วิฬาลิทายกเถราปทานที่ 5 (265)

ว่าด้วยผลแห่งการถวายมันมือเสือ

[267] มีภูเขาชื่อว่าโรมสะ อยู่ในที่ไม่ไกลจากภูเขาหิมวันต์
พระสมณเจ้าผู้มีอินทรีย์อันอบรมแล้ว อยู่ที่เชิงเขานั้น เราได้
ถือเอามันมือเสือไปถวายแด่พระสมณเจ้า พระสยัมภูมหา-
วีรเจ้าผู้ไม่แพ้อะไร ๆ ตรัสอนุโมทนา ว่าท่านมีใจผ่องใส
ถวายมันมือเสือแก่เรา ผลจะบังเกิดแก่ท่านในภพที่ท่านเกิด.
ในกัปที่ 94 แต่กัปนี้ เราได้ถวายมันมือเสือใด ด้วยทาน
นั้น เราไม่รู้จักทุคติเลย นี้เป็นผลแห่งการถวายมันมือเสือ.
คุณวิเศษเหล่านี้ คือ ปฏิสัมภิทา 4 วิโมกข์ 8 และ
อภิญญา 6 เราทำให้แจ้งชัดแล้ว คำสอนของพระพุทธเจ้า
เราได้ทำเสร็จแล้ว ดังนี้.
ทราบว่า ท่านพระวิฬาลิทายกเถระได้กล่าวคาถาเหล่านี้ ด้วย
ประการฉะนี้แล.
จบวิฬาลิทายกเถราปทาน

265. อรรถกถาวิฬาลิทายกเถราปทาน

พึงทราบเรื่องราวในอปทานที่ 5 ดังต่อไปนี้ :-
บทว่า หิมวนฺตสฺสาวิทูเร ได้แก่ ใกล้หิมวันตบรรพต. บทว่า
โรมโส นาม ปพฺพโต ความว่า ได้มีภูเขาชื่อว่า โรมสะ เพราะดาดาษ

ไปด้วยหญ้าแพรกเป็นต้นล้วน ๆ ไม่มีต้นไม้ เถาวัลย์ปกคลุม. บทว่า
ตมฺหิ ปพฺพตปาทมฺหิ ได้แก่ ที่เชิงเขาลูกนั้น. บทว่า สมโณ ภาวิตินฺทฺริโย
ความว่า สมณะผู้มีบาปอันสงบระงับแล้ว ผู้เข้าไปสงบกิเลสได้แล้ว มี
อินทรีย์อันเจริญแล้ว คือรักษาอินทรีย์มีจักขุนทรีย์เป็นต้นได้เป็นอย่างดี.
อีกอย่างหนึ่ง อธิบายว่า สมณะผู้เจริญอินทรีย์แล้ว คือเจริญอินทรีย์มี
สัทธินทรีย์เป็นต้นได้เป็นอย่างดี. อธิบายว่า เราได้ถือเอามันมือเสือถวาย
แด่พระสมณเจ้ารูปนั้นแล.
จบอรรถกถาวิฬาลิยเถราปทาน

มัจฉทายกเถราปทานที่ 6 (266)

ว่าด้วยผลแห่งการถวายปลา

[268] ในกาลนั้น เราเป็นนกออกอยู่ที่ฝั่งแม่น้ำจันทภาคา เรา
ได้คาบปลาตัวใหญ่มาถวายแด่พระมุนี พระนามว่าสิทธัตถะ.
ในกัปที่ 94 แต่กัปนี้ เราได้ถวายปลาใดในกาลนั้น ด้วย
ทานนั้น เราไม่รู้จักทุคติเลย นี้เป็นผลแห่งการถวายปลา.
คุณวิเศษเหล่านี้ คือ ปฏิสัมภิทา 4 วิโมกข์ 8 เเละ
อภิญญา 6 เราทำให้แจ้งชัดแล้ว คำสอนของพระพุทธเจ้า
เราได้ทำเสร็จแล้ว ดังนี้.
ทราบว่า ท่านพระมัจฉทายกเถระได้กล่าวคาถาเหล่านี้ ด้วย
ประการฉะนี้แล.
จบมัจฉทายกเถราปทาน

ชวหังสกเถราปทานที่ 7 (267)

ว่าด้วยผลแห่งการถวายบังคม

[269] ในกาลนั้น เราเป็นพรานป่าอยู่ใกล้ฝั่งแม่น้ำจันทภาคา
เราได้เห็นพระพุทธเจ้าพระนามว่าสิทธัตถะ เสด็จไปในอากาศ
เราประนมมืออัญชลีแลดูพระมหามุนีอยู่ ได้ยังจิตของตนให้
เลื่อมใสแล้ว ถวายบังคมพระผู้นำโลก.
ในกัปที่ 94 แต่กัปนี้ เราได้ถวายบังคมพระนราสภใด