เมนู

‘‘เตเนวาหํ สตคุณโต, สุขุมาโล สุเขธิโต;

อปิ จ ทานํ ปริปูเรนฺโต, เอวํ ตสฺส อทาสห’’นฺติฯ

สงฺขจริยํ ทุติยํฯ

3. กุรุราชจริยา

[20]

‘‘ปุนาปรํ ยทา โหมิ, อินฺทปตฺเถ [อินฺทปตฺเต (สี. ก.)] ปุรุตฺตเม;

ราชา ธนญฺจโย นาม, กุสเล ทสหุปาคโตฯ

[21]

‘‘กลิงฺครฏฺฐวิสยา, พฺราหฺมณา อุปคญฺฉุ มํ;

อายาจุํ มํ หตฺถินาคํ, ธญฺญํ มงฺคลสมฺมตํฯ

[22]

‘‘‘อวุฏฺฐิโก ชนปโท, ทุพฺภิกฺโข ฉาตโก มหา;

ททาหิ ปวรํ นาคํ, นีลํ อญฺชนสวฺหยํฯ

[23]

‘‘‘น เม ยาจกมนุปฺปตฺเต, ปฏิกฺเขโป อนุจฺฉโว;

มา เม ภิชฺชิ สมาทานํ, ทสฺสามิ วิปุลํ คชํ’ฯ

[24]

‘‘นาคํ คเหตฺวา โสณฺฑาย, ภิงฺคาเร [ภิงฺกาเร (สี.)] รตนามเย;

ชลํ หตฺเถ อากิริตฺวา, พฺราหฺมณานํ อทํ คชํฯ

[25]

‘‘ตสฺส นาเค ปทินฺนมฺหิ, อมจฺจา เอตทพฺรวุํ;

‘กิํ นุ ตุยฺหํ วรํ นาคํ, ยาจกานํ ปทสฺสสิฯ

[26]

‘‘‘ธญฺญํ มงฺคลสมฺปนฺนํ, สงฺคามวิชยุตฺตมํ;

ตสฺมิํ นาเค ปทินฺนมฺหิ, กิํ เต รชฺชํ กริสฺสติฯ

[27]

‘‘‘รชฺชมฺปิ เม ทเท สพฺพํ, สรีรํ ทชฺชมตฺตโน;

สพฺพญฺญุตํ ปิยํ มยฺหํ, ตสฺมา นาคํ อทาสห’’’นฺติฯ

กุรุราชจริยํ ตติยํฯ

4. มหาสุทสฺสนจริยา

[28]

‘‘กุสาวติมฺหิ นคเร, ยทา อาสิํ มหีปติ;

มหาสุทสฺสโน นาม, จกฺกวตฺตี มหพฺพโลฯ

[29]

‘‘ตตฺถาหํ ทิวเส ติกฺขตฺตุํ, โฆสาเปมิ ตหิํ ตหิํ;

‘โก กิํ อิจฺฉติ ปตฺเถติ, กสฺส กิํ ทียตู ธนํฯ

[30]

‘‘‘โก ฉาตโก โก ตสิโต, โก มาลํ โก วิเลปนํ;

นานารตฺตานิ วตฺถานิ, โก นคฺโค ปริทหิสฺสติฯ

[31]

‘‘‘โก ปเถ ฉตฺตมาเทติ, โกปาหนา มุทู สุภา’;

อิติ สายญฺจ ปาโต จ, โฆสาเปมิ ตหิํ ตหิํฯ

[32]

‘‘น ตํ ทสสุ ฐาเนสุ, นปิ ฐานสเตสุ วา;

อเนกสตฐาเนสุ, ปฏิยตฺตํ ยาจเก ธนํฯ

[33]

‘‘ทิวา วา ยทิ วา รตฺติํ, ยทิ เอติ วนิพฺพโก;

ลทฺธา ยทิจฺฉกํ โภคํ, ปูรหตฺโถว คจฺฉติฯ

[34]

‘‘เอวรูปํ มหาทานํ, อทาสิํ ยาวชีวิกํ;

นปาหํ เทสฺสํ ธนํ ทมฺมิ, นปิ นตฺถิ นิจโย มยิฯ

[35]

‘‘ยถาปิ อาตุโร นาม, โรคโต ปริมุตฺติยา;

ธเนน เวชฺชํ ตปฺเปตฺวา, โรคโต ปริมุจฺจติฯ

[36]

‘‘ตเถวาหํ ชานมาโน, ปริปูเรตุมเสสโต;

อูนมนํ ปูรยิตุํ, เทมิ ทานํ วนิพฺพเก;

นิราลโย อปจฺจาโส, สมฺโพธิมนุปตฺติยา’’ติฯ

มหาสุทสฺสนจริยํ จตุตฺถํฯ

5. มหาโควินฺทจริยา

[37]

‘‘ปุนาปรํ ยทา โหมิ, สตฺตราชปุโรหิโต;

ปูชิโต นรเทเวหิ, มหาโควินฺทพฺราหฺมโณฯ

[38]

‘‘ตทาหํ สตฺตรชฺเชสุ, ยํ เม อาสิ อุปายนํ;

เตน เทมิ มหาทานํ, อกฺโขพฺภํ [อกฺโขภํ (สฺยา. กํ.)] สาครูปมํฯ

[39]