เมนู

‘‘อเถตฺถ สกุณา สนฺติ, กรวิยา นาม เต ทิชา;

สพฺเพ มญฺชู นิกูชนฺติ, มุจลินฺทมุภโตสรํฯ

[2082]

‘‘เอเณยฺยปสทากิณฺณํ, นาคสํเสวิตํ วนํ;

นานาลตาหิ สญฺฉนฺนํ, กทลีมิคเสวิตํฯ

[2083]

‘‘อเถตฺถ สาสโป พหุโก [สามา พหุกา (สฺยา. ก.)], นีวาโร วรโก พหุ;

สาลิ อกฏฺฐปาโก จ, อุจฺฉุ ตตฺถ อนปฺปโกฯ

[2084]

‘‘อยํ เอกปที เอติ, อุชุํ คจฺฉติ อสฺสมํ;

ขุทํ [ขุทฺทํ (สฺยา. ก.)] ปิปาสํ อรติํ, ตตฺถ ปตฺโต น วินฺทติ;

ยตฺถ เวสฺสนฺตโร ราชา, สห ปุตฺเตหิ สมฺมติฯ

[2085]

‘‘ธาเรนฺโต พฺราหฺมณวณฺณํ, อาสทญฺจ มสํ ชฏํ;

จมฺมวาสี ฉมา เสติ, ชาตเวทํ นมสฺสติ’’ฯ

[2086]

อิทํ สุตฺวา พฺรหฺมพนฺธุ, อิสิํ กตฺวา ปทกฺขิณํ;

อุทคฺคจิตฺโต ปกฺกามิ, ยตฺถ เวสฺสนฺตโร อหุ’’ฯ

มหาวนวณฺณนาฯ

ทารกปพฺพํ

[2087]

‘‘อุฏฺเฐหิ ชาลิ ปติฏฺฐ, โปราณํ วิย ทิสฺสติ;

พฺราหฺมณํ วิย ปสฺสามิ, นนฺทิโย มาภิกีรเร’’ฯ

[2088]

‘‘อหมฺปิ ตาต ปสฺสามิ, โย โส พฺรหฺมาว ทิสฺสติ;

อทฺธิโก วิย [อตฺถิโก วิย (สี. ปี.)] อายาติ, อติถี โน ภวิสฺสติ’’ฯ

[2089]

‘‘กจฺจิ นุ โภโต กุสลํ, กจฺจิ โภโต อนามยํ;

กจฺจิ อุญฺเฉน ยาเปถ, กจฺจิ มูลผลา พหูฯ

[2090]

‘‘กจฺจิ ฑํสา มกสา จ, อปฺปเมว สรีสปา;

วเน วาฬมิคากิณฺเณ, กจฺจิ หิํสา น วิชฺชติ’’ฯ

[2091]

‘‘กุสลญฺเจว โน พฺรหฺเม, อโถ พฺรหฺเม อนามยํ;

อโถ อุญฺเฉน ยาเปม, อโถ มูลผลา พหูฯ

[2092]

‘‘อโถ ฑํสา มกสา จ, อปฺปเมว สรีสปา;

วเน วาฬมิคากิณฺเณ, หิํสา อมฺหํ [มยฺหํ (สฺยา. ก.)] น วิชฺชติ’’ฯ

[2093]

‘‘สตฺต โน มาเส วสตํ, อรญฺเญ ชีวโสกินํ [ชีวิโสกินํ (สฺยา.)];

อิทมฺปิ ปฐมํ ปสฺสาม, พฺราหฺมณํ เทววณฺณินํ;

อาทาย เวฬุวํ ทณฺฑํ, อคฺคิหุตฺตํ กมณฺฑลุํฯ

[2094]

‘‘สฺวาคตํ เต มหาพฺรหฺเม, อโถ เต อทุราคตํ;

อนฺโต ปวิส ภทฺทนฺเต, ปาเท ปกฺขาลยสฺสุ เตฯ

[2095]

‘‘ตินฺทุกานิ ปิยาลานิ, มธุเก กาสุมาริโย;

ผลานิ ขุทฺทกปฺปานิ, ภุญฺช พฺรหฺเม วรํ วรํฯ

[2096]

‘‘อิทมฺปิ ปานียํ สีตํ, อาภตํ คิริคพฺภรา;

ตโต ปิว มหาพฺรหฺเม, สเจ ตฺวํ อภิกงฺขสิฯ

[2097]

‘‘อถ ตฺวํ เกน วณฺเณน, เกน วา ปน เหตุนา;

อนุปฺปตฺโต พฺรหารญฺญํ, ตํ เม อกฺขาหิ ปุจฺฉิโต’’ฯ

[2098]

‘‘ยถา วาริวโห ปูโร, สพฺพกาลํ น ขียติ;

เอวํ ตํ ยาจิตาคจฺฉิํ, ปุตฺเต เม เทหิ ยาจิโต’’ฯ

[2099]

‘‘ททามิ น วิกมฺปามิ, อิสฺสโร นย พฺราหฺมณ;

ปาโต คตา ราชปุตฺตี, สายํ อุญฺฉาโต เอหิติฯ

[2100]

‘‘เอกรตฺติํ วสิตฺวาน, ปาโต คจฺฉสิ พฺราหฺมณ;

ตสฺสา นฺหาเต อุปฆาเต, อถ เน มาลธาริเนฯ

[2101]

‘‘เอกรตฺติํ วสิตฺวาน, ปาโต คจฺฉสิ พฺราหฺมณ;

นานาปุปฺเผหิ สญฺฉนฺเน, นานาคนฺเธหิ ภูสิเต;

นานามูลผลากิณฺเณ, คจฺฉ สฺวาทาย พฺราหฺมณ’’ฯ

[2102]

‘‘น วาสมภิโรจามิ, คมนํ มยฺห รุจฺจติ;

อนฺตราโยปิ เม อสฺส, คจฺฉญฺเญว รเถสภฯ

[2103]

‘‘น เหตา ยาจโยคี นํ, อนฺตรายสฺส การิยา;

อิตฺถิโย มนฺตํ [อิตฺถิกามนฺตํ (ก.)] ชานนฺติ, สพฺพํ คณฺหนฺติ วามโตฯ

[2104]

‘‘สทฺธาย ทานํ ททโต, มาสํ อทกฺขิ มาตรํ;

อนฺตรายมฺปิ สา กยิรา, คจฺฉญฺเญว รเถสภฯ

[2105]

‘‘อามนฺตยสฺสุ เต ปุตฺเต, มา เต มาตรมทฺทสุํ;

สทฺธาย ทานํ ททโต, เอวํ ปุญฺญํ ปวฑฺฒติฯ

[2106]

‘‘อามนฺตยสฺสุ เต ปุตฺเต, มา เต มาตรมทฺทสุํ;

มาทิสสฺส ธนํ ทตฺวา, ราช สคฺคํ คมิสฺสสิ’’ฯ

[2107]

‘‘สเจ ตฺวํ นิจฺฉเส ทฏฺฐุํ, มม ภริยํ ปติพฺพตํ;

อยฺยกสฺสปิ ทสฺเสหิ, ชาลิํ กณฺหาชินํ จุโภฯ

[2108]

‘‘อิเม กุมาเร ทิสฺวาน, มญฺชุเก ปิยภาณิเน;

ปตีโต สุมโน วิตฺโต, พหุํ ทสฺสติ เต ธนํ’’ฯ

[2109]

‘‘อจฺเฉทนสฺส ภายามิ, ราชปุตฺต สุโณหิ เม;

ราชทณฺฑาย มํ ทชฺชา, วิกฺกิเณยฺย หเนยฺย วา;

ชิโน ธนญฺจ ทาเส จ, คารยฺหสฺส พฺรหฺมพนฺธุยา’’ฯ

[2110]

‘‘อิเม กุมาเร ทิสฺวาน, มญฺชุเก ปิยภาณิเน;

ธมฺเม ฐิโต มหาราชา, สิวีนํ รฏฺฐวฑฺฒโน;

ลทฺธา ปีติโสมนสฺสํ, พหุํ ทสฺสติ เต ธนํ’’ฯ

[2111]

‘‘นาหํ ตมฺปิ กริสฺสามิ, ยํ มํ ตฺวํ อนุสาสสิ;

ทารเกว อหํ เนสฺสํ, พฺราหฺมณฺยา ปริจารเก’’ฯ

[2112]

‘‘ตโต กุมารา พฺยถิตา [พฺยธิตา (สี. ปี. ก.)], สุตฺวา ลุทฺทสฺส ภาสิตํ;

เตน เตน ปธาวิํสุ, ชาลี กณฺหาชินา จุโภ’’ฯ

[2113]

‘‘เอหิ ตาต ปิยปุตฺต, ปูเรถ มม ปารมิํ;

หทยํ เมภิสิญฺเจถ, กโรถ วจนํ มมฯ

[2114]

‘‘ยานา นาวา จ เม โหถ, อจลา ภวสาคเร;

ชาติปารํ ตริสฺสามิ, สนฺตาเรสฺสํ สเทวกํ’’ฯ

[2115]

‘‘เอหิ อมฺม ปิยธีติ, ปูเรถ มม ปารมิํ [ปิยา เม ทานปารมี (สฺยา. ก.)];

หทยํ เมภิสิญฺเจถ, กโรถ วจนํ มมฯ

[2116]

‘‘ยานา นาวา จ เม โหถ, อจลา ภวสาคเร;

ชาติปารํ ตริสฺสามิ, อุทฺธริสฺสํ สเทวกํ’’ฯ

[2117]

‘‘ตโต กุมาเร อาทาย, ชาลิํ กณฺหาชินํ จุโภ;

พฺราหฺมณสฺส อทา ทานํ, สิวีนํ รฏฺฐวฑฺฒโนฯ

[2118]

‘‘ตโต กุมาเร อาทาย, ชาลิํ กณฺหาชินํ จุโภ;

พฺราหฺมณสฺส อทา วิตฺโต, ปุตฺตเก ทานมุตฺตมํฯ

[2119]

‘‘ตทาสิ ยํ ภิํสนกํ, ตทาสิ โลมหํสนํ;

ยํ กุมาเร ปทินฺนมฺหิ, เมทนี สมฺปกมฺปถฯ

[2120]

‘‘ตทาสิ ยํ ภิํสนกํ, ตทาสิ โลมหํสนํ;

ยํ ปญฺชลิกโต ราชา, กุมาเร สุขวจฺฉิเต;

พฺราหฺมณสฺส อทา ทานํ, สิวีนํ รฏฺฐวฑฺฒโน’’ฯ

[2121]

‘‘ตโต โส พฺราหฺมโณ ลุทฺโท, ลตํ ทนฺเตหิ ฉินฺทิย;

ลตาย หตฺเถ พนฺธิตฺวา, ลตาย อนุมชฺชถ [อนุปชฺชถ (ก.)]

[2122]

‘‘ตโต โส รชฺชุมาทาย, ทณฺฑญฺจาทาย พฺราหฺมโณ;

อาโกฏยนฺโต เต เนติ, สิวิราชสฺส เปกฺขโต’’ฯ

[2123]

‘‘ตโต กุมารา ปกฺกามุํ, พฺราหฺมณสฺส ปมุญฺจิย;

อสฺสุปุณฺเณหิ เนตฺเตหิ, ปิตรํ โส อุทิกฺขติฯ

[2124]

‘‘เวธมสฺสตฺถปตฺตํว, ปิตุ ปาทานิ วนฺทติ;

ปิตุ ปาทานิ วนฺทิตฺวา, อิทํ วจนมพฺรวิฯ

[2125]

‘‘อมฺมา จ ตาต นิกฺขนฺตา, ตฺวญฺจ โน ตาต ทสฺสสิ;

ยาว อมฺมมฺปิ ปสฺเสมุ, อถ โน ตาต ทสฺสสิฯ

[2126]

‘‘อมฺมา จ ตาต นิกฺขนฺตา, ตฺวญฺจ โน ตาต ทสฺสสิ;

มา โน ตฺวํ ตาต อททา, ยาว อมฺมาปิ เอตุ โน;

ตทายํ พฺราหฺมโณ กามํ, วิกฺกิณาตุ หนาตุ วาฯ

[2127]

‘‘พลงฺกปาโท [พิลงฺกปาโท (ก.)] อนฺธนโข [อทฺธนโข (สี. สฺยา. ปี.)], อโถ โอวทฺธปิณฺฑิโก [โอพนฺธปิณฺฑิโก (ก.)];

ทีฆุตฺตโรฏฺโฐ จปโล, กฬาโร ภคฺคนาสโกฯ

[2128]

‘‘กุมฺโภทโร ภคฺคปิฏฺฐิ, อโถ วิสมจกฺขุโก;

โลหมสฺสุ หริตเกโส, วลีนํ ติลกาหโตฯ

[2129]

‘‘ปิงฺคโล จ วินโต จ, วิกโฏ จ พฺรหา ขโร;

อชินานิ จ สนฺนทฺโธ, อมนุสฺโส ภยานโกฯ

[2130]

‘‘มนุสฺโส อุทาหุ ยกฺโข, มํสโลหิตโภชโน;

คามา อรญฺญมาคมฺม, ธนํ ตํ ตาต ยาจติฯ

[2131]

‘‘นียมาเน ปิสาเจน, กิํ นุ ตาต อุทิกฺขสิ;

อสฺมา นูน เต หทยํ, อายสํ ทฬฺหพนฺธนํฯ

[2132]

‘‘โย โน พทฺเธ น ชานาสิ, พฺราหฺมเณน ธเนสินา;

อจฺจายิเกน ลุทฺเทน, โย โน คาโวว สุมฺภติฯ

[2133]

‘‘อิเธว อจฺฉตํ กณฺหา, น สา ชานาติ กิสฺมิญฺจิ;

มิคีว ขีรสมฺมตฺตา, ยูถา หีนา ปกนฺทติฯ

[2134]

‘‘น เม อิทํ ตถา ทุกฺขํ, ลพฺภา หิ ปุมุนา อิทํ;

ยญฺจ อมฺมํ น ปสฺสามิ, ตํ เม ทุกฺขตรํ อิโตฯ

[2135]

‘‘น เม อิทํ ตถา ทุกฺขํ, ลพฺภา หิ ปุมุนา อิทํ;

ยญฺจ ตาตํ น ปสฺสามิ, ตํ เม ทุกฺขตรํ อิโตฯ

[2136]

‘‘สา นูน กปณา อมฺมา, จิรรตฺตาย รุจฺฉติ [รุชฺชติ (สฺยา. ก.)];

กณฺหาชินํ อปสฺสนฺตี, กุมาริํ จารุทสฺสนิํฯ

[2137]

‘‘โส นูน กปโณ ตาโต, จิรรตฺตาย รุจฺฉติ;

กณฺหาชินํ อปสฺสนฺโต, กุมาริํ จารุทสฺสนิํฯ

[2138]

‘‘สา นูน กปณา อมฺมา, จิรํ รุจฺฉติ อสฺสเม;

กณฺหาชินํ อปสฺสนฺตี, กุมาริํ จารุทสฺสนิํฯ

[2139]

‘‘โส นูน กปโณ ตาโต, จิรํ รุจฺฉติ อสฺสเม;

กณฺหาชินํ อปสฺสนฺโต, กุมาริํ จารุทสฺสนิํฯ

[2140]

‘‘สา นูน กปณา อมฺมา, จิรรตฺตาย รุจฺฉติ;

อฑฺฒรตฺเต ว รตฺเต วา, นทีว อวสุจฺฉติฯ

[2141]

‘‘โส นูน กปโณ ตาโต, จิรรตฺตาย รุจฺฉติ;

อฑฺฒรตฺเต ว รตฺเต วา, นทีว อวสุจฺฉติฯ

[2142]

‘‘อิเม เต ชมฺพุกา รุกฺขา, เวทิสา สินฺทุวารกา [สินฺธุวาริตา (พหูสุ)];

วิวิธานิ รุกฺขชาตานิ, ตานิ อชฺช ชหามเสฯ

[2143]

‘‘อสฺสตฺถา ปนสา เจเม, นิคฺโรธา จ กปิตฺถนา;

วิวิธานิ ผลชาตานิ, ตานิ อชฺช ชหามเสฯ

[2144]

‘‘อิเม ติฏฺฐนฺติ อารามา, อยํ สีตูทกา [สีโตทิกา (สี. ปี.)] นที;

ยตฺถสฺสุ ปุพฺเพ กีฬาม, ตานิ อชฺช ชหามเสฯ

[2145]

‘‘วิวิธานิ ปุปฺผชาตานิ, อสฺมิํ อุปริปพฺพเต;

ยานสฺสุ ปุพฺเพ ธาเรม, ตานิ อชฺช ชหามเสฯ

[2146]

‘‘วิวิธานิ ผลชาตานิ, อสฺมิํ อุปริปพฺพเต;

ยานสฺสุ ปุพฺเพ ภุญฺชาม, ตานิ อชฺช ชหามเสฯ

[2147]

‘‘อิเม โน หตฺถิกา อสฺสา, พลิพทฺทา จ โน อิเม;

เยหิสฺสุ ปุพฺเพ กีฬาม, ตานิ อชฺช ชหามเส’’ฯ

[2148]

‘‘นียมานา กุมารา เต, ปิตรํ เอตทพฺรวุํ;

อมฺมํ อาโรคฺยํ วชฺชาสิ, ตฺวญฺจ ตาต สุขี ภวฯ

[2149]

‘‘อิเม โน หตฺถิกา อสฺสา, พลิพทฺทา จ โน อิเม;

ตานิ อมฺมาย ทชฺเชสิ, โสกํ เตหิ วิเนสฺสติฯ

[2150]

‘‘อิเม โน หตฺถิกา อสฺสา, พลิพทฺทา จ โน อิเม;

ตานิ อมฺมา อุทิกฺขนฺตี, โสกํ ปฏิวิเนสฺสติฯ

[2151]

‘‘ตโต เวสฺสนฺตโร ราชา, ทานํ ทตฺวาน ขตฺติโย;

ปณฺณสาลํ ปวิสิตฺวา, กลุนํ ปริเทวยิ’’ฯ

[2152]

‘‘กํ นฺวชฺช ฉาตา ตสิตา, อุปรุจฺฉนฺติ ทารกา;

สายํ สํเวสนากาเล, โก เน ทสฺสติ โภชนํฯ

[2153]

‘‘กํ นฺวชฺช ฉาตา ตสิตา, อุปรุจฺฉนฺติ ทารกา;

สายํ สํเวสนากาเล, อมฺมา ฉาตมฺห เทถ โนฯ

[2154]

‘‘กถํ นุ ปถํ คจฺฉนฺติ, ปตฺติกา อนุปาหนา;

สนฺตา สูเนหิ ปาเทหิ, โก เน หตฺเถ คเหสฺสติฯ

[2155]

‘‘กถํ นุ โส น ลชฺเชยฺย, สมฺมุขา ปหรํ มม;

อทูสกานํ ปุตฺตานํ, อลชฺชี วต พฺราหฺมโณฯ

[2156]

‘‘โยปิ เม ทาสิทาสสฺส, อญฺโญ วา ปน เปสิโย;

ตสฺสาปิ สุวิหีนสฺส, โก ลชฺชี ปหริสฺสติฯ

[2157]

‘‘วาริชสฺเสว เม สโต, พทฺธสฺส กุมินามุเข;

อกฺโกสติ ปหรติ, ปิเย ปุตฺเต อปสฺสโตฯ

[2158]

‘‘อทุ จาปํ คเหตฺวาน, ขคฺคํ พนฺธิย วามโต;

อาเนสฺสามิ สเก ปุตฺเต, ปุตฺตานญฺหิ วโธ ทุโขฯ

[2159]

‘‘อฏฺฐานเมตํ [อทฺธา หิ เมตํ (ปี.)] ทุกฺขรูปํ, ยํ กุมารา วิหญฺญเร;

สตญฺจ ธมฺมมญฺญาย, โก ทตฺวา อนุตปฺปติ’’ฯ

[2160]

‘‘สจฺจํ กิเรวมาหํสุ, นรา เอกจฺจิยา อิธ;

ยสฺส นตฺถิ สกา มาตา, ยถา นตฺถิ [ปิตา อตฺถิ (ก.)] ตเถว โสฯ

[2161]

‘‘เอหิ กณฺเห มริสฺสาม, นตฺถตฺโถ ชีวิเตน โน;

ทินฺนมฺหาติ [ทินฺนมฺหาปิ (สี. สฺยา.), ทินฺนมาสิ (ก.)] ชนินฺเทน, พฺราหฺมณสฺส ธเนสิโน;

อจฺจายิกสฺส ลุทฺทสฺส, โย โน คาโวว สุมฺภติฯ

[2162]

‘‘อิเม เต ชมฺพุกา รุกฺขา, เวทิสา สินฺทุวารกา;

วิวิธานิ รุกฺขชาตานิ, ตานิ กณฺเห ชหามเสฯ

[2163]

‘‘อสฺสตฺถา ปนสา เจเม, นิคฺโรธา จ กปิตฺถนา;

วิวิธานิ ผลชาตานิ, ตานิ กณฺเห ชหามเสฯ

[2164]

‘‘อิเม ติฏฺฐนฺติ อารามา, อยํ สีตูทกา นที;

ยตฺถสฺสุ ปุพฺเพ กีฬาม, ตานิ กณฺเห ชหามเสฯ

[2165]

‘‘วิวิธานิ ปุปฺผชาตานิ, อสฺมิํ อุปริปพฺพเต;

ยานสฺสุ ปุพฺเพ ธาเรม, ตานิ กณฺเห ชหามเสฯ

[2166]

‘‘วิวิธานิ ผลชาตานิ, อสฺมิํ อุปริปพฺพเต;

ยานสฺสุ ปุพฺเพ ภุญฺชาม, ตานิ กณฺเห ชหามเสฯ

[2167]

‘‘อิเม โน หตฺถิกา อสฺสา, พลิพทฺทา จ โน อิเม;

เยหิสฺสุ ปุพฺเพ กีฬาม, ตานิ กณฺเห ชหามเส’’ฯ

[2168]

‘‘นียมานา กุมารา เต, พฺราหฺมณสฺส ปมุญฺจิย;

เตน เตน ปธาวิํสุ, ชาลี กณฺหาชินา จุโภ’’ฯ

[2169]

‘‘ตโต โส รชฺชุมาทาย, ทณฺฑญฺจาทาย พฺราหฺมโณ;

อาโกฏยนฺโต เต เนติ, สิวิราชสฺส เปกฺขโต’’ฯ

[2170]

‘‘ตํ ตํ กณฺหาชินาโวจ, อยํ มํ ตาต พฺราหฺมโณ;

ลฏฺฐิยา ปฏิโกเฏติ, ฆเร ชาตํว ทาสิยํฯ

[2171]

‘‘น จายํ พฺราหฺมโณ ตาต, ธมฺมิกา โหนฺติ พฺราหฺมณา;

ยกฺโข พฺราหฺมณวณฺเณน, ขาทิตุํ ตาต เนติ โน;

นียมาเน ปิสาเจน, กิํ นุ ตาต อุทิกฺขสิ’’ฯ

[2172]

‘‘อิเม โน ปาทกา ทุกฺขา, ทีโฆ จทฺธา สุทุคฺคโม;

นีเจ โจลมฺพเต สูริโย, พฺราหฺมโณ จ ธาเรติ [ตเรติ (สี. สฺยา. ปี.)] โนฯ

[2173]

‘‘โอกนฺทามเส [โอกฺกนฺตามสิ (ก.)] ภูตานิ, ปพฺพตานิ วนานิ จ;

สรสฺส สิรสา วนฺทาม, สุปติตฺเถ จ อาปเก [อาวเก (ก.)]

[2174]

‘‘ติณลตานิ โอสธฺโย, ปพฺพตานิ วนานิ จ;

อมฺมํ อาโรคฺยํ วชฺชาถ, อยํ โน เนติ พฺราหฺมโณฯ

[2175]

‘‘วชฺชนฺตุ โภนฺโต อมฺมญฺจ, มทฺทิํ อสฺมาก มาตรํ;

สเจ อนุปติตุกามาสิ, ขิปฺปํ อนุปติยาสิ โนฯ

[2176]

‘‘อยํ เอกปที เอติ, อุชุํ คจฺฉติ อสฺสมํ;

ตเมวานุปเตยฺยาสิ, อปิ ปสฺเสสิ เน ลหุํฯ

[2177]

‘‘อโห วต เร ชฏินี, วนมูลผลหาริเก [หาริยา (สฺยา. ก.)];

สุญฺญํ ทิสฺวาน อสฺสมํ, ตํ เต ทุกฺขํ ภวิสฺสติฯ

[2178]

‘‘อติเวลํ นุ อมฺมาย, อุญฺฉา ลทฺโธ อนปฺปโก [อุญฺฉาลทฺธํ อนปฺปกํ (สฺยา.)];

ยา โน พทฺเธ น ชานาสิ, พฺราหฺมเณน ธเนสินาฯ

[2179]

‘‘อจฺจายิเกน ลุทฺเทน, โย โน คาโวว สุมฺภติ;

อปชฺช อมฺมํ ปสฺเสมุ, สายํ อุญฺฉาโต อาคตํฯ

[2180]

‘‘ทชฺชา อมฺมา พฺราหฺมณสฺส, ผลํ ขุทฺเทน มิสฺสิตํ;

ตทายํ อสิโต ธาโต, น พาฬฺหํ ธารเยยฺย [ตรเยยฺย (สี. สฺยา. ปี.)] โนฯ

[2181]

‘‘สูนา จ วต โน ปาทา, พาฬฺหํ ธาเรติ พฺราหฺมโณ;

อิติ ตตฺถ วิลปิํสุ, กุมารา มาตุคิทฺธิโน’’ฯ

ทารกปพฺพํ นามฯ

มทฺทีปพฺพํ

[2182]

‘‘เตสํ ลาลปฺปิตํ สุตฺวา, ตโย วาฬา วเน มิคา;

สีโห พฺยคฺโฆ จ ทีปิ จ, อิทํ วจนมพฺรวุํฯ

[2183]

‘‘มา เหว โน ราชปุตฺตี, สายํ อุญฺฉาโต อาคมา;

มา เหวมฺหาก นิพฺโภเค, เหฐยิตฺถ วเน มิคาฯ

[2184]

‘‘สีโห จ นํ วิเหเฐยฺย, พฺยคฺโฆ ทีปิ จ ลกฺขณํ;

เนว ชาลีกุมารสฺส, กุโต กณฺหาชินา สิยา;

อุภเยเนว ชีเยถ, ปติํ ปุตฺเต จ ลกฺขณา’’ฯ

[2185]

‘‘ขณิตฺติกํ เม ปติตํ, ทกฺขิณกฺขิ จ ผนฺทติ;

อผลา ผลิโน รุกฺขา, สพฺพา มุยฺหนฺติ เม ทิสาฯ

[2186]

‘‘ตสฺสา สายนฺหกาลสฺมิํ, อสฺสมาคมนํ ปติ;

อตฺถงฺคตมฺหิ สูริเย, วาฬา ปนฺเถ อุปฏฺฐหุํฯ

[2187]

‘‘นีเจ โจลมฺพเต สูริโย, ทูเร จ วต อสฺสโม;

ยญฺจ เนสํ อิโต หสฺสํ [หิสฺสํ (ก.)], ตํ เต ภุญฺเชยฺยุ โภชนํฯ

[2188]

‘‘โส นูน ขตฺติโย เอโก, ปณฺณสาลาย อจฺฉติ;

โตเสนฺโต ทารเก ฉาเต, มมํ ทิสฺวา อนายติํฯ

[2189]