เมนู

ททามิ เต พฺราหฺมณ โรหิณีนํ, ควํ สหสฺสํ สห ปุงฺคเวน;

ทูโต หิ ทูตสฺส กถํ น ทชฺชํ, มยมฺปิ ตสฺเสว ภวาม ทูตาติฯ

ทูตชาตกํ ทสมํฯ

สงฺกปฺปวคฺโค ปฐโมฯ

ตสฺสุทฺทานํ –

อุสุการวโร ติลมุฏฺฐิ มณิ, หยราช วิหงฺคม อาสิวิโส;

ชนสนฺธ กหาปณวสฺส ปุน, ติริฏํ ปุน ทูตวเรน ทสาติฯ

2. ปทุมวคฺโค

261. ปทุมชาตกํ (3-2-1)

[31]

ยถา เกสา จ มสฺสู จ, ฉินฺนํ ฉินฺนํ วิรูหติ;

เอวํ รูหตุ เต นาสา, ปทุมํ เทหิ ยาจิโตฯ

[32]

ยถา สารทิกํ พีชํ, เขตฺเต วุตฺตํ วิรูหติ;

เอวํ รูหตุ เต นาสา, ปทุมํ เทหิ ยาจิโตฯ

[33]

อุโภปิ ปลปนฺเตเต [วิลปนฺเตเต (สฺยา. ก.)], อปิ ปทฺมานิ ทสฺสติ;

วชฺชุํ วา เต น วา วชฺชุํ, นตฺถิ นาสาย รูหนา;

เทหิ สมฺม ปทุมานิ, อหํ ยาจามิ ยาจิโตติฯ

ปทุมชาตกํ ปฐมํฯ

262. มุทุปาณิชาตกํ (3-2-2)

[34]

ปาณิ เจ มุทุโก จสฺส, นาโค จสฺส สุการิโต;

อนฺธกาโร จ วสฺเสยฺย, อถ นูน ตทา สิยาฯ

[35]

อนลา มุทุสมฺภาสา, ทุปฺปูรา ตา [ทุปฺปูรตฺตา (ก.)] นทีสมา;

สีทนฺติ นํ วิทิตฺวาน, อารกา ปริวชฺชเยฯ

[36]

ยํ เอตา อุปเสวนฺติ, ฉนฺทสา วา ธเนน วา;

ชาตเวโทว สํ ฐานํ, ขิปฺปํ อนุทหนฺติ นนฺติฯ

มุทุปาณิชาตกํ ทุติยํฯ

263. จูฬปโลภนชาตกํ (3-2-3)

[37]

อภิชฺชมาเน วาริสฺมิํ, สยํ [อยํ (ก.)] อาคมฺม อิทฺธิยา;

มิสฺสีภาวิตฺถิยา คนฺตฺวา, สํสีทสิ [สํสีทติ (ก.)] มหณฺณเวฯ

[38]

อาวฏฺฏนี มหามายา, พฺรหฺมจริยวิโกปนา;

สีทนฺติ นํ วิทิตฺวาน, อารกา ปริวชฺชเยฯ

[39]

ยํ เอตา อุปเสวนฺติ, ฉนฺทสา วา ธเนน วา;

ชาตเวโทว สํ ฐานํ, ขิปฺปํ อนุทหนฺติ นนฺติฯ

จูฬปโลภน [จุลฺลปโลภน (สี. สฺยา. ปี.)] ชาตกํ ตติยํฯ

264. มหาปนาทชาตกํ (3-2-4)

[40]

ปนาโท นาม โส ราชา, ยสฺส ยูโป สุวณฺณโย;

ติริยํ โสฬสุพฺเพโธ [โสฬสปพฺเพโธ (สี. ปี.)], อุทฺธมาหุ [อุจฺจมาหุ (สี. สฺยา. ปี.)] สหสฺสธาฯ

[41]

สหสฺสกณฺโฑ สตเคณฺฑุ [สตเภโท (สี. ปี.), สตเภณฺฑุ (สี. นิสฺสย)], ธชาสุ หริตามโย;

อนจฺจุํ ตตฺถ คนฺธพฺพา, ฉ สหสฺสานิ สตฺตธาฯ

[42]

เอวเมตํ [เอวเมว (ก.)] ตทา อาสิ, ยถา ภาสสิ ภทฺทชิ;

สกฺโก อหํ ตทา อาสิํ, เวยฺยาวจฺจกโร ตวาติฯ

มหาปนาทชาตกํ จตุตฺถํฯ

265. ขุรปฺปชาตกํ (3-2-5)

[43]

ทิสฺวา ขุรปฺเป ธนุเวคนุนฺเน, ขคฺเค คหีเต ติขิเณ เตลโธเต;

ตสฺมิํ ภยสฺมิํ มรเณ วิยูฬฺเห, กสฺมา นุ เต นาหุ ฉมฺภิตตฺตํฯ

[44]

ทิสฺวา ขุรปฺเป ธนุเวคนุนฺเน, ขคฺเค คหีเต ติขิเณ เตลโธเต;

ตสฺมิํ ภยสฺมิํ มรเณ วิยูฬฺเห, เวทํ อลตฺถํ วิปุลํ อุฬารํฯ

[45]

โส เวทชาโต อชฺฌภวิํ อมิตฺเต, ปุพฺเพว เม ชีวิตมาสิ จตฺตํ;

น หิ ชีวิเต อาลยํ กุพฺพมาโน, สูโร กยิรา สูรกิจฺจํ กทาจีติฯ

ขุรปฺปชาตกํ ปญฺจมํฯ

266. วาตคฺคสินฺธวชาตกํ (3-2-6)

[46]

เยนาสิ กิสิยา ปณฺฑุ, เยน ภตฺตํ น รุจฺจติ;

อยํ โส อาคโต ภตฺตา [ตาโต (สี. สฺยา. ปี.)], กสฺมา ทานิ ปลายสิฯ

[47]

สเจ [น โข (สฺยา. ก.)] ปนาทิเกเนว, สนฺถโว นาม ชายติ;

ยโส หายติ อิตฺถีนํ, ตสฺมา ตาต ปลายหํ [ปลายิหํ (สฺยา.), ปลายิตํ (ก.)]

[48]

ยสฺสสฺสินํ กุเล ชาตํ, อาคตํ ยา น อิจฺฉติ;

โสจติ จิรรตฺตาย, วาตคฺคมิว ภทฺทลีติ [กุนฺทลีติ (สี. ปี.), คทฺรภีติ (สฺยา.)]

วาตคฺคสินฺธวชาตกํ ฉฏฺฐํฯ

267. กกฺกฏกชาตกํ (3-2-7)

[49]

สิงฺคีมิโค อายตจกฺขุเนตฺโต, อฏฺฐิตฺตโจ วาริสโย อโลโม;

เตนาภิภูโต กปณํ รุทามิ, มา เหว มํ ปาณสมํ ชเหยฺย [ชเหยฺยา (ปี.) ชหา’ยฺเย (?)]

[50]

อยฺย น ตํ ชหิสฺสามิ, กุญฺชรํ สฏฺฐิหายนํ [กุญฺชร สฏฺฐิหายน (สี. ปี.)];

ปถพฺยา จาตุรนฺตาย, สุปฺปิโย โหสิ เม ตุวํฯ

[51]

เย กุฬีรา สมุทฺทสฺมิํ, คงฺคาย ยมุนาย [นมฺมทาย (สี. ปี.)] จ;

เตสํ ตฺวํ วาริโช เสฏฺโฐ, มุญฺจ โรทนฺติยา ปตินฺติฯ

กกฺกฏก [กุฬีร (ก.)] ชาตกํ สตฺตมํฯ

268. อารามทูสกชาตกํ (3-2-8)

[52]

โย เว สพฺพสเมตานํ, อหุวา เสฏฺฐสมฺมโต;

ตสฺสายํ เอทิสี ปญฺญา, กิเมว อิตรา ปชาฯ

[53]

เอวเมว ตุวํ พฺรหฺเม, อนญฺญาย วินินฺทสิ;

กถํ มูลํ อทิสฺวาน [กถํหิ มูลํ อทิตฺวา (สฺยา. ปี.)], รุกฺขํ ชญฺญา ปติฏฺฐิตํฯ

[54]

นาหํ ตุมฺเห วินินฺทามิ, เย จญฺเญ วานรา วเน;

วิสฺสเสโนว คารยฺโห, ยสฺสตฺถา รุกฺขโรปกาติฯ

อารามทูสกชาตกํ อฏฺฐมํฯ

269. สุชาตชาตกํ (3-2-9)

[55]

น หิ วณฺเณน สมฺปนฺนา, มญฺชุกา ปิยทสฺสนา;

ขรวาจา ปิยา โหติ, อสฺมิํ โลเก ปรมฺหิ จฯ

[56]

นนุ ปสฺสสิมํ กาฬิํ, ทุพฺพณฺณํ ติลกาหตํ;

โกกิลํ สณฺหวาเจน, พหูนํ ปาณินํ ปิยํฯ

[57]

ตสฺมา สขิลวาจสฺส, มนฺตภาณี อนุทฺธโต;

อตฺถํ ธมฺมญฺจ ทีเปติ, มธุรํ ตสฺส ภาสิตนฺติฯ

สุชาตชาตกํ นวมํฯ

270. อุลูกชาตกํ (3-2-10)

[58]

สพฺเพหิ กิร ญาตีหิ, โกสิโย อิสฺสโร กโต;

สเจ ญาตีหิ อนุญฺญาโต [ญาตีหนุญฺญาโต (สี. ปี.)], ภเณยฺยาหํ เอกวาจิกํฯ

[59]

ภณ สมฺม อนุญฺญาโต, อตฺถํ ธมฺมญฺจ เกวลํ;

สนฺติ หิ ทหรา ปกฺขี, ปญฺญวนฺโต ชุตินฺธราฯ

[60]

น เม รุจฺจติ ภทฺทํ โว [ภทนฺเต (ก.)], อุลูกสฺสาภิเสจนํ;

อกฺกุทฺธสฺส มุขํ ปสฺส, กถํ กุทฺโธ กริสฺสตีติฯ

อุลูกชาตกํ ทสมํฯ

ปทุมวคฺโค ทุติโยฯ

ตสฺสุทฺทานํ –

ปทุมุตฺตม นาคสิริวฺหยโน, ส-มหณฺณว ยูป ขุรปฺปวโร;

อถ ภทฺทลี กุญฺชร รุกฺข ปุน, ขรวาจ อุลูกวเรน ทสาติฯ

3. อุทปานวคฺโค

271. อุทปานทูสกชาตกํ (3-3-1)

[61]

อารญฺญิกสฺส อิสิโน, จิรรตฺตํ ตปสฺสิโน;

กิจฺฉากตํ อุทปานํ, กถํ สมฺม อวาหสิ [อวาหยิ (สี. ปี.), อปาหสิ (สฺยา.)]

[62]

เอส ธมฺโม สิงฺคาลานํ, ยํ ปิตฺวา โอหทามเส;

ปิตุปิตามหํ ธมฺโม, น ตํ [น นํ (สี. ปี.)] อุชฺฌาตุมรหสิฯ

[63]