัมมสนิทัสสนันติกถา จบ
ปริโยสานกถาบัณฑิตพึงทราบว่า ตั้งแต่ปฐวีธาตุสนิทัสสนะ จนถึงกาย
กัมมสนิทัสสนะ

รวมกถาที่มีในวรรคนี้คือ

1. นิยามกถา 2. ปฏิจจสมุปาทกถา 3.สัจจกถา 4. อารุปปกถา
5. นิโรธสมาปัตติกถา 6. อากาสกถา 7. อากาโสสนิทัสสโนติกถา
8. ปฐวีธาตุสนิทัสสนาตยาทิกถา 9. จักขุนทริยังสนิทัสสนันติอาทิกถา
10. กายกัมมังสนิทัสสนันติกถา.
วรรคที่ 6 จบ

วรรคที่ 7

สังคหิตกถา

[1127] สกวาที ธรรมบางเหล่าที่ท่านสงเคราะห์เข้าไว้ด้วยธรรม
บางเหล่า ไม่มีหรือ ?
ปรวาที ถูกแล้ว.
ส. ธรรมบางเหล่า ที่นับเข้าได้ จัดเข้าหัวข้อได้ นับเนื่อง
แล้ว ด้วยธรรมบางเหล่า มีอยู่ มิใช่หรือ ?
ป. ถูกแล้ว.
ส. หากว่า ธรรมบางเหล่า ที่นับเข้าได้ จัดเข้าหัวข้อได้
นับเนื่องแล้ว ด้วยธรรมบางเหล่า มีอยู่ ก็ต้องไม่กล่าวว่า ธรรมบางเหล่า
ที่ท่านสงเคราะห์เข้าไว้ด้วยธรรมบางเหล่าไม่มี.
[1128] ส. จักขายตนะนับเข้าได้ในขันธ์ไหน ?
ป. นับเข้าได้ในรูปขันธ์.
ส. หากว่า จักขายตนะนับเข้าได้ในรูปขันธ์ ด้วยเหตุนั้น
นะท่าน จึงต้องกล่าวว่า จักขายตนะท่านสงเคราะห์เข้าไว้ด้วยรูปขันธ์.
ป. โสตายตนะ ฯลฯ ฆานายตนะ ฯลฯ ชิวหายตนะ ฯลฯ
กายายตนะ นับเข้าได้ในขันธ์ไหน ?
ส. นับเข้าได้ในรูปขันธ์.
ป. หากว่า กายายตนะนับเข้าได้ในรูปขันธ์ ด้วยเหตุนั้น
นะท่าน จึงต้องกล่าวว่า กายายตนะท่านสงเคราะห์เข้าไว้ด้วยรูปขันธ์.
[1129] ส. รูปายตนะ ฯลฯ สัททายตนะ ฯลฯ คันธายตนะ ฯลฯ
รสายตนะ ฯลฯ โผฏฐัพพายตนะ นับเข้าได้ในขันธ์ไหน ?