เมนู

อัฏฐกวรรคที่ 4


กามสูตรที่ 1


ว่าด้วยเรื่องของกาม


[408] ถ้าว่าวัตถุกามจะสำเร็จแก่
สัตว์ผู้ปรารถนาอยู่ไซร้ สัตว์ปรารถนาสิ่งใด
ได้สิ่งนั้นแล้ว ก็ย่อมเป็นผู้มีใจเอิบอิ่มแน่แท้.
ถ้าเมื่อสัตว์นั้นปรารถนาอยู่ เกิด
ความอยากได้แล้ว กามเหล่านั้นย่อมเลื่อมไป
ไซร้ สัตว์นั้นย่อมย่อยยับเหมือนถูกลูกศร.
แทง ฉะนั้น.
ผู้ใดงดเว้นกามทั้งหลาย เหมือน
อย่างบุคคลเว้นศีรษะงูด้วยเท่าของตน ผู้นั้น
เป็นผู้มีสิต ย่อมก้าวล่วงตัณหาในโลกนี้ได้.
นรชนใดย่อมยินดีกามเป็นอันมาก
คือ นา ที่ดิน เงิน โค ม้า ทาส กรรมกร
เหล่าสตรีและพวกพ้อง กิเลสทั้งหลายอันมี
กำลังน้อย ย่อมครอบงำย่ำยีนรชนนั้นได้
อันตรายทั้งหลายก็ย่อมย่ำยีนรชนนั้น แต่นั้น

ทุกข์ย่อมติดตามนรชนผู้ถูกอันตรายครอบงำ
เหมือนน้ำไหลเข้าสู่เรือนที่แตกแล้ว ฉะนั้น.
เพราะฉะนั้น สัตว์พึงเป็นผู้มีสติ
ทุกเมื่อ งดเว้นกามทั้งหลายเสีย สัตว์ละกาม
เหล่านั้นได้แล้ว พึงข้ามโอฆะได้เหมือนบุรุษ
วิดเรือแล้วพึงไปถึงฝั่ง ฉะนั้น.

จบกามสูตรที่ 1

อรรถกถาอัฏฐกวรรคที่ 4


อรรถกถากามสูตรที่ 1


กามสูตรที่ 1

มีคำเริ่มต้นว่า กามํ กามยนฺตสฺส หากวัตถุกาม
สำเร็จแก่สัตว์ผู้ปรารถนาอยู่ไซร้ ดังนี้.
การเกิดขึ้นของพระสูตรนี้เป็นอย่างไร ?
มีเรื่องเล่าว่า เมื่อพระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่ ณ กรุงสาวัตถี พรา-
หมณ์ผู้หนึ่งคิดว่า เราจักหว่านข้าวเหนียวใกล้ฝั่งแม่น้ำอจิรวดี ในระหว่างกรุงสา
วัตถีและพระเชตวันมหาวิหารจึงไถนา. พระผู้มีพระภาคเจ้าแวดล้อมด้วยภิกษุ
สงฆ์เสด็จเข้าไปบิณฑบาตเห็นพราหมณ์นั้นทรงรำพึงเห็นว่า ข้าวเหนียวของ
พราหมณ์นั้นจักเสียหาย จึงทรงรำพึงถึงอุปนิสัยสมบัติของพราหมณ์นั้นต่อไป
ได้ทรงเห็นอุปนิสัยแห่งโสดาปัตติมรรคของพราหมณ์นั้น ทรงรำพึงว่าพราหมณ์