ปาทาน เพื่อเป็นกิเลสอันอรหัตมรรคพึงประหาณ นี้ลำดับการละอุปาทาน
เหล่านั้น ด้วยประการฉะนี้.
ก็บรรดาอุปาทาน 4 เหล่านี้ ทรงแสดงกามุปาทานก่อน เพราะเป็น
กิเลสมีอารมณ์มาก และเพราะกิเลสปรากฏแล้ว จริงอยู่ กามุปาทานนั้น ชื่อว่า
มีอารมณ์มาก เพราะประกอบด้วย (โลภมูล) จิต 8 ดวง อุปาทานนอกจากนี้
มีอารมณ์น้อย เพราะประกอบด้วย (โลภมูลที่สัมปยุตด้วยทิฏฐิ) จิต 4 ดวง.
อนึ่ง กามุปาทานปรากฏแก่หมู่สัตว์ เพราะความอาลัยและยินดีโดยมาก อุปาทาน
นอกนี้ไม่เป็นเช่นนั้น อีกอย่างหนึ่ง กามุปาทานเป็นของมีมากแก่บุคคลผู้ถือ
มงคลตื่นข่าวเป็นต้น เพื่อบรรลุวัตถุกามทั้งหลาย สัสสตทิฏฐิหาเป็นเช่นนั้นไม่
เพราะฉะนั้น จึงทรงแสดงทิฏฐุปาทานในลำดับต่อจากกามุปาทานนั้น ทิฏฐุ-
ปาทานนั้น เมื่อจำแนกก็เป็น 2 อย่าง ด้วยสามารถแห่งสีลัพพตุปาทาน และ
อัตตวาทุปาทาน. ในอุปาทาน 2 นั้นทรงแสดงสีลัพพตุปาทานมีอารมณ์อันหยาบ
ก่อน เพราะบุคคลแม้เห็นกิริยาของโค หรือกิริยาของสุนัขแล้วก็รู้ได้ แล้ว
ทรงแสดงอัตตวาทุปาทานในที่สุด เพราะเป็นธรรมมีอารมณ์ละเอียด. นี้ลำดับ
แห่งเทศนาของอุปาทานทั้งหลาย ด้วยประการฉะนี้.

ตัณหาเป็นปัจจัยแก่อุปาทาน