3. มณิถูณวิมาน

ว่าด้วยมณิถูณวิมาน

ถามเทพบุตรองค์หนึ่งว่า
[77] วิมานเสาแก้วมณีนี้สูง 2 โยชน์ โดย
รอบ มีห้องรโหฐาน 700 ล้วนเสาแก้วไพฑูรย์ ปูลาด
ด้วยเครื่องปูลาดที่งดงามโอฬาร ท่านนั่งและดื่มกิน
ในวิมานนั้น และพิณทิพย์ก็บรรเลงไพเราะ มีกาม-
คุณห้ามีรสเป็นทิพย์ และอัปสรเทพนารีที่แต่งองค์
ด้วยทองฟ้อนรำอยู่ เพราะบุญอะไร ท่านจึงมีวรรณะ
เช่นนี้ เพราะบุญอะไร ผลอันนี้จึงสำเร็จแก่ท่าน
และโภคะทุกอย่างที่น่ารักจึงเกิดแก่ท่าน.
ดูก่อนเทพบุตรผู้มีอานุภาพมาก อาตมาขอถาม
ท่าน ครั้งเกิดเป็นมนุษย์ ท่านได้ทำบุญอะไรไว้
เพราะบุญอะไร ท่านจึงมีอานุภาพรุ่งเรืองอย่างนี้
และรัศมีของท่านจึงสว่างไสวไปทุกทิศ.
เทพบุตรนั้นดีใจ ถูกพระโมคคัลลานะถามแล้ว
ครั้นแล้วก็พยากรณ์ปัญหาของกรรมที่มีผลอย่างนี้ว่า
ครั้งเกิดเป็นมนุษย์อยู่ในมนุษยโลก ข้าพเจ้า
ได้สร้างที่จงกรมไว้ในทางที่ไม่มีต้นไม้ และปลูก
ต้นไม้ไว้ร่มรื่น อนึ่ง สมณะผู้มีศีล ได้เป็นที่รัก

ของข้าพเจ้า ข้าพเจ้ามีจิตเลื่อมใส เมื่อบริจาค
ข้าวและน้ำ ได้ถวายทานอย่างไพบูลย์ โดยเคารพ.
เพราะบุญนั้น ข้าพเจ้าจึงมีวรรณะเช่นนี้
เพราะบุญนั้น ผลอันนี้จึงสำเร็จแก่ข้าพเจ้า และโภคะ
ทุกอย่างที่น่ารักจึงเกิดแก่ข้าพเจ้า. ฯ ล ฯ เพราะบุญ
นั้น ข้าพเจ้าจึงมีอานุภาพรุ่งเรืองอย่างนี้ และรัศมี
ของข้าพเจ้าจึงสว่างไสวไปทุกทิศ.
จบมณิถูณวิมาน

อรรถกถามณิถูณวิมาน

มณิถูณวิมาน มีคาถาว่า อุจฺจมิทํ มณิถูณํ วิมานํ เป็นต้น.
มณิถูณวิมานนั้นเกิดขึ้นอย่างไร ?
พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่ ณ พระวิหารเชตวัน กรุงสาวัตถี
สมัยนั้น ภิกษุผู้เถระเป็นจำนวนมากอยู่ในที่อยู่ในป่า ในทางที่พระเถระ
เหล่านั้นไปบิณฑบาตยังหมู่บ้านตำบลใกล้ ๆ อุบาสกคนหนึ่งปรับพื้นที่
ไม่เรียบให้เรียบเอาหนามออกไป ถางกอไม้พุ่มไม้ออก ผูกสะพานที่
เหมืองทั้งหลายในฤดูน้ำ ปลูกต้นไม้มีเงาร่มรื่นในที่ไม่มีต้นไม้ ลอกลำห้วย
และทำให้กว้างและลึก จัดทำท่าน้ำไว้พร้อม และให้ทานตามกำลังทรัพย์
รักษาศีล ต่อมา เขาทำกาลกิริยาตายไปบังเกิดในวิมานทอง 12 โยชน์
ในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์.