สุจฺจชํ วต นจฺจชิ, วาจาย อททํ คิริํ;
กิํ หิตสฺส จชนฺตสฺส, วาจาย อทท ปพฺพตํฯ
[78]
ยญฺหิ กยิรา ตญฺหิ วเท, ยํ น กยิรา น ตํ วเท;
อกโรนฺตํ ภาสมานํ, ปริชานนฺติ ปณฺฑิตาฯ
[79]
ราชปุตฺต นโม ตฺยตฺถุ, สจฺเจ ธมฺเม ฐิโต จสิ;
ยสฺส เต พฺยสนํ ปตฺโต, สจฺจสฺมิํ รมเต มโนฯ
[80]
ยา ทลิทฺที ทลิทฺทสฺส, อฑฺฒา อฑฺฒสฺส กิตฺติม [กิตฺติมา (สี. สฺยา. ปี.)];
สา หิสฺส ปรมา ภริยา, สหิรญฺญสฺส อิตฺถิโยติฯ
สุจฺจชชาตกํ ทสมํฯ
ปุจิมนฺทวคฺโค ทุติโยฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
อถ โจร สกสฺสป ขนฺตีวโร, ทุชฺชีวิตตา จ วรา ผรุสา;
อถ สส มตญฺจ วสนฺต สุขํ, สุจฺจชํวตนจฺจชินา จ ทสาติฯ
3. กุฏิทูสกวคฺโค
321. กุฏิทูสกชาตกํ (4-3-1)
[81]
มนุสฺสสฺเสว เต สีสํ, หตฺถปาทา จ วานร;
อถ เกน นุ วณฺเณน, อคารํ เต น วิชฺชติฯ
[82]
มนุสฺสสฺเสว เม สีสํ, หตฺถปาทา จ สิงฺคิล [สิงฺคาล (ก.), ปิงฺคล (ฏีกา)];
ยาหุ เสฏฺฐา มนุสฺเสสุ, สา เม ปญฺญา น วิชฺชติฯ
[83]
อนวฏฺฐิตจิตฺตสฺส , ลหุจิตฺตสฺส ทุพฺภิโน [ทูภิโน (ปี.)];
นิจฺจํ อทฺธุวสีลสฺส, สุขภาโว [สุจิภาโว (สี.), สุขภาโค (?)] น วิชฺชติฯ
[84]
โส กรสฺสุ อานุภาวํ, วีติวตฺตสฺสุ สีลิยํ;
สีตวาตปริตฺตาณํ, กรสฺสุ กุฏวํ [กุฏิกํ (สี. สฺยา.)] กปีติฯ
กุฏิทูสก [สิงฺคาลสกุณ (ก.)] ชาตกํ ปฐมํฯ
322. ทุทฺทุภชาตกํ (4-3-2)
[85]
ทุทฺทุภายติ [ททฺทภายติ (สี. ปี.)] ภทฺทนฺเต, ยสฺมิํ เทเส วสามหํ;
อหมฺเปตํ น ชานามิ, กิเมตํ ทุทฺทุภายติฯ
[86]
เพลุวํ ปติตํ สุตฺวา, ทุทฺทุภนฺติ [ททฺทภนฺติ (สี.)] สโส ชวิ;
สสสฺส วจนํ สุตฺวา, สนฺตตฺตา มิควาหินีฯ
[87]
อปฺปตฺวา ปทวิญฺญาณํ, ปรโฆสานุสาริโน;
ปนาทปรมา พาลา, เต โหนฺติ ปรปตฺติยาฯ
[88]
เย จ สีเลน สมฺปนฺนา, ปญฺญายูปสเม รตา;
อารกา วิรตา ธีรา, น โหนฺติ ปรปตฺติยาติฯ
ทุทฺทุภชาตกํ [ททฺทภชาตกํ (สี. ปี.)] ทุติยํฯ
323. พฺรหฺมทตฺตชาตกํ (4-3-3)
[89]
ทฺวยํ ยาจนโก ราช, พฺรหฺมทตฺต นิคจฺฉติ;
อลาภํ ธนลาภํ วา, เอวํ ธมฺมา หิ ยาจนาฯ
[90]
ยาจนํ โรทนํ อาหุ, ปญฺจาลานํ รเถสภ;
โย ยาจนํ ปจฺจกฺขาติ, ตมาหุ ปฏิโรทนํฯ
[91]
มา มทฺทสํสุ โรทนฺตํ, ปญฺจาลา สุสมาคตา;
ตุวํ วา ปฏิโรทนฺตํ, ตสฺมา อิจฺฉามหํ รโหฯ
[92]
ททามิ เต พฺราหฺมณ โรหิณีนํ, ควํ สหสฺสํ สห ปุงฺคเวน;
อริโย หิ อริยสฺส กถํ น ทชฺชา [ทชฺเช (สี.), ทชฺชํ (?)], สุตฺวาน คาถา ตว ธมฺมยุตฺตาติฯ
พฺรหฺมทตฺตชาตกํ ตติยํฯ
324. จมฺมสาฏกชาตกํ (4-3-4)
[93]
กลฺยาณรูโป วตยํ จตุปฺปโท, สุภทฺทโก เจว สุเปสโล จ;
โย พฺราหฺมณํ ชาติมนฺตูปปนฺนํ, อปจายติ เมณฺฑวโร ยสสฺสีฯ
[94]
มา พฺราหฺมณ อิตฺตรทสฺสเนน, วิสฺสาสมาปชฺชิ จตุปฺปทสฺส;
ทฬฺหปฺปหารํ อภิกงฺขมาโน [อภิกตฺตุกาโม (สฺยา.)], อวสกฺกตี ทสฺสติ สุปฺปหารํฯ
[95]
อูรุฏฺฐิ [อูรฏฺฐิ (สี.)] ภคฺคํ ปวฏฺฏิโต [ปติโต (สี. สฺยา.)] ขาริภาโร, สพฺพญฺจ ภณฺฑํ พฺราหฺมณสฺส [พฺราหฺมณสฺสีธ (ก. สี. ปี.), พฺราหฺมณสฺเสว (ก. สี. สฺยา. ก.)] ภินฺนํ;
อุโภปิ พาหา ปคฺคยฺห [ปคฺคยฺเยว (สฺยา.), ปคฺคหีย (?)] กนฺทติ [พาหา ปคฺคยฺย กนฺทติ (ปี. ก.)], อภิธาวถ หญฺญเต พฺรหฺมจารีฯ
[96]
เอวํ โส นิหโต เสติ, โย อปูชํ ปสํสติ [นมสฺสติ (ปี.)];
ยถาหมชฺช ปหโต, หโต เมณฺเฑน ทุมฺมตีติฯ
จมฺมสาฏกชาตกํ จตุตฺถํฯ
325. โคธราชชาตกํ (4-3-5)
[97]
สมณํ ตํ มญฺญมาโน, อุปคจฺฉิมสญฺญตํ;
โส มํ ทณฺเฑน ปาหาสิ, ยถา อสฺสมโณ ตถาฯ
[98]
กิํ เต ชฏาหิ ทุมฺเมธ, กิํ เต อชินสาฏิยา;
อพฺภนฺตรํ เต คหนํ, พาหิรํ ปริมชฺชสิฯ
[99]
เอหิ โคธ นิวตฺตสฺสุ, ภุญฺช สาลีนโมทนํ;
เตลํ โลณญฺจ เม อตฺถิ, ปหูตํ มยฺห ปิปฺผลิฯ
[100]
เอส ภิยฺโย ปเวกฺขามิ, วมฺมิกํ สตโปริสํ;
เตลํ โลณญฺจ กิตฺเตสิ [กินฺเตสิ (สฺยา. ปี.)], อหิตํ มยฺห ปิปฺผลีติฯ
โคธราชชาตกํ ปญฺจมํฯ
326. กกฺการุชาตกํ (4-3-6)
[101]
กาเยน โย นาวหเร, วาจาย น มุสา ภเณ;
ยโส ลทฺธา น มชฺเชยฺย, ส เว กกฺการุมรหติฯ
[102]
ธมฺเมน วิตฺตเมเสยฺย, น นิกตฺยา ธนํ หเร;
โภเค ลทฺธา น มชฺเชยฺย, ส เว กกฺการุมรหติฯ
[103]
ยสฺส จิตฺตํ อหาลิทฺทํ, สทฺธา จ อวิราคินี;
เอโก สาทุํ น ภุญฺเชยฺย, ส เว กกฺการุมรหติฯ
[104]
สมฺมุขา วา ติโรกฺขา วา [ปโรกฺขา วา (ปี.), ปรมฺมุขา (ก.)], โย สนฺเต น ปริภาสติ;
ยถาวาที ตถาการี, ส เว กกฺการุมรหตีติฯ
กกฺการุชาตกํ ฉฏฺฐํฯ
327. กากวตีชาตกํ (4-3-7)
[105]
วาติ จายํ [วายํ (ก.)] ตโต คนฺโธ, ยตฺถ เม วสตี ปิยา;
ทูเร อิโต หิ กากวตี [กากาตี (สี.), กากาติ (สฺยา. ปี.)], ยตฺถ เม นิรโต มโนฯ
[106]
กถํ สมุทฺทมตรี, กถํ อตริ เกปุกํ [เกพุกํ (สี. ปี.)];
กถํ สตฺต สมุทฺทานิ, กถํ สิมฺพลิมารุหิฯ
[107]
ตยา สมุทฺทมตริํ, ตยา อตริ เกปุกํ [เกพุกํ (สี. ปี.)];
ตยา สตฺต สมุทฺทานิ, ตยา สิมฺพลิมารุหิํฯ
[108]
ธิรตฺถุมํ มหากายํ, ธิรตฺถุมํ อเจตนํ;
ยตฺถ ชายายหํ ชารํ, อาวหามิ วหามิ จาติฯ
กากวตีชาตกํ สตฺตมํฯ
328. อนนุโสจิยชาตกํ (4-3-8)
[109]
พหูนํ วิชฺชตี โภตี, เตหิ เม กิํ ภวิสฺสติ;
ตสฺมา เอตํ น โสจามิ, ปิยํ สมฺมิลฺลหาสินิํฯ
[110]
ตํ ตํ เจ อนุโสเจยฺย, ยํ ยํ ตสฺส น วิชฺชติ;
อตฺตานมนุโสเจยฺย, สทา มจฺจุวสํ ปตํฯ
[111]
น เหว ฐิตํ นาสีนํ, น สยานํ น ปทฺธคุํ [ปตฺถคุํ (สฺยา.)];
ยาว พฺยาติ นิมิสติ, ตตฺราปิ รสตี [สรตี (สี. สฺยา. ปี.)] วโยฯ
[112]
ตตฺถตฺตนิ วตปฺปทฺเธ [วต ปนฺเถ (สฺยา.), วต พนฺเธ (ก.) วต ป-อทฺเธ = วตปฺปทฺเธ], วินาภาเว อสํสเย;
ภูตํ เสสํ ทยิตพฺพํ, วีตํ อนนุโสจิยนฺติ [จวิตํ นานุโสจิยนฺติ (สฺยา.), มตนฺตํ นานุโสจิยํ (ก.)]ฯ
อนนุโสจิยชาตกํ อฏฺฐมํฯ
329. กาฬพาหุชาตกํ (4-3-9)
[113]
ยํ อนฺนปานสฺส ปุเร ลภาม, ตํ ทานิ สาขมิคเมว คจฺฉติ;
คจฺฉาม ทานิ วนเมว ราธ, อสกฺกตา จสฺม ธนญฺชยาย [ธนญฺจยาย (ก.)]ฯ
[114]
ลาโภ อลาโภ ยโส อยโส จ, นินฺทา ปสํสา จ สุขญฺจ ทุกฺขํ;
เอเต อนิจฺจา มนุเชสุ ธมฺมา, มา โสจิ กิํ โสจสิ โปฏฺฐปาทฯ
[115]
อทฺธา ตุวํ ปณฺฑิตโกสิ ราธ, ชานาสิ อตฺถานิ อนาคตานิ;
กถํ นุ สาขามิคํ ทกฺขิสาม [ทกฺขิยาม (ก.), ทกฺขาม (สฺยา.)], นิทฺธาวิตํ [นิทฺธาปิตํ (สี. สฺยา.), นิพฺพาปิตํ (ปี.), นิจฺฉทํ (ก.)] ราชกุลโตว ชมฺมํฯ
[116]
จาเลติ กณฺณํ ภกุฏิํ กโรติ, มุหุํ มุหุํ ภายยเต [ภายเต (สฺยา.), ภายาปเต (ก.)] กุมาเร;
สยเมว ตํ กาหติ กาฬพาหุ, เยนารกา ฐสฺสติ อนฺนปานาติฯ
กาฬพาหุชาตกํ นวมํฯ
330. สีลวีมํสชาตกํ (4-3-10)
[117]
สีลํ กิเรว กลฺยาณํ, สีลํ โลเก อนุตฺตรํ;
ปสฺส โฆรวิโส นาโค, สีลวาติ น หญฺญติฯ
[118]
ยาวเทวสฺสหู กิญฺจิ, ตาวเทว อขาทิสุํ;
สงฺคมฺม กุลลา โลเก, น หิํสนฺติ อกิญฺจนํฯ
[119]
สุขํ นิราสา สุปติ, อาสา ผลวตี สุขา;
อาสํ นิราสํ กตฺวาน, สุขํ สุปติ ปิงฺคลาฯ
[120]
น สมาธิปโร อตฺถิ, อสฺมิํ โลเก ปรมฺหิ จ;
น ปรํ นาปิ อตฺตานํ, วิหิํสติ สมาหิโตติฯ
สีลวีมํสชาตกํ ทสมํฯ
กุฏิทูสกวคฺโค ตติโยฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
สมนุสฺส -สทุทฺทุภ-ยาจนโก, อถ เมณฺฑวรุตฺตม-โคธวโร;
อถ กายสเกปุก โภตีวโร, อถ ราธสุสีลวเรน ทสาติฯ
4. โกกิลวคฺโค
331. โกกิลชาตกํ (4-4-1)
[121]