ตสฺมา สขิลวาจสฺส, มนฺตภาณี อนุทฺธโต;

อตฺถํ ธมฺมญฺจ ทีเปติ, มธุรํ ตสฺส ภาสิตนฺติฯ

สุชาตชาตกํ นวมํฯ

270. อุลูกชาตกํ (3-2-10)

[58]

สพฺเพหิ กิร ญาตีหิ, โกสิโย อิสฺสโร กโต;

สเจ ญาตีหิ อนุญฺญาโต [ญาตีหนุญฺญาโต (สี. ปี.)], ภเณยฺยาหํ เอกวาจิกํฯ

[59]

ภณ สมฺม อนุญฺญาโต, อตฺถํ ธมฺมญฺจ เกวลํ;

สนฺติ หิ ทหรา ปกฺขี, ปญฺญวนฺโต ชุตินฺธราฯ

[60]

น เม รุจฺจติ ภทฺทํ โว [ภทนฺเต (ก.)], อุลูกสฺสาภิเสจนํ;

อกฺกุทฺธสฺส มุขํ ปสฺส, กถํ กุทฺโธ กริสฺสตีติฯ

อุลูกชาตกํ ทสมํฯ

ปทุมวคฺโค ทุติโยฯ

ตสฺสุทฺทานํ –

ปทุมุตฺตม นาคสิริวฺหยโน, ส-มหณฺณว ยูป ขุรปฺปวโร;

อถ ภทฺทลี กุญฺชร รุกฺข ปุน, ขรวาจ อุลูกวเรน ทสาติฯ

3. อุทปานวคฺโค

271. อุทปานทูสกชาตกํ (3-3-1)

[61]

อารญฺญิกสฺส อิสิโน, จิรรตฺตํ ตปสฺสิโน;

กิจฺฉากตํ อุทปานํ, กถํ สมฺม อวาหสิ [อวาหยิ (สี. ปี.), อปาหสิ (สฺยา.)]ฯ

[62]

เอส ธมฺโม สิงฺคาลานํ, ยํ ปิตฺวา โอหทามเส;

ปิตุปิตามหํ ธมฺโม, น ตํ [น นํ (สี. ปี.)] อุชฺฌาตุมรหสิฯ

[63]

เยสํ โว เอทิโส ธมฺโม, อธมฺโม ปน กีทิโส;

มา โว ธมฺมํ อธมฺมํ วา, อทฺทสาม กุทาจนนฺติฯ

อุทปานทูสกชาตกํ ปฐมํฯ

272. พฺยคฺฆชาตกํ (3-3-2)

[64]

เยน มิตฺเตน สํสคฺคา, โยคกฺเขโม วิหิยฺยติ;

ปุพฺเพวชฺฌาภวํ ตสฺส, รุกฺเข อกฺขีว ปณฺฑิโตฯ

[65]

เยน มิตฺเตน สํสคฺคา, โยคกฺเขโม ปวฑฺฒติ;

กเรยฺยตฺตสมํ วุตฺติํ, สพฺพกิจฺเจสุ ปณฺฑิโตฯ

[66]

เอถ พฺยคฺฆา นิวตฺตวฺโห, ปจฺจุเปถ [ปจฺจเมถ (สี. ปี.)] มหาวนํ;

มา วนํ ฉินฺทิ นิพฺยคฺฆํ, พฺยคฺฆา มาเหสุ นิพฺพนาติฯ

พฺยคฺฆชาตกํ ทุติยํฯ

273. กจฺฉปชาตกํ (3-3-3)

[67]

โก นุ อุทฺธิตภตฺโตว [อุทฺทิตภตฺโตว (สี.), วฑฺฒิตภตฺโตว (สฺยา.)], ปูรหตฺโถว พฺราหฺมโณ;

กหํ นุ ภิกฺขํ อจริ, กํ สทฺธํ อุปสงฺกมิฯ

[68]

อหํ กปิสฺมิ ทุมฺเมโธ, อนามาสานิ อามสิํ;

ตฺวํ มํ โมจย ภทฺทนฺเต, มุตฺโต คจฺเฉยฺย ปพฺพตํฯ

[69]

กจฺฉปา กสฺสปา โหนฺติ, โกณฺฑญฺญา โหนฺติ มกฺกฏา;

มุญฺจ กสฺสป โกณฺฑญฺญํ, กตํ เมถุนกํ ตยาติฯ

กจฺฉปชาตกํ ตติยํฯ

274. โลลชาตกํ (3-3-4)

[70]

กายํ พลากา สิขินี, โจรี ลงฺฆิปิตามหา;

โอรํ พลาเก อาคจฺฉ, จณฺโฑ เม วายโส สขาฯ

[71]

นาหํ พลากา สิขินี, อหํ โลโลสฺมิ วายโส;

อกตฺวา วจนํ ตุยฺหํ, ปสฺส ลูโนสฺมิ อาคโตฯ

[72]

ปุนปาปชฺชสี สมฺม, สีลญฺหิ ตว ตาทิสํ;

น หิ มานุสกา โภคา, สุภุญฺชา โหนฺติ ปกฺขินาติฯ

โลลชาตกํ จตุตฺถํฯ

275. รุจิรชาตกํ (3-3-5)

[73]

กายํ พลากา รุจิรา, กากนีฬสฺมิมจฺฉติ;

จณฺโฑ กาโก สขา มยฺหํ, ยสฺส [ตสฺส (สี. ปี.)] เจตํ กุลาวกํฯ

[74]

นนุ มํ สมฺม ชานาสิ, ทิช สามากโภชน;

อกตฺวา วจนํ ตุยฺหํ, ปสฺส ลูโนสฺมิ อาคโตฯ

[75]

ปุนปาปชฺชสี สมฺม, สีลญฺหิ ตว ตาทิสํ;

น หิ มานุสกา โภคา, สุภุญฺชา โหนฺติ ปกฺขินาติฯ

รุจิรชาตกํ ปญฺจมํฯ

276. กุรุธมฺมชาตกํ (3-3-6)

[76]

ตว สทฺธญฺจ สีลญฺจ, วิทิตฺวาน ชนาธิป;

วณฺณํ อญฺชนวณฺเณน, กาลิงฺคสฺมิํ นิมิมฺหเส [วินิมฺหเส (สฺยา.), วนิมฺหเส (ก.)]ฯ

[77]

อนฺนภจฺจา จภจฺจา จ, โยธ อุทฺทิสฺส คจฺฉติ;

สพฺเพ เต อปฺปฏิกฺขิปฺปา, ปุพฺพาจริยวโจ อิทํฯ

[78]

ททามิ โว พฺราหฺมณา นาคเมตํ, ราชารหํ ราชโภคฺคํ ยสสฺสินํ;

อลงฺกตํ เหมชาลาภิฉนฺนํ, สสารถิํ คจฺฉถ เยน กามนฺติฯ

กุรุธมฺมชาตกํ [กุรุธมฺมชาตกํ (สี. สฺยา. ปี.)] ฉฏฺฐํฯ

277. โรมกชาตกํ (3-3-7)

[79]

วสฺสานิ ปญฺญาส สมาธิกานิ, วสิมฺห เสลสฺส คุหาย โรมก;

อสงฺกมานา อภินิพฺพุตตฺตา [อภินิพฺพุตจิตฺตา (สฺยา. ก.)], หตฺถตฺต [หตฺถตฺถ (สฺยา.)] มายนฺติ มมณฺฑชา ปุเรฯ

[80]

เต ทานิ วกฺกงฺค กิมตฺถมุสฺสุกา, ภชนฺติ อญฺญํ คิริกนฺทรํ ทิชา;

น นูน มญฺญนฺติ มมํ ยถา ปุเร, จิรปฺปวุตฺถา อถ วา น เต อิเมฯ

[81]

ชานาม ตํ น มยํ สมฺปมูฬฺหา [น มย’มสฺม มูฬฺหา (สี. ปี.)], โสเยว ตฺวํ เต มยมสฺม นาญฺเญ;

จิตฺตญฺจ เต อสฺมิํ ชเน ปทุฏฺฐํ, อาชีวิกา [อาชีวก (สี. สฺยา.), อาชีวิก (ปี.)] เตน ตมุตฺตสามาติฯ

โรมกชาตกํ สตฺตมํฯ

278. มหิํสราชชาตกํ (3-3-8)

[82]

กิมตฺถ [กมตฺถ (สี. ปี.)] มภิสนฺธาย, ลหุจิตฺตสฺส ทุพฺภิโน [ทูภิโน (สี. ปี.)];

สพฺพกามททสฺเสว [ทุหสฺเสว (สี. สฺยา. ปี.), รหสฺเสว (ก.)], อิมํ ทุกฺขํ ติติกฺขสิฯ

[83]

สิงฺเคน นิหนาเหตํ, ปทสา จ อธิฏฺฐห;

ภิยฺโย [ภีโย (สี.)] พาลา ปกุชฺเฌยฺยุํ, โน จสฺส ปฏิเสธโกฯ

[84]

มเมวายํ มญฺญมาโน, อญฺเญเปวํ [อญฺญมฺเปวํ (สี. สฺยา. ปี.)] กริสฺสติ;

เต นํ ตตฺถ วธิสฺสนฺติ, สา เม มุตฺติ ภวิสฺสตีติฯ

มหิํสราชชาตกํ [มหิสชาตกํ (สี. สฺยา. ปี.)] อฏฺฐมํฯ

279. สตปตฺตชาตกํ (3-3-9)

[85]

ยถา มาณวโก ปนฺเถ, สิงฺคาลิํ วนโคจริํ;

อตฺถกามํ ปเวเทนฺติํ [ปวทนฺติํ (ปี.)], อนตฺถกามาติ มญฺญติ;

อนตฺถกามํ สตปตฺตํ, อตฺถกาโมติ มญฺญติฯ

[86]

เอวเมว อิเธกจฺโจ, ปุคฺคโล โหติ ตาทิโส;

หิเตหิ วจนํ วุตฺโต, ปฏิคณฺหาติ วามโตฯ

[87]

เย จ โข นํ ปสํสนฺติ, ภยา อุกฺกํสยนฺติ วา [จ (สี. ปี.)];

ตญฺหิ โส มญฺญเต มิตฺตํ, สตปตฺตํว มาณโวติฯ

สตปตฺตชาตกํ นวมํฯ

280. ปุฏทูสกชาตกํ (3-3-10)

[88]

อทฺธา หิ นูน มิคราชา, ปุฏกมฺมสฺส โกวิโท;

ตถา หิ ปุฏํ ทูเสติ, อญฺญํ นูน กริสฺสติฯ

[89]

น เม มาตา วา ปิตา วา, ปุฏกมฺมสฺส โกวิโท;

กตํ กตํ โข ทูเสม, เอวํ ธมฺมมิทํ กุลํฯ

[90]

เยสํ โว เอทิโส ธมฺโม, อธมฺโม ปน กีทิโส;

มา โว ธมฺมํ อธมฺมํ วา, อทฺทสาม กุทาจนนฺติฯ

ปุฏทูสกชาตกํ ทสมํฯ

อุทปานวคฺโค [อรญฺญวคฺโค (สี. ปี. ก.)] ตติโยฯ

ตสฺสุทฺทานํ –

อุทปานวรํ วนพฺยคฺฆ กปิ, สิขินี จ พลาก รุจิรวโร;

สุชนาธิปโรมกทูส ปุน, สตปตฺตวโร ปุฏกมฺม ทสาติฯ

4. อพฺภนฺตรวคฺโค

281. อพฺภนฺตรชาตกํ (3-4-1)

[91]