เมนู

2. สุนีตเถรคาถา



ว่าด้วยคาถาของพระสุนีตเถระ


[379] เราเกิดมาในสกุลต่ำ เป็นคนยากจน มีเครื่องบริโภค
น้อย การงานของเราเป็นการงานต่ำ เราเป็นคนเทดอกไม้
เราถูกมนุษย์เกลียดชัง ดูหมิ่น และแช่งด่า เราถ่อมตน
ไหว้หมู่ชนเป็นอันมาก ครั้งนั้น เราได้เห็นพระพุทธเจ้า
ผู้เป็นมหาวีรบุรุษ ห้อมล้อมด้วยพระภิกษุสงฆ์ เสด็จเข้า
ไปสู่พระนครอันอุดมของชาวมคธเพื่อบิณฑบาต เราจึง
วางกระเช้าลงแล้วเข้าไปถวายบังคม พระองค์ผู้เป็นอุดม
บุรุษได้ประทับยืนอยู่เพื่ออนุเคราะห์เรา ครั้งนั้นเราได้
ถวายบังคมพระยุคลบาทของพระศาสดาแล้ว ยืนอยู่ ณ
ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง แล้วจึงทูลขอบรรพชากะพระองค์ผู้
สูงสุดกว่าสัตว์ทั้งปวง ลำดับนั้น พระศาสดาผู้มีพระ-
กรุณาอนุเคราะห์สัตว์โลกทั้งปวง ได้ตรัสเรียกเราว่า จง
เป็นภิกษุมาเถิด พระดำรัสนั้นเป็นอุปสมบทของเรา เมื่อ
เราอุปสมบทแล้ว อยู่ในป่าแต่ผู้เดียวไม่เกียจคร้าน ได้
ทำตามพระดำรัสของพระศาสดาผู้พิชิตมารที่ทรงสั่งสอน
เรา ในราตรีปฐมยาม เราก็ระลึกถึงชาติก่อน ๆ ได้ ใน
มัชฌิมยาม ก็ได้ทิพยจักษุ ในปัจฉิมยาม เราก็ทำลาย
กองแห่งความมืด คืออวิชชาได้ ครั้นรุ่งราตรีพระอาทิตย์
อุทัย เทพเจ้าเหล่าอินทร์และพรหมทั้งหลาย พากัน

ประนมอัญชลีนมัสการเรา พร้อมกับกล่าวว่า ข้าแต่ท่าน
ผู้เป็นบุรุษอาชาไนย ขอนอบน้อมต่อท่าน ข้าแต่ท่านผู้
เป็นอุดมบุรุษ ขอนอบน้อมต่อท่าน ข้าแต่ท่านผู้นิรทุกข์
ท่านเป็นผู้สิ้นอาสวะ เป็นทักขิไณยบุคคล ลำดับนั้น
พระศาสดาทอดพระเนตรเห็นเราห้อมล้อมด้วยหมู่เทพเจ้า
จึงทรงยิ้มแย้ม แล้วตรัสเนื้อความนี้ว่า บุคคลชื่อว่าเป็น
พราหมณ์เพราะคุณธรรม 4 ประการ คือ ตบะ 1 พรหม-
จรรย์ 1 สัญญมะ 1 ทมะ 1 ท่านผู้รู้ทั้งหลายกล่าวบุคคล
ผู้ประกอบด้วยคุณธรรม 4 ประการ มีตบะเป็นต้นนั้นว่า
เป็นพราหมณ์ผู้อุดม.

จบสุนีตเถรคาถา

ในทวาทสกนิบาตนี้ พระเถระ 2 รูป คือ พระสีลวเถระ 1
พระสุนีตเถระ 1 ล้วนแต่มีมหิทธิฤทธิ์ ได้ภาษิตคาถารูปละ 12 คาถา
รวมเป็น 24 คาถา ฉะนี้.
จบทวาทสกนิบาต


อรรถกถาสุนีตเถรคาถาที่ 2


คาถาของท่านพระสุนีตเถระ มีคำเริ่มต้นว่า นีเจ กุลมฺหิ ดังนี้
เรื่องนี้มีเหตุเกิดขึ้นอย่างไร ?