ปรูฬฺหกจฺฉนขโลโม , อหํ กมฺเมสุ พฺยาวโฏ;

จิรสฺสํ นฺหาปิตํ ลทฺธา, โลมํ ตํ อชฺชํ หารยิํ [อปหารยิํ (สี. ปี.)]ฯ

[136]

ยํ นุ โลมํ อหาเรสิ, ทุลฺลภํ ลทฺธ กปฺปกํ;

อถ กิญฺจรหิ เต สมฺม, กณฺเฐ กิณิกิณายติ [อิทํ กณฺเฐ กิณายติ (ก.), กณฺเฐ กิํนิกิลายติ (สฺยา.)]ฯ

[137]

มนุสฺสสุขุมาลานํ, มณิ กณฺเฐสุ ลมฺพติ;

เตสาหํ อนุสิกฺขามิ, มา ตฺวํ มญฺญิ ทวา กตํฯ

[138]

สเจปิมํ ปิหยสิ, มสฺสุกุตฺติํ สุการิตํ;

การยิสฺสามิ เต สมฺม, มณิญฺจาปิ ททามิ เตฯ

[139]

ตฺวญฺเญว มณินา ฉนฺโน, สุกตาย จ มสฺสุยา;

อามนฺต โข ตํ คจฺฉามิ, ปิยํ เม ตว ทสฺสนนฺติฯ

ปาราวตชาตกํ [กากชาตกํ (สี. ปี.), มณิชาตกํ (สฺยา.)] ทสมํฯ

ขรปุตฺตวคฺโค [เสนกวคฺโค (สี. ปี.), ขุรปุตฺตวคฺโค (สฺยา.), สูจิวคฺโค (ก.)] ทุติโยฯ

ตสฺสุทฺทานํ –

อถ ปสฺส สสูจิ จ ตุณฺฑิลโก, มิค มยฺหกปญฺจมปกฺขิวโร;

อถ ปญฺชลิ วาริช เมชฺฌ ปุน, อถ วฏฺฏ กโปตวเรน ทสาติฯ

อถ วคฺคุทฺทานํ –

อถ วคฺคํ ปกิตฺติสฺสํ, ฉนิปาตํ วรุตฺตเม;

อวาริยา จ ขโร จ [เสนก (สี.), สูจิ จ (สฺยา. ก.)], ทฺเว จ วุตฺตา สุพฺยญฺชนาติฯ

ฉกฺกนิปาตํ นิฏฺฐิตํฯ

7. สตฺตกนิปาโต

1. กุกฺกุวคฺโค

396. กุกฺกุชาตกํ (7-1-1)

[1]

ทิยฑฺฒกุกฺกู อุทเยน กณฺณิกา, วิทตฺถิโย อฏฺฐ ปริกฺขิปนฺติ นํ;

สา สิํสปา [สสิํสปา (สี. ปี.), สา สีสปา (สฺยา.), ยา สิํสปา (ก. สี. นิยฺย)] สารมยา อเผคฺคุกา, กุหิํ ฐิตา อุปฺปริโต [อุปริโต (สี. สฺยา. ปี.)] น ธํสติฯ

[2]

ยา ติํสติ สารมยา อนุชฺชุกา, ปริกิริย [ปกิริยา (ก.)] โคปาณสิโย สมํ ฐิตา [สมฏฺฐิตา (สี. สฺยา.)];

ตาหิ สุสงฺคหิตา พลสา ปีฬิตา [ตา สงฺคหิตา พลสา จ ปีฬิตา (สี.), ตาหิ สุสงฺคหิตา พลสา จ ปีฬิตา (สฺยา.), ตาหิ สงฺคหีตา พลสา จ ปีฬิตา (ปี.)], สมํ ฐิตา อุปฺปริโต น ธํสติฯ

[3]

เอวมฺปิ มิตฺเตหิ ทฬฺเหหิ ปณฺฑิโต, อเภชฺชรูเปหิ สุจีหิ มนฺติภิ;

สุสงฺคหีโต สิริยา น ธํสติ, โคปาณสี ภารวหาว กณฺณิกาฯ

[4]

ขรตฺตจํ เพลฺลํ ยถาปิ สตฺถวา, อนามสนฺโตปิ กโรติ ติตฺตกํ;

สมาหรํ สาทุํ กโรติ ปตฺถิว, อสาทุํ กยิรา ตนุพนฺธมุทฺธรํ [ตนุวฏฺฏมุทฺธรํ (สี. ปี.)]ฯ

[5]

เอวมฺปิ คามนิคเมสุ ปณฺฑิโต, อสาหสํ ราชธนานิ สงฺฆรํ;

ธมฺมานุวตฺตี ปฏิปชฺชมาโน, ส ผาติ กยิรา อวิเหฐยํ ปรํฯ

[6]

โอทาตมูลํ สุจิวาริสมฺภวํ, ชาตํ ยถา โปกฺขรณีสุ อมฺพุชํ;

ปทุมํ ยถา อคฺคินิกาสิผาลิมํ, น กทฺทโม น รโช น วาริ ลิมฺปติฯ

[7]

เอวมฺปิ โวหารสุจิํ อสาหสํ, วิสุทฺธกมฺมนฺตมเปตปาปกํ;

น ลิมฺปติ กมฺมกิเลส ตาทิโส, ชาตํ ยถา โปกฺขรณีสุ อมฺพุชนฺติฯ

กุกฺกุชาตกํ ปฐมํฯ

397. มโนชชาตกํ (7-1-2)

[8]

ยถา จาโป นินฺนมติ, ชิยา จาปิ นิกูชติ;

หญฺญเต นูน มโนโช, มิคราชา สขา มมฯ

[9]

หนฺท ทานิ วนนฺตานิ, ปกฺกมามิ ยถาสุขํ;

เนตาทิสา สขา โหนฺติ, ลพฺภา เม ชีวโต สขาฯ

[10]

น ปาปชนสํเสวี, อจฺจนฺตํ สุขเมธติ;

มโนชํ ปสฺส เสมานํ, คิริยสฺสานุสาสนี [อริยสฺสานุสาสนี (สี. สฺยา. ปี.)]ฯ

[11]

น ปาปสมฺปวงฺเกน, มาตา ปุตฺเตน นนฺทติ;

มโนชํ ปสฺส เสมานํ, อจฺฉนฺนํ [สจฺฉนฺนํ (ก.)] สมฺหิ โลหิเตฯ

[12]

เอวมาปชฺชเต โปโส, ปาปิโย จ นิคจฺฉติ;

โย เว หิตานํ วจนํ, น กโรติ อตฺถทสฺสินํฯ

[13]

เอวญฺจ โส โหติ ตโต จ ปาปิโย, โย อุตฺตโม อธมชนูปเสวี;

ปสฺสุตฺตมํ อธมชนูปเสวิตํ [เสวิํ (สฺยา.)], มิคาธิปํ สรวรเวคนิทฺธุตํฯ

[14]

นิหียติ ปุริโส นิหีนเสวี, น จ หาเยถ กทาจิ ตุลฺยเสวี;

เสฏฺฐมุปคมํ [มุปนมํ (สี. ปี. อ. นิ. 3.26)] อุเทติ ขิปฺปํ, ตสฺมาตฺตนา อุตฺตริตรํ [ตสฺมา อตฺตโน อุตฺตริํ (สี. ปี.), ตสฺมา อตฺตโน อุตฺตรํ (สฺยา.)] ภเชถาติฯ

มโนชชาตกํ ทุติยํฯ

398. สุตนุชาตกํ (7-1-3)

[15]

ราชา เต ภตฺตํ ปาเหสิ, สุจิํ มํสูปเสจนํ;

มฆเทวสฺมิํ [มขาเทวสฺมิํ (สี. ปี.), มาฆเทวสฺมิํ (ก.)] อธิวตฺเถ, เอหิ นิกฺขมฺม ภุญฺชสฺสุฯ

[16]

เอหิ มาณว โอเรน, ภิกฺขมาทาย สูปิตํ;

ตฺวญฺจ มาณว ภิกฺขา จ [ภกฺโขสิ (สฺยา.), ภกฺขาว (ก.)], อุโภ ภกฺขา ภวิสฺสถฯ

[17]

อปฺปเกน ตุวํ ยกฺข, ถุลฺลมตฺถํ ชหิสฺสสิ;

ภิกฺขํ เต นาหริสฺสนฺติ, ชนา มรณสญฺญิโนฯ

[18]

ลทฺธาย ยกฺขา [ลทฺธายํ ยกฺข (สี. สฺยา. ปี.)] ตว นิจฺจภิกฺขํ, สุจิํ ปณีตํ รสสา อุเปตํ;

ภิกฺขญฺจ เต อาหริโย นโร อิธ, สุทุลฺลโภ เหหิติ ภกฺขิเต [ขาทิเต (สี. สฺยา. ปี.)] มยิฯ

[19]

มเมว [มเมส (สี. ปี.)] สุตโน อตฺโถ, ยถา ภาสสิ มาณว;

มยา ตฺวํ สมนุญฺญาโต, โสตฺถิํ ปสฺสาหิ มาตรํฯ

[20]

ขคฺคํ ฉตฺตญฺจ ปาติญฺจ, คจฺฉมาทาย [คจฺเฉวาทาย (สี. สฺยา. ปี.)] มาณว;

โสตฺถิํ ปสฺสตุ เต มาตา, ตฺวญฺจ ปสฺสาหิ มาตรํฯ

[21]

เอวํ ยกฺข สุขี โหหิ, สห สพฺเพหิ ญาติภิ;

ธนญฺจ เม อธิคตํ, รญฺโญ จ วจนํ กตนฺติฯ

สุตนุชาตกํ ตติยํฯ

399. มาตุโปสกคิชฺฌชาตกํ (7-1-4)

[22]

เต กถํ นุ กริสฺสนฺติ, วุทฺธา คิริทรีสยา;

อหํ พทฺโธสฺมิ ปาเสน, นิลียสฺส วสํ คโตฯ

[23]

กิํ คิชฺฌ ปริเทวสิ, กา นุ เต ปริเทวนา;

น เม สุโต วา ทิฏฺโฐ วา, ภาสนฺโต มานุสิํ ทิโชฯ

[24]

ภรามิ มาตาปิตโร, วุทฺเธ คิริทรีสเย;

เต กถํ นุ กริสฺสนฺติ, อหํ วสํ คโต ตวฯ

[25]

ยํ นุ คิชฺโฌ โยชนสตํ, กุณปานิ อเวกฺขติ;

กสฺมา ชาลญฺจ ปาสญฺจ, อาสชฺชาปิ น พุชฺฌสิฯ

[26]

ยทา ปราภโว โหติ, โปโส ชีวิตสงฺขเย;

อถ ชาลญฺจ ปาสญฺจ, อาสชฺชาปิ น พุชฺฌติฯ

[27]

ภรสฺสุ มาตาปิตโร, วุทฺเธ คิริทรีสเย;

มยา ตฺวํ สมนุญฺญาโต, โสตฺถิํ ปสฺสาหิ ญาตเกฯ

[28]

เอวํ ลุทฺทก นนฺทสฺสุ, สห สพฺเพหิ ญาติภิ;

ภริสฺสํ มาตาปิตโร, วุทฺเธ คิริทรีสเยติฯ

มาตุโปสกคิชฺฌชาตกํ จตุตฺถํฯ

400. ทพฺภปุปฺผชาตกํ (7-1-5)

[29]

อนุตีรจารี ภทฺทนฺเต, สหายมนุธาว มํ;

มหา เม คหิโต [โรหิโต (ก.)] มจฺโฉ, โส มํ หรติ เวคสาฯ

[30]

คมฺภีรจารี ภทฺทนฺเต, ทฬฺหํ คณฺหาหิ ถามสา;

อหํ ตํ อุทฺธริสฺสามิ, สุปณฺโณ อุรคามิว [อุรคมฺมิว (สี. สฺยา. ปี.)]ฯ

[31]

วิวาโท โน สมุปฺปนฺโน, ทพฺภปุปฺผ สุโณหิ เม;

สเมหิ เมธคํ [เมธกํ (ปี.)] สมฺม, วิวาโท วูปสมฺมตํฯ

[32]

ธมฺมฏฺโฐหํ ปุเร อาสิํ, พหู อฑฺฑา เม ตีริตา [พหุอฏฺฏํ เม ตีริตํ (สี.), พหุอฏฺฏํว ตีริตํ (สฺยา.), พหุ อตฺถํ เม ตีริตํ (ปี.)];

สเมมิ เมธคํ สมฺม, วิวาโท วูปสมฺมตํฯ

[33]

อนุตีรจาริ นงฺคุฏฺฐํ, สีสํ คมฺภีรจาริโน;

อจฺจายํ [อถายํ (สี. ปี.)] มชฺฌิโม ขณฺโฑ, ธมฺมฏฺฐสฺส ภวิสฺสติฯ

[34]

จิรมฺปิ ภกฺโข อภวิสฺส, สเจ น วิวเทมเส;

อสีสกํ อนงฺคุฏฺฐํ, สิงฺคาโล หรติ โรหิตํฯ

[35]

ยถาปิ ราชา นนฺเทยฺย, รชฺชํ ลทฺธาน ขตฺติโย;

เอวาหมชฺช นนฺทามิ, ทิสฺวา ปุณฺณมุขํ ปติํฯ

[36]

กถํ นุ ถลโช สนฺโต, อุทเก มจฺฉํ ปรามสิ;

ปุฏฺโฐ เม สมฺม อกฺขาหิ, กถํ อธิคตํ ตยาฯ

[37]

วิวาเทน กิสา โหนฺติ, วิวาเทน ธนกฺขยา;

ชีนา อุทฺทา วิวาเทน, ภุญฺช มายาวิ โรหิตํฯ

[38]

เอวเมว มนุสฺเสสุ, วิวาโท ยตฺถ ชายติ;

ธมฺมฏฺฐํ ปฏิธาวนฺติ, โส หิ เนสํ วินายโก;

ธนาปิ ตตฺถ ชียนฺติ, ราชโกโส ปวฑฺฒตีติ [จ วฑฺฒติ (ปี.)]ฯ

ทพฺภปุปฺผชาตกํ ปญฺจมํฯ

401. ปณฺณกชาตกํ (7-1-6)

[39]

ปณฺณกํ [ทสณฺณกํ (สี. สฺยา. ปี.)] ติขิณธารํ, อสิํ สมฺปนฺนปายินํ;

ปริสายํ ปุริโส คิลติ, กิํ ทุกฺกรตรํ ตโต;

ยทญฺญํ ทุกฺกรํ ฐานํ, ตํ เม อกฺขาหิ ปุจฺฉิโตฯ

[40]

คิเลยฺย ปุริโส โลภา, อสิํ สมฺปนฺนปายินํ;

โย จ วชฺชา ททามีติ, ตํ ทุกฺกรตรํ ตโต;

สพฺพญฺญํ สุกรํ ฐานํ, เอวํ ชานาหิ มทฺทว [มาคธ (สี. สฺยา. ปี.)]ฯ

[41]

พฺยากาสิ อายุโร ปญฺหํ, อตฺถํ [อตฺถ (ปี. สี. นิยฺย)] ธมฺมสฺส โกวิโท;

ปุกฺกุสํ ทานิ ปุจฺฉามิ, กิํ ทุกฺกรตรํ ตโต;

ยทญฺญํ ทุกฺกรํ ฐานํ, ตํ เม อกฺขาหิ ปุจฺฉิโตฯ

[42]

น วาจมุปชีวนฺติ, อผลํ คิรมุทีริตํ;

โย จ ทตฺวา อวากยิรา, ตํ ทุกฺกรตรํ ตโต;

สพฺพญฺญํ สุกรํ ฐานํ, เอวํ ชานาหิ มทฺทวฯ

[43]

พฺยากาสิ ปุกฺกุโส ปญฺหํ, อตฺถํ ธมฺมสฺส โกวิโท;

เสนกํ ทานิ ปุจฺฉามิ, กิํ ทุกฺกรตรํ ตโต;

ยทญฺญํ ทุกฺกรํ ฐานํ, ตํ เม อกฺขาหิ ปุจฺฉิโตฯ

[44]

ทเทยฺย ปุริโส ทานํ, อปฺปํ วา ยทิ วา พหุํ;

โย จ ทตฺวา นานุตปฺเป [ตเป (สี. ปี.)], ตํ ทุกฺกรตรํ ตโต;

สพฺพญฺญํ สุกรํ ฐานํ, เอวํ ชานาหิ มทฺทวฯ

[45]

พฺยากาสิ อายุโร ปญฺหํ, อโถ ปุกฺกุสโปริโส;

สพฺเพ ปญฺเห อติโภติ, ยถา ภาสติ เสนโกติฯ

ปณฺณก [ทสณฺณก (สี. สฺยา. ปี.)] ชาตกํ ฉฏฺฐํฯ

402. สตฺตุภสฺตชาตกํ (7-1-7)

[46]

วิพฺภนฺตจิตฺโต กุปิตินฺทฺริโยสิ, เนตฺเตหิ เต วาริคณา สวนฺติ;

กิํ เต นฏฺฐํ กิํ ปน ปตฺถยาโน, อิธาคมา พฺรหฺเม ตทิงฺฆ [พฺราหฺมณ อิงฺฆ (สี. สฺยา.)] พฺรูหิฯ

[47]

มิยฺเยถ ภริยา วชโต มมชฺช, อคจฺฉโต มรณมาห ยกฺโข;

เอเตน ทุกฺเขน ปเวธิโตสฺมิ, อกฺขาหิ เม เสนก เอตมตฺถํฯ

[48]

พหูนิ ฐานานิ วิจินฺตยิตฺวา, ยเมตฺถ วกฺขามิ ตเทว สจฺจํ;

มญฺญามิ เต พฺราหฺมณ สตฺตุภสฺตํ, อชานโต กณฺหสปฺโป ปวิฏฺโฐฯ

[49]

อาทาย ทณฺฑํ ปริสุมฺภ ภสฺตํ, ปสฺเสฬมูคํ อุรคํ ทุชิวฺหํ [ทิชิวฺหํ (สี. ปี.)];

ฉินฺทชฺช กงฺขํ วิจิกิจฺฉิตานิ, ภุชงฺคมํ ปสฺส ปมุญฺจ ภสฺตํฯ

[50]

สํวิคฺครูโป ปริสาย มชฺเฌ, โส พฺราหฺมโณ สตฺตุภสฺตํ ปมุญฺจิ;

อถ นิกฺขมิ อุรโค อุคฺคเตโช, อาสีวิโส สปฺโป ผณํ กริตฺวาฯ

[51]

สุลทฺธลาภา ชนกสฺส รญฺโญ, โย ปสฺสตี เสนกํ สาธุปญฺญํ;

วิวฏฺฏฉทฺโท [วิวตฺตจฺฉทฺโท (สี.), วิวฏฺฏจฺฉโท (สฺยา.), วิวฏฺฏจฺฉทฺทา (ปี.)] นุสิ สพฺพทสฺสี, ญาณํ นุ เต พฺราหฺมณ ภิํสรูปํฯ

[52]

อิมานิ เม สตฺตสตานิ อตฺถิ, คณฺหาหิ สพฺพานิ ททามิ ตุยฺหํ;

ตยา หิ เม ชีวิตมชฺช ลทฺธํ, อโถปิ ภริยาย มกาสิ โสตฺถิํฯ

[53]

น ปณฺฑิตา เวตนมาทิยนฺติ, จิตฺราหิ คาถาหิ สุภาสิตาหิ;

อิโตปิ เต พฺรหฺเม ททนฺตุ วิตฺตํ, อาทาย ตฺวํ คจฺฉ สกํ นิเกตนฺติฯ

สตฺตุภสฺตชาตกํ [เสนกชาตกํ (สฺยา.)] สตฺตมํฯ

403. อฏฺฐิเสนกชาตกํ (7-1-8)

[54]

เยเม อหํ น ชานามิ, อฏฺฐิเสน วนิพฺพเก;

เต มํ สงฺคมฺม ยาจนฺติ, กสฺมา มํ ตฺวํ น ยาจสิฯ

[55]

ยาจโก อปฺปิโย โหติ, ยาจํ อททมปฺปิโย;

ตสฺมาหํ ตํ น ยาจามิ, มา เม วิเทสฺสนา [วิทฺเทสนา (สี. ปี.)] อหุฯ

[56]

โย เว ยาจนชีวาโน, กาเล ยาจํ น ยาจติ;

ปรญฺจ ปุญฺญา [ปุญฺญํ (สฺยา. ก.)] ธํเสติ, อตฺตนาปิ น ชีวติฯ

[57]

โย จ [โย เว (ก.)] ยาจนชีวาโน, กาเล ยาจญฺหิ ยาจติ [ยาจํปิ ยาจติ (สฺยา.), ยาจานิ ยาจติ (ปี.), ยาจติ ยาจนํ (สี. นิยฺย), ยาจนํ ยาจติ (ก.)];

ปรญฺจ ปุญฺญํ ลพฺเภติ, อตฺตนาปิ จ ชีวติฯ

[58]

น เว เทสฺสนฺติ [น เว ทุสฺสนฺติ (สฺยา.), น เว ทิสฺสนฺติ (ปี.), น วิเทสฺสนฺติ (ก. อฏฺฐ.)] สปฺปญฺญา, ทิสฺวา ยาจกมาคเต;

พฺรหฺมจาริ ปิโย เมสิ, วท ตฺวํ [วร ตํ (สี.), วร ตฺวํ (ปี.)] ภญฺญมิจฺฉสิ [ยญฺญมิจฺฉสิ (?)]ฯ

[59]

น เว ยาจนฺติ สปฺปญฺญา, ธีโร จ เวทิตุมรหติ;

อุทฺทิสฺส อริยา ติฏฺฐนฺติ, เอสา อริยาน ยาจนาฯ

[60]

ททามิ เต พฺราหฺมณ โรหิณีนํ, ควํ สหสฺสํ สห ปุงฺคเวน;

อริโย หิ อริยสฺส กถํ น ทชฺชา, สุตฺวาน คาถา ตว ธมฺมยุตฺตาติฯ

อฏฺฐิเสนกชาตกํ อฏฺฐมํฯ

404. กปิชาตกํ (7-1-9)

[61]

ยตฺถ เวรี นิวสติ, น วเส ตตฺถ ปณฺฑิโต;

เอกรตฺตํ ทิรตฺตํ วา, ทุกฺขํ วสติ เวริสุฯ

[62]

ทิโส เว ลหุจิตฺตสฺส, โปสสฺสานุวิธียโต;

เอกสฺส กปิโน เหตุ, ยูถสฺส อนโย กโตฯ

[63]

พาโลว [จ (สี. สฺยา. ปี.)] ปณฺฑิตมานี, ยูถสฺส ปริหารโก;

สจิตฺตสฺส วสํ คนฺตฺวา, สเยถายํ [ปสฺเสถายํ (ก.)] ยถา กปิฯ

[64]

น สาธุ พลวา พาโล, ยูถสฺส ปริหารโก;

อหิโต ภวติ ญาตีนํ, สกุณานํว เจตโก [เจฏโก (ก.)]ฯ

[65]

ธีโรว พลวา สาธุ, ยูถสฺส ปริหารโก;

หิโต ภวติ ญาตีนํ, ติทสานํว วาสโวฯ

[66]

โย จ สีลญฺจ ปญฺญญฺจ, สุตญฺจตฺตนิ ปสฺสติ;

อุภินฺนมตฺถํ จรติ, อตฺตโน จ ปรสฺส จฯ

[67]

ตสฺมา ตุเลยฺย มตฺตานํ, สีลปญฺญาสุตามิว [สีลํ ปญฺญํ สุตํปิว (สฺยา.)];

คณํ วา ปริหเร ธีโร, เอโก วาปิ ปริพฺพเชติฯ

กปิชาตกํ นวมํฯ

405. พกชาตกํ (7-1-10)

[68]

ทฺวาสตฺตติ โคตม [โภ โคตม (ก.)] ปุญฺญกมฺมา, วสวตฺติโน ชาติชรํ อตีตา;

อยมนฺติมา เวทคู พฺรหฺมปตฺติ [พฺรหฺมุปปตฺติ (สฺยา. ก.)], อสฺมาภิชปฺปนฺติ ชนา [ปชา (ก.)] อเนกาฯ

[69]

อปฺปญฺหิ เอตํ [อปฺปญฺจ เหตํ (สฺยา.), อปฺปํสิ เอตํ (ก.)] น หิ ทีฆมายุ, ยํ ตฺวํ พก มญฺญสิ ทีฆมายุํ;

สตํ สหสฺสานิ [สหสฺสานํ (สี. ปี. สํ. นิ. 1.175), สหสฺสาน (สฺยา. กํ.)] นิรพฺพุทานํ, อายุํ ปชานามิ ตวาห พฺรหฺเมฯ

[70]

อนนฺตทสฺสี ภควาหมสฺมิ, ชาติชฺชรํ โสกมุปาติวตฺโต;

กิํ เม ปุราณํ วตสีลวตฺตํ [สีลวนฺตํ (ปี. ก.)], อาจิกฺข เม ตํ ยมหํ วิชญฺญํฯ

[71]

ยํ ตฺวํ อปาเยสิ พหู มนุสฺเส, ปิปาสิเต ฆมฺมนิ สมฺปเรเต;

ตํ เต ปุราณํ วตสีลวตฺตํ, สุตฺตปฺปพุทฺโธว อนุสฺสรามิฯ

[72]

ยํ เอณิกูลสฺมิ ชนํ คหีตํ, อโมจยี คยฺหก นิยฺยมานํ;

ตํ เต ปุราณํ วตสีลวตฺตํ, สุตฺตปฺปพุทฺโธว อนุสฺสรามิฯ

[73]

คงฺคาย โสตสฺมิํ คหีตนาวํ, ลุทฺเทน นาเคน มนุสฺสกปฺปา;

อโมจยิ ตฺวํ พลสา ปสยฺห, ตํ เต ปุราณํ วตสีลวตฺตํ;

สุตฺตปฺปพุทฺโธว อนุสฺสรามิฯ

[74]

กปฺโป จ เต พทฺธจโร [ปตฺถจโร (สฺยา.), ปฏฺฐจโร (ก.)] อโหสิ, สมฺพุทฺธิมนฺตํ [สมฺพุทฺธิวนฺตํ (สฺยา. ปี.), สมฺพุทฺธวนฺตํ (ก.)] วตินํ [วติตํ (สฺยา.), วติทํ (ก.)] อมญฺญํ;

ตํ เต ปุราณํ วตสีลวตฺตํ, สุตฺตปฺปพุทฺโธว อนุสฺสรามิฯ

[75]

อทฺธา ปชานาสิ มเมตมายุํ, อญฺญมฺปิ ชานาสิ ตถา หิ พุทฺโธ;

ตถา หิ ตายํ [ตฺยายํ (สํ. นิ. 1.175)] ชลิตานุภาโว, โอภาสยํ ติฏฺฐติ พฺรหฺมโลกนฺติฯ

พกชาตกํ ทสมํฯ

กุกฺกุวคฺโค ปฐโมฯ

ตสฺสุทฺทานํ –

วรกณฺณิก จาปวโร สุตโน, อถ คิชฺฌ สโรหิตมจฺฉวโร;

ปุน ปณฺณก [ทสณฺณก (สี. สฺยา. ปี.)] เสนก ยาจนโก, อถ เวริ สพฺรหฺมพเกน ทสาติฯ

2. คนฺธารวคฺโค

406. คนฺธารชาตกํ (7-2-1)

[76]