2. สีลวนาคชาดก

คนอกตัญญูหาช่องเนรคุณอยู่ทุกขณะ

[72] "ถ้าใคร ๆ จะพึงให้สมบัติในแผ่นดิน
ทั้งหมด แก่คนอกตัญญู ผู้มีปกติมองหาโทษ
อยู่เป็นนิตย์ ก็ทำให้เขาพอใจไม่ได้"
จบ สีลวนาคชาดกที่ 2

อรรถกถาสีลวนาคชาดกที่ 2

พระบรมศาสดาเมื่อประทับอยู่ ณ พระเวฬุวัน
มหาวิหาร ทรงปรารภพระเทวทัต ตรัสพระธรรมเทศนานี้ มี
คำเริ่มต้นว่า อกตญฺญุสฺส โปสสฺส ดังนี้.
ความย่อว่า ภิกษุทั้งหลาย นั่งสนทนากันในโรงธรรมว่า
อาวุโสทั้งหลาย " พระเทวทัตเป็นคนอกตัญญู ไม่รู้คุณของพระ-
ตถาคต " พระศาสดาเสด็จมาตรัสถามว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย
พวกเธอประชุมสนทนากันด้วยเรื่องอะไร ? เมื่อภิกษุทั้งหลาย
กราบทูลให้ทรงทราบแล้ว ตรัสว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย มิใช่
แต่ในบัดนี้เท่านั้น ที่พระเทวทัตเป็นคนอกตัญญู แม้ในครั้งก่อน
ก็เคยเป็นผู้อกตัญญูมาแล้ว ไม่เคยรู้คุณของเรา ไม่ว่าในกาล
ไหน ๆ แล้วทรงนำเอาเรื่องในอดีตมาสาธก ดังต่อไปนี้ :-