6. ตัณหาสูตร

ว่าด้วยที่เกิดตัณหามี 4 อย่าง

[285] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ตัณหาเมื่อเกิดขึ้นแก่ภิกษุ ย่อมเกิดขึ้น
ในที่เกิดแห่งตัณหา 4 อย่างนี้ 4 อย่างเป็นไฉน ? ดูก่อนภิกษุทั้งหลายตัณหา
เมื่อเกิดขึ้นแก่ภิกษุ ย่อมเกิดขึ้นเพราะเหตุแห่งจีวร 1 เพราะเหตุแห่งบิณฑบาต 1
เพราะเหตุแห่งเสนาสนะ 1 หรือเพราะเหตุแห่งสมบัติและวิบัติ 1 ด้วยประการ
ฉะนี้ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ตัณหาเมื่อเกิดขึ้นแก่ภิกษุ ย่อมเกิดขึ้นในที่เป็นที่
เกิดแห่งตัณหา 4 อย่างนี้แล.
บุรุษผู้มีตัณหาเป็นเพื่อน ท่อง-
เที่ยวไปอยู่สิ้นกาลนาน ย่อมไม่ก้าวล่วง
สงสารอันมีความเป็นอย่างนี้ และความ
เป็นอย่างอื่นไปได้ ภิกษุรู้โทษนี้แล้วว่า
ตัณหาเป็นเหตุให้เกิดทุกข์ เป็นผู้มีตัณหา
ปราศจากไปแล้ว ไม่ถือมั่น มีสติ พึง
เว้นรอบ.
จบตัณหาสูตรที่ 6

อรรถกถาตัณหาสูตร

ในอรรถกถาตัณหาสูตรที่ 6 มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้ :-
ในบทว่า ตณฺหุปฺปาทา นี้ มีอธิบายว่า ที่ชื่อว่า อุปปาทะ เพราะ
หมายความว่า เป็นที่เกิดขึ้น. ถามว่า อะไรเกิดขึ้น ? ตอบว่า ตัณหา.
ความเกิดขึ้นแห่งตัณหา ชื่อว่า ตัณหุปปาทะ. อธิบายว่า เป็นที่ตั้งแห่งตัณหา