ครั้งนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้า ทรงแสดงอภิธรรมปิฎกตลอดสาม
เดือนโปรดหมู่เทวดาและพรหม ผู้อยู่ในหมื่นโลกธาตุ มีพระมารดาเทพ-
บุตรเป็นประธาน เสด็จกลับมายังมนุษยโลกแล้ว ทรงแสดงภัททิตถิกา-
วิมานโปรดแก่ภิกษุทั้งหลาย. พระธรรมเทศนานั้น ได้เป็นประโยชน์แก่
บริษัทผู้ประชุมกันแล.
จบอรรถกถาภัททิตถิกาวิมาน

6. โสณทินนาวิมาน

ว่าด้วยโสณทินนาวิมาน

[23] พระมหาโมคคัลลานเถระ ได้สอบถามนางเทพธิดาด้วย
คาถาว่า
ดูก่อนเทพธิดา ท่านมีวรรณะงาม ส่องสว่าง
ไสวไปทุกทิศ เหมือนดาวประกายพรึก เพราะบุญ
อะไร ท่านจึงมีผิวพรรณเช่นนี้ เพราะบุญอะไร
อิฐผลนี้จึงสำเร็จแก่ท่าน และโภคสมบัติทุกอย่างที่
น่ารักจึงเกิดขึ้นแก่ท่าน.
ดูก่อนเทพธิดา ผู้มีอานุภาพมาก อาตมาขอ
ถามท่าน ครั้งเกิดเป็นมนุษย์ท่านได้กระทำบุญอะไร
ไว้ และเพราะบุญอะไร ท่านจึงมีอานุภาพรุ่งเรือง
อย่างนี้ และรัศมีของท่านจึงสว่างไสวไปทุกทิศ.

เทพธิดานั้น ถูกพระโมคคัลลานเถระถามแล้ว
ดีใจ ก็พยากรณ์ปัญหาแห่งกรรมที่มีผลอย่างนี้ว่า
ชนชาวนาลันทานครรู้จักดิฉันว่า โสณทินนา
ดีฉันเป็นอุบาสิกาอยู่ในเมืองนาลันทา เป็นผู้สมบูรณ์
ด้วยศรัทธาและศีล ยินดีแล้วในทานบริจาคเสมอ มี
จิตผ่องใส ได้ถวายผ้านุ่งห่ม อาหาร เสนาสนะ และ
เครื่องประทีป เครื่องอุปกรณ์ ในพระอริยะผู้ปฏิบัติ
ตรง ดีฉันได้เข้ารักษาอุโบสถศีลอันประกอบด้วยองค์
8 ประการ ตลอดวัน 14 ค่ำ 15 ค่ำ และวัน 8 ค่ำ
แห่งปักษ์ และตลอดปาฏิหาริยปักษ์ เป็นผู้สำรวม
ด้วยดีในศีลทุกเมื่อ คือเป็นผู้งดเว้นจากปาณาติบาต
เว้นห่างไกลจากอทินนาทาน จากการประพฤติผิดใน
กาม สำรวมจากมุสาวาท และจากการดื่มน้ำเมา ดีฉัน
เป็นผู้ยินดีในสิกขาบททั้ง 5 มีปัญญาเฉลียวฉลาด
ในอริยสัจ เป็นอุบาสิกาของพระโคดมผู้มีพระจักษุ
และพระเกียรติยศ เพราะบุญนั้น ดีฉันจึงมีรัศมีเช่นนี้
ฯลฯ และรัศมีของดีฉันจึงสว่างไสวไปทุกทิศ.
จบโสณทินนาวิมาน

อรรถกถาโสณทินนาวิมาน

โสณทินนาวิมานมีคาถาว่า อภิกฺกนฺเตน วณฺเณน ดังนี้เป็นต้น.
โสณทินนาวิมานนั้นเกิดขึ้นอย่างไร ?
พระผู้มีพระภาคเจ้า ประทับอยู่ ณ พระเชตวัน กรุงสาวัตถี. ก็สมัย
นั้น อุบาสิกาคนหนึ่งชื่อโสณทินนาในเมืองนาลันทามีศรัทธาเลื่อมใส บำรุง
ภิกษุทั้งหลายด้วยปัจจัย 4 โดยเคารพ มีนิจศีลอันบริสุทธิ์ดี เข้ารักษา
แม้อุโบสถประกอบด้วยองค์ 8 ประการ. นางโสณทินนานั้น ได้ความ
สบายในการฟังธรรม เมื่อเพิ่มพูนกัมมัฏฐานในสัจจะ ก็ได้เป็นโสดาบัน
เพราะถึงพร้อมด้วยอุปนิสัย ต่อมา นางเป็นโรคชนิดหนึ่งแล้วก็ตายไป
เกิดในชั้นดาวดึงส์. ท่านพระมหาโมคคัลลานเถระได้สอบถามเทพธิดานั้น
ด้วยคาถาสามคาถาเหล่านั้นว่า
ดูก่อนเทพธิดา ท่านมีวรรณะงาม มีรัศมี
ส่องสว่างไสวไปทุกทิศ เหมือนดาวประกายพรึก
เพราะบุญอะไร ท่านจึงมีวรรณะเช่นนี้ เพราะบุญ
อะไร อิฐผลนี้จึงสำเร็จแก่ท่าน และโภคสมบัติ
ทุกอย่างที่น่ารักจึงเกิดขึ้นแก่ท่าน.
ดูก่อนเทพธิดา ผู้มีอานุภาพมาก อาตมาขอ
ถามท่าน ครั้งเกิดเป็นมนุษย์ ท่านได้ทำบุญอะไรไว้
และเพราะบุญอะไร ท่านจึงมีอานุภาพรุ่งเรืองอย่างนี้
และรัศมีของท่านจึงสว่างไสวไปทุกทิศ.