อุฏฐานสูตรที่ 10

ว่าด้วยตื่นจากความหลับ

พระผู้มีพระภาคเจ้า ตรัสเตือนภิกษุทั้งหลายว่า
[327] เธอทั้งหลายจงลุกขึ้นเถิด
จงนั่งเถิด เธอทั้งหลายจะได้ประโยชน์อะไร
ด้วยความหลับ เพราะความหลับจะเป็น
ประโยชน์อะไรแก่เธอทั้งหลาย ผู้เร่าร้อน
เพราะโรค คือ กิเลสมีประการต่าง ๆ ถูก
ลูกศร คือ ราคะเป็นต้นแทงแล้ว ย่อยยับอยู่
เธอทั้งหลายจงลุกขึ้นเถิด จงนั่งเถิด จง
หมั่นศึกษาเพื่อสันติเถิด.
มัจจุราชอย่ารู้ว่าเธอทั้งหลายประมาท
แล้ว อย่ายังเธอทั้งหลายผู้ตกอยู่ในอำนาจ
ให้ลุ่มหลงเลย เธอทั้งหลายจงข้ามตัณหา
อันซ่านไปในอารมณ์ต่าง ๆ ซึ่งเป็นเหตุให้
เทวดาและมนุษย์ ผู้มีความต้องการอาศัยรูป
เป็นต้น ดำรงอยู่.
ขณะอย่าได้ล่วงเธอทั้งหลายไปเสีย
เพราะว่าผู้ล่วงขณะเสียแล้ว เป็นผู้ยัดเยียด
กันในนรก เศร้าโศกอยู่.

ความประมาทเป็นดุจธุลี ตกต้อง
แล้วเพราะความมัวเมาในปฐมวัยนอกนี้
ความประมาทเป็นดุจธุลี ตกต้องแล้วเพราะ
ความมัวเมาในวัย เพราะฉะนั้น กุลบุตรผู้
เป็นบัณฑิต พึงถอนลูกศร คือ กิเลสมีราคะ
เป็นต้นของตนเสีย ด้วยความไม่ประมาท
และด้วยวิชชา.
จบอุฏฐานสูตรที่ 10

อรรถกถาอุฏฐานสูตรที่ 10

อุฏฐานสูตร มีคำเริ่มต้นว่า อุฏฺฐหถ ดังนี้.
ถามว่า พระสูตรนี้มีการเกิดขึ้นเป็นอย่างไร ?
ตอบว่า พระสูตรนี้มีการเกิดขึ้น ดังต่อไปนี้ :-
สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้าเมื่อประทับอยู่ที่เมืองสาวัตถี ทรงอยู่
ในมหาวิหารเชตวันในเวลากลางคืน ในเวลาเช้ามีพระภิกษุสงฆ์แวดล้อม เสด็จ
เข้าไปบิณฑบาตในกรุงสาวัตถี แล้วเสด็จออกจากพระนคร ทางประตูด้านทิศ
ตะวันออก ได้เสด็จไปยังปราสาทของมิคารมารดา (วัดบุพพาราม) เพื่อ
ประทับในเวลากลางวัน.