อาลุวทายกเถราปทานที่ 8 (278)
ว่าด้วยผลแห่งการถวายเหง้ามัน
[280] มีแม่น้ำใหญ่อันสวยงามน่าดู อยู่ใกล้ภูเขาหิมวันต์ ที่
ใกล้แม่น้ำนั้น เราได้เห็นพระอรหันต์ผู้ปราศจากราคะ มีรัศมี
สุกใสน่าทัศนา.
เราเห็นท่านประกอบในความสงบระงับอย่างยิ่งแล้ว มีใจ
ชื่นบาน เลื่อมใส ได้ถวายเหง้ามันแก่ท่านด้วยมือทั้งสอง
ของตน.
ในกัปที่ 31 แต่กัปนี้ เราได้ถวายเหง้ามันใด ด้วยทาน
นั้น เราไม่รู้จักทุคติเลย นี้เป็นผลแห่งการถวายเหง้ามัน.
คุณวิเศษเหล่านี้ คือ ปฏิสัมภิทา 4 วิโมกข์ 8 และ
อภิญญา 6 เราทำให้แจ้งชัดแล้ว คำสอนของพระพุทธเจ้า
เราได้ทำเสร็จแล้ว ดังนี้.
ทราบว่า ท่านพระอาลุวทายกเถระได้กล่าวคาถาเหล่านี้ ด้วย
ประการฉะนี้แล.
จบอาลุวทายกเถราปทาน
278. อรรถกถาอาลุวทายกเถราปทาน
พึงทราบเรื่องราวในอปทานที่ 8 ดังต่อไปนี้ :-
บทว่า มหาสินฺธุ สุทสฺสนา ความว่า ได้มีแม่น้ำชื่อว่า มหาสินธุ
งดงามเป็นที่จับใจอย่างดียิ่ง เพราะงดงามน่าดูน่าชม มีน้ำใส มีทราย
ขาวสะอาด. อธิบายว่า ณ ที่ใกล้แม่น้ำสินธุนั้น เราได้เห็นพระอรหันต์
ผู้ปราศราคะ มีรัศมีสุกใส น่าใคร่ที่จะได้เห็นอีก มีรูปร่างงดงาม ท่าน
ประกอบในความสงบระงับเป็นอย่างยิ่งแล้ว คือเป็นผู้พรั่งพร้อมทุกอย่าง.
บทว่า ทิสฺวาหํ วิมฺหิตาสโย ความว่า มีใจชื่นบาน คือเกิดความอัศจรรย์
ใจว่า มาถึงภูเขาหิมวันต์อันน่ากลัวถึงเพียงนี้ได้อย่างไร.
บทว่า อาลุวํ ตสฺส ปาทาสึ ความว่า เรามีใจเลื่อมใสแล้ว ได้
ถวายเหง้ามันโดยความเอื้อเฟื้อ แด่พระอรหันต์นั้นแล้วแล.
จบอรรถกถาอาลุวทายกเถราปทาน
ปุณฑรีกเถราปทานที่ 9 (279)
ว่าด้วยผลแห่งการถวายดอกบัวขาว
[281] ในกาลนั้น พระสยัมภูผู้มีรัศมี มีพระนามว่า โรมสะ เรา
มีจิตผ่องใส ได้ถวายดอกบัวขาวแด่ท่าน.
ในกัปที่ 94 แต่กัปนี้ เราได้ถวายดอกบัวขาวในกาลนั้น
ด้วยทานนั้น เราไม่รู้จักทุคติเลย นี้เป็นผลแห่งการถวาย
ดอกบัวขาว.
คุณวิเศษเหล่านี้ คือ ปฏิสัมภิทา 4 วิโมกข์ 8 และ
อภิญญา 6 เราทำให้แจ้งชัดแล้ว คำสอนของพระพุทธเจ้า
เราได้ทำเสร็จแล้ว ดังนี้.
ทราบว่า ท่านพระปุณฑรีกเถระได้กล่าวคาถาเหล่านี้ ด้วยประการ
ฉะนี้แล.
จบปุณฑรีกเถราปทาน
ตรณิยเถราปทานที่ 10 (280)
ว่าด้วยผลแห่งการถวายสะพาน
[282 ] เรามีใจเลื่อมใส ได้ทำสะพานด้วยมือทั้งสองของตน
ไว้ที่ทางใหญ่อันไม่ราบเรียบ เพื่อต้องการให้ชาวโลกข้าม.
ในกัปที่ 91 แต่กัปนี้ เราได้ทำสะพานใด ด้วยกรรมนั้น
เราไม่รู้จักทุคติเลย นี้เป็นผลแห่งการให้สะพาน.
ในกัปที่ 54 แต่กัปนี้ เราได้เป็นพระเจ้าจักรพรรดิองค์
หนึ่ง พระนามว่า สโมคตะ สมบูรณ์ด้วยแก้ว 7 ประการ
มีพละมาก.