2. ทุมเมธชาดก

คนโง่ได้ยศก็ได้เกิดประโยชน์

[ 122 ] "ผู้มีปัญญาทรามได้ยศแล้ว ย่อมประพฤติ
สิ่งที่ไม่เป็นประโยชน์แก่ตน ย่อมปฏิบัติเพื่อ
ความเบียดเบียนตน และคนอื่น"
จบ ทุมเมธชาดกที่ 2

อรรถกถาทุมเมธชาดกที่ 2

พระศาสดาเมื่อประทับอยู่ ณ พระวิหารเวฬุวัน ทรง
ปรารภพระเทวทัต ตรัสพระธรรมเทศนานี้ มีคำเริ่มต้นว่า
ยสํ ลทฺธาน ทุมฺเมโธ ดังนี้ :-
ความโดยย่อว่า ภิกษุทั้งหลายพากันกล่าวโทษของพระ-
เทวทัตในธรรมสภาว่า ผู้มีอายุทั้งหลาย พระเทวทัตมองดู
พระพักตร์อันทรงสิริ เหมือนดวงจันทร์เต็มดวง และพระอัตภาพ
อันประดับด้วยอนุพยัญชนะ 80 และมหาปุริสลักษณะ 32
ประการ แวดวงด้วยพระรัศมีแผ่ซ่านประมาณ 1 วา ถึงความงาม
เลิศเป็นยอดเยี่ยม เปล่งพระพุทธรัศมี เป็นแฉคู่ ๆ กัน โดย
อาการต่าง ๆ สลับกันของพระตถาคตแล้ว ไม่อาจยังจิตให้
เลื่อมใสได้ มิหนำซ้ำยังกระทำความริษยาเอาด้วยไม่อาจจะอดใจ