5. มหาสุทัสสนชาดก

ว่าด้วยสังขารไม่เที่ยง

[95] "สังขารทั้งหลายไม่เที่ยงหนอ มีความ
เกิดขึ้น และความเสื่อมไปเป็นธรรมดา เกิดขึ้น
แล้วย่อมดับไป ความที่สังขารเหล่านั้นสงบระงับ
เป็นสุข"
จบ มหาสุทัสสนชาดกที่ 5

อรรถกถามหาสุทัสสนชาดกที่ 5

พระบรมศาสดา บรรทมเหนือแท่นปรินิพพาน ทรง
ปรารภคำของพระอานนทเถระเจ้าที่ว่า พระผู้มีพระภาคเจ้า
อย่าเสด็จปรินิพพาน ในพระนครเล็ก ๆ นี้เลย ตรัสพระธรรม-
เทศนานี้ มีคำเริ่มต้นว่า อนิจฺจา วต สงฺขารา ดังนี้.
ความย่อว่า เมื่อพระตถาคตเจ้าประทับอยู่ ณ พระเชตวัน-
มหาวิหาร ท่านพระสารีบุตรเถระเจ้า ปรินิพพานแล้ว ณ ห้อง
ที่ท่านเกิด ในหมู่บ้านนาลกะ เมื่อวันเพ็ญเดือน 12 พระมหา-
โมคคัลลานะ ปรินิพพานในวันอมาวสี (สิ้นเดือน) ในกาฬปักษ์
ของเดือน 12 นั่นเอง. พระศาสดาทรงพระดำริว่า เมื่อคู่อัคร-
สาวกปรินิพพานแล้วอย่างนี้ แม้เราก็จักปรินิพพานในเมือง-
กุสินารา เสด็จจาริกไปโดยลำดับในเมืองนั้น เสด็จบรรทมด้วย