พระสุตตันตปิฎกขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรคเล่มที่ 7 ภาคที่ 1ขอนอบน้อมแด่ พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า พระองค์นั้นมาติกาว่าด้วย ปัญญาญาณ 731. ปัญญาในการทรงจำธรรมที่ได้ฟังมาแล้ว เป็นสุตมย- ญาณ, 2. ปัญญาในการฟังธรรมแล้วสังวรไว้ เป็นสีลมยญาณ, 3. ปัญญาในการสำรวมแล้วตั้งไว้ดี เป็นภาวนามยญาณ, 4. ปัญญาในการกำหนดปัจจัย เป็นธรรมฐิติญาณ, 5. ปัญญาในการย่อธรรมทั้งหลาย ทั้งอดีต, อนาคต และปัจจุบันแล้วกำหนดไว้ เป็นสัมมสนญาณ, 6. ปัญญาในการพิจารณาเห็นความแปรปรวนแห่งธรรม ส่วนปัจจุบัน เป็นอุทยัพพยญาณ, 7. ปัญญาในการพิจารณาอารมณ์แล้วพิจารณาเห็นความ แตกไป เป็นวิปัสสนาญาณ, 8. ปัญญาในการปรากฏโดยความเป็นภัย เป็นอาทีนว- ญาณ, 9. ปัญญาในความปรารถนาจะพ้นไปทั้งพิจารณา และ วางเฉยอยู่ เป็นสังขารุเปกขาญาณ, 10. ปัญญาในการออกและหลีกไปจากสังขารนิมิตภาย นอก เป็นโคตรภูญาณ, 11. ปัญญาในการออกและหลีกไปจากกิเลส ขันธ์ และ สังขารนิมิตภายนอกทั้งสอง เป็นมรรคญาณ, 12. ปัญญาในการระงับปโยคะ เป็นผลญาณ, 13. ปัญญาในการพิจารณาเห็นอุปกิเลสนั้น ๆ อันอริย- มรรคนั้น ๆ ตัดเสียแล้ว เป็นวิมุตติญาณ, 14. ปัญญาในการพิจารณาเห็นธรรมที่เข้ามาประชุมใน ขณะนั้น เป็นปัจจเวกขณญาณ, 15. ปัญญาในการกำหนดธรรมภายใน เป็นวัตถุนานัตต- ญาณ,
|