เมนู

9. เอกปัณณชาดก


ว่าด้วยต้นไม้ใบเดียว.


[149] ต้นไม้นี้ มีใบข้างละหนึ่งใบจากแผ่นดิน
ยังไม่ถึง 4 องคุลี มีรสเสมอกับยาพิษ ต้นไม้นี้
เติบโตขึ้น จักขมสักเพียงไหน ?

จบ เอกปัณณชาดกที่ 9

อรรถกถาเอกปัณณชาดกที่ 9


พระศาสดาเมื่อทรงอาศัยพระนครไพสาลี ประทับ
อยู่ ณ กูฏาคารศาลา ตรัสพระธรรมเทศนานี้ มีคำเริ่มต้นว่า
เอกปณฺโณ อยํ รุกฺโข ดังนี้.
ความพิสดารว่า ในกาลครั้งนั้น พระนครเวสาลี มีกำแพง
ล้อมถึง 3 ชั้น ตลอดบริเวณคาวุตหนึ่ง ประกอบไปด้วยกระท่อมพล
และป้อมในที่ทั้งสาม ถึงความเป็นเมืองงดงามอย่างยิ่ง จำนวน
พระราชาเสวยราชสมบัติอยู่เป็นนิตยกาล ในพระนครนั้นเล่า
มีถึงเจ็ดพันเจ็ดร้อยเจ็ดองค์ จำนวนอุปราชก็เท่านั้นเหมือนกัน
เสนาบดีและขุนคลัง ก็มีจำนวนฝ่ายละเท่านั้น ในกลุ่มแห่งโอรส
ของราชาเหล่านั้น มีราชกุมารผู้หนึ่ง พระนามว่า ทุฏฐลิจฉวี
เป็นผู้มักโกรธ ดุร้าย หยาบคาย เป็นเสมือนอสรพิษที่ถูกตี