เมนู

2. ลขุมาวิมาน


ว่าด้วยลขุมาวิมาน


[19] พระมหาโมคคัลลานเถระ ได้ถามเทพธิดาว่า
ดูก่อนนางเทพธิดา ท่านผู้มีรัศมีงามยิ่ง ส่อง
สว่างไสวไปทุกทิศ ประดุจดาวประกายพรึก ฉะนั้น
เพราะบุญอะไรท่านจึงมีวรรณะเช่นนี้ ฯ ล ฯ และรัศมี
ของท่านจึงสว่างไสวไปทุกทิศ.

เทพธิดานั้น ถูกพระโมคคัลลานเถระถามแล้ว
ดีใจ ก็ได้พยากรณ์ปัญหาแห่งกรรมที่มีผลอย่างนี้ว่า

ครั้งเกิดเป็นมนุษย์ บ้านของดีฉันตั้งอยู่ใกล้
ทางออกประตูบ้านชาวประมง ดีฉันมีใจเลื่อมใสใน
พระอริยะผู้ตรงได้ถวายข้าวสุก ขนมสด ผักดอง และ
น้ำเครื่องดื่ม เจือด้วยรสต่าง ๆ แก่พระสาวกทั้งหลาย
ผู้แสวงหาคุณอันใหญ่ยิ่ง ซึ่งกำลังท่องเที่ยวไปในบ้าน
นั้น ประการหนึ่ง ดีฉันได้เข้ารักษาอุโบสถอันประกอบ
ด้วยองค์ 8 ประการ ตลอดวัน 14 ค่ำ 15 ค่ำ 8 ค่ำ
และตลอดปาฏิหาริยปักษ์ เป็นผู้สังวรด้วยดีในศีลทุก
เมื่อ เป็นผู้สำรวมและจำแนกทาน จึงได้ครอบครอง
วิมานนี้ เป็นผู้เว้นจากปาณาติบาต เว้นขาดจากการ
เอาสิ่งของของผู้อื่น ด้วยไถยจิต จากการประพฤติ
ล่วงละเมิดในกาม สำรวมจากมุสาวาท และจาก

การดื่มน้ำเมา เป็นผู้ยินดีในเบญจศีล ฉลาดใน
อริยสัจ เป็นอุบาสิกาของพระโคดมผู้มีพระจักษุ และ
พระเกียรติยศ เพราะบุญนั้น ดีฉันจึงมีวรรณะเช่นนี้
ฯ ล ฯ และรัศมีของดีฉันจึงสว่างไสวไปทุกทิศ อีก
ประการหนึ่ง ท่านเจ้าขา ขอพระคุณเจ้าถวายบังคม
พระยุคลบาทของพระผู้มีพระภาคเจ้าด้วยเศียรเกล้า
แล้วทูลตามคำของดีฉันว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ
อุบาสิกาชื่อลขุมา ถวายบังคมพระบาททั้งคู่ของพระผู้
มีพระภาคเจ้าด้วยเศียรเกล้า ข้าแต่ท่านผู้เจริญู ก็ข้อ
ที่พระผู้มีพระภาคเจ้าพึงทรงพยากรณ์ดีฉันในสามัญ
ผลอย่างใดอย่างหนึ่ง นั้นไม่น่าอัศจรรย์ดอกเจ้าค่ะ
เพราะพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงพยากรณ์ดีฉันไว้ใน
สกทาคามิผลแล้วเจ้าค่ะ.

จบลขุมาวิมาน

อรรถกถาขุมาวิมาน


ลขุมาวิมานมีคาถาว่า อภิกฺกนฺเตน วณฺเณน ดังนี้เป็นต้น. ลขุมา
วิมานนั้นเกิดขึ้นอย่างไร.
เมื่อพระผู้มีพระภาคเจ้า ประทับอยู่ ณ กรุงพาราณสี. พาราณสี-
นครมีประตูอยู่แห่งหนึ่งชื่อว่าประตูบ้านชาวประมง แม้หมู่บ้านที่ตั้งอยู่ไม่