‘‘ปาเท ปกฺเข ปชหามิ, นตฺถิ เม กายิกํ พลํ;
โสหํ อคติโก ตตฺถ, เอวํ จินฺเตสหํ ตทาฯ
[78]
‘‘‘เยสาหํ อุปธาเวยฺยํ, ภีโต ตสิตเวธิโต;
เต มํ โอหาย ปกฺกนฺตา, กถํ เม อชฺช กาตเวฯ
[79]
‘‘‘อตฺถิ โลเก สีลคุโณ, สจฺจํ โสเจยฺยนุทฺทยา;
เตน สจฺเจน กาหามิ, สจฺจกิริยมุตฺตมํฯ
[80]
‘‘‘อาเวชฺเชตฺวา ธมฺมพลํ, สริตฺวา ปุพฺพเก ชิเน;
สจฺจพลมวสฺสาย, สจฺจกิริยมกาสหํฯ
[81]
‘‘‘สนฺติ ปกฺขา อปตนา, สนฺติ ปาทา อวญฺจนา;
มาตาปิตา จ นิกฺขนฺตา, ชาตเวท ปฏิกฺกม’ฯ
[82]
‘‘สหสจฺเจ กเต มยฺหํ, มหาปชฺชลิโต สิขี;
วชฺเชสิ โสฬสกรีสานิ, อุทกํ ปตฺวา ยถา สิขี;
สจฺเจน เม สโม นตฺถิ, เอสา เม สจฺจปารมี’’ติฯ
วฏฺฏโปตกจริยํ นวมํฯ
10. มจฺฉราชจริยา
[83]
‘‘ปุนาปรํ ยทา โหมิ, มจฺฉราชา มหาสเร;
อุณฺเห สูริยสนฺตาเป, สเร อุทก ขียถฯ
[84]
‘‘ตโต กากา จ คิชฺฌา จ, กงฺกา [พกา (สี.)] กุลลเสนกา;
ภกฺขยนฺติ ทิวารตฺติํ, มจฺเฉ อุปนิสีทิยฯ
[85]
‘‘เอวํ จินฺเตสหํ ตตฺถ, สห ญาตีหิ ปีฬิโต;
‘เกน นุ โข อุปาเยน, ญาตี ทุกฺขา ปโมจเย’ฯ
[86]
‘‘วิจินฺตยิตฺวา ธมฺมตฺถํ, สจฺจํ อทฺทส ปสฺสยํ;
สจฺเจ ฐตฺวา ปโมเจสิํ, ญาตีนํ ตํ อติกฺขยํฯ
[87]
‘‘อนุสฺสริตฺวา สตํ ธมฺมํ, ปรมตฺถํ วิจินฺตยํ;
อกาสิ สจฺจกิริยํ, ยํ โลเก ธุวสสฺสตํฯ
[88]
‘‘‘ยโต สรามิ อตฺตานํ, ยโต ปตฺโตสฺมิ วิญฺญุตํ;
นาภิชานามิ สญฺจิจฺจ, เอกปาณมฺปิ หิํสิตํฯ
[89]
‘‘‘เอเตน สจฺจวชฺเชน, ปชฺชุนฺโน อภิวสฺสตุ;
อภิตฺถนย ปชฺชุนฺน, นิธิํ กากสฺส นาสย;
กากํ โสกาย รนฺเธหิ, มจฺเฉ โสกา ปโมจย’ฯ
[90]
‘‘สหกเต สจฺจวเร, ปชฺชุนฺโน อภิคชฺชิย;
ถลํ นินฺนญฺจ ปูเรนฺโต, ขเณน อภิวสฺสถฯ
[91]
‘‘เอวรูปํ สจฺจวรํ, กตฺวา วีริยมุตฺตมํ;
วสฺสาเปสิํ มหาเมฆํ, สจฺจเตชพลสฺสิโต;
สจฺเจน เม สโม นตฺถิ, เอสา เม สจฺจปารมี’’ติฯ
มจฺฉราชจริยํ ทสมํฯ
11. กณฺหทีปายนจริยา
[92]
‘‘ปุนาปรํ ยทา โหมิ, กณฺหทีปายโน อิสิ;
ปโรปญฺญาสวสฺสานิ, อนภิรโตจริํ อหํฯ
[93]
‘‘น โกจิ เอตํ ชานาติ, อนภิรติมนํ มม;
อหญฺหิ กสฺสจิ นาจิกฺขิํ, อรติ เม จรติ มานเสฯ
[94]
‘‘สพฺรหฺมจารี มณฺฑพฺโย, สหาโย เม มหาอิสิ;
ปุพฺพกมฺมสมายุตฺโต, สูลมาโรปนํ ลภิฯ
[95]
‘‘ตมหํ อุปฏฺฐหิตฺวาน, อาโรคฺยมนุปาปยิํ;
อาปุจฺฉิตฺวาน อาคญฺฉิํ, ยํ มยฺหํ สกมสฺสมํฯ
[96]
‘‘สหาโย พฺราหฺมโณ มยฺหํ, ภริยํ อาทาย ปุตฺตกํ;
ตโย ชนา สมาคนฺตฺวา, อาคญฺฉุํ ปาหุนาคตํฯ
[97]
‘‘สมฺโมทมาโน เตหิ สห, นิสินฺโน สกมสฺสเม;
ทารโก วฏฺฏมนุกฺขิปํ, อาสีวิสมโกปยิฯ
[98]
‘‘ตโต โส วฏฺฏคตํ มคฺคํ, อนฺเวสนฺโต กุมารโก;
อาสีวิสสฺส หตฺเถน, อุตฺตมงฺคํ ปรามสิฯ
[99]