เมนู

4. สัปปุริเสนสัปปุริสตรบุคคล บุคคลผู้เป็นสัตบุรุษ
ยิ่งกว่าสัตบุรุษ เป็นไฉน ?

บุคคลบางคนในโลกนี้ เป็นผู้เว้นขาดจากการฆ่าสัตว์ด้วยตนเองด้วย
ชักชวนผู้อื่นให้เว้นจากการฆ่าสัตว์ด้วยเว้นขาดจากการลักทรัพย์ด้วยตนเองด้วย
ชักชวนผู้อื่นให้เว้นจากการลักทรัพย์ด้วย เว้นขาดจากการประพฤติผิดในกาม
ด้วยตนเองด้วย ชักชวนผู้อื่นให้เว้นขาดจากการประพฤติผิดในกามด้วย เว้น
ขาดจากการพูดเท็จด้วยตนเองด้วย ชักชวนผู้อื่นให้เว้นขาดจากการพูดเท็จด้วย
เว้นขาดจากการดื่มสุราเมรัย อันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาทด้วยตนเองโดย
ชักชวนผู้อื่นให้เว้นขาดจากการดื่มสุราเมรัย อันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาทด้วย
บุคคลนี้เรียกว่า ผู้เป็นสัตบุรุษยิ่งกว่าสัตบุรุษ.

อรรถกถาจตุกกนิทเทส


อธิบายบุคคล 4 จำพวก


อรรถกถาบุคคลผู้เป็นอสัตบุรุษเป็นต้น


บทว่า "อสปฺปุริโส" ได้แก่ บุรุษผู้ลามก คือ บุรุษผู้ไม่มีธรรม.
พึงทราบวิเคราะห์ต่าง ๆ ดังต่อไปนี้.
บุคคลใด ย่อมยังสัตว์มีปราณ คือ ชีวิตให้ตกล่วงไป เพราะเหตุนั้น
บุคคลนั้นชื่อว่า ปาณาติปาตี ผู้ยังสัตว์มีปราณคือชีวิตให้ตกล่วงไป.
บุคคลใด ย่อมถือเอาสิ่งของที่เจ้าของเขามิได้ให้ เพราะเหตุนั้น บุคคล
นั้นชื่อว่า อทินฺนาทายี ผู้ถือเอาสิ่งของที่เจ้าของเขามิได้ให้.
บุคคลใด ย่อมประพฤติผิดในกามทั้งหลาย เพราะเหตุนั้น บุคคลนั้น
ชื่อว่า กาเมสุมิจฉาจารี ผู้ประพฤติผิดในกามทั้งหลาย.